Opleidingsaanbod bij Vabi slaat aan
Het Vrij Agro- en Biotechnisch Instituut (Vabi) ligt in hartje Roeselare. Dankzij de uitstekende reputatie van de school komen leerlingen vanuit een ruime regio hier hun opleiding volgen. Bart Vandenberghe, directeur van Vabi, dompelt ons onder in het schoolleven.
We belanden onmiddellijk in de schoolsfeer van weleer bij het horen van de typische schoolbel. De voormiddagpauze is net gedaan. Leerlingen en leerkrachten haasten zich naar hun klaslokalen. De rust op de speelplaats en in de gangen keert terug op Campus Zuid in Roeselare. “Die naam komt van onze ligging aan de Zuidstraat,” verklaart Bart Vandenberghe. Op deze campus huizen naast Vabi ook het Klein Seminarie Roeselare (KSR), een internaat voor diverse lokale scholen en het Praktijkcentrum Land- en Tuinbouw (PCLT).
Aangename nieuwbouw
De moderne nieuwbouw aan een zijde van de speelplaats valt op. “We namen dit gebouw pas in september 2022, dus bij aanvang van het schooljaar 2022-2023, in gebruik”, vertelt directeur Bart Vandenberghe. “Het is hier zowel voor de leerlingen als voor het lerarenkorps aangenaam vertoeven. En dat wordt nog beter eens de beplanting rondom en achter het nieuwe gebouw voltooid zullen zijn. Ondanks onze ligging midden in de stad willen we hier zoveel mogelijk de sfeer van planten en dieren laten beleven. Het gebouw heeft onder meer een groendak en we hebben een paar daktuintjes voor urban farming.”
Vandenberghe toont trots de school. “Achter het gebouw ligt nu nog een grote zandhoop. Binnen afzienbare tijd wordt hier een tuin aangelegd. We plannen hier ook wat dieren te houden.” Op de gelijkvloerse verdieping is er nu een mooie ontvangstzone. En de jongeren kunnen tijdens de pauzes rondhangen in de ‘zitput’. “Die is populair, er wordt veel gebruik van gemaakt.” De openheid in de school is opvallend. We kunnen zowat overal binnenkijken in de klassen. We zien leerlingen les volgen te midden van aquaria en terraria, en wat verder in de gang laten een tiental honden zich braaf toiletteren door de leerlingen. Beide lessen passen in het curriculum van de richting Dierenzorg.
103 jaar landbouwonderwijs
Vanuit zijn kantoor op de eerste verdieping heeft de directeur een goed zicht op de majestueuze schoolgebouwen op Campus Zuid. Hij geeft ons duiding over de geschiedenis van de school. “In 2022 vierden we ons honderdjarige bestaan. Het Vrij Landbouwinstituut startte immers in 1922. In 1931 volgde het Vrij Tuinbouwinstituut. Zestig jaar na de start van de school, in 1982, kwam daar nog de richting Biotechniek bij.
In 1992 fuseerden het Landbouwinstituut en het Tuinbouwinstituut tot het Vrij Agro- en Biotechnisch Instituut, het huidige Vabi dus.” Vandenberghe startte er in 1993 zijn carrière in het onderwijzend korps.
Vabi was de eerste school met een richting Dierenzorg in Vlaanderen. “In tegenstelling tot in heel wat andere landen bestonden er in ons land enkel scholen met landbouwgeoriënteerde richtingen en anderzijds de opleiding Dierenarts, maar niets daar tussenin. We zijn hier in het schooljaar 2002-2003 met Dierenzorg gestart. Het gaf een serieuze boost aan ons leerlingenaantal. Die richting was immers snel erg populair. Vermits we hier over een internaat beschikken, kwamen er zelfs leerlingen vanuit Limburg hiernaartoe om deze richting te volgen. Intussen zijn er een 7-tal scholen – verspreid over Vlaanderen – met de richting Dierenzorg in hun aanbod.”
De aanwezigheid van het internaat blijkt een troef voor de school. Internaat-Zuid is beschikbaar voor de jongens van alle scholen van Sint-Michiel en de meisjes van Vabi, Klein Seminarie Roeselare (KSR) en het Vrij Technisch Instituut (VTI). Van de zowat 155 internen zijn er ongeveer 125 van Vabi.
7TL Melkvee
Tot 10 jaar geleden kon er aan het Vabi enkel een zevende jaar Landbouw in beroepsonderwijs gekozen worden. Sinds 2015 is dit ook mogelijk in het technische onderwijs (7TL) met de specialisatierichting ‘Melkvee’.
Vandenberghe: “We zijn indertijd ook met de richtingen ‘Varkens’ en ‘Teelten’ begonnen, maar die sloegen duidelijk minder aan. We stopten dan ook met die specialisatierichtingen. Voor de richting Melkvee is er daarentegen elk jaar opnieuw voldoende interesse. We beperken die klas zelfs tot 12 studenten. Dit vakdomein is dan ook heel interessant. Je hebt als melkveehouder je bedrijfsvoering nog grotendeels in eigen handen en je kunt heel wat factoren zelf beïnvloeden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de genetica, de ruwvoederteelten, de klauwverzorging… We hebben er een uitstekend team van leerkrachten voor.”
Bijkomende keuzes
Het aanbod aan het Vabi evolueerde sindsdien nog verder. “Vijf jaar geleden – in het schooljaar 2020-2021 – zijn we ook nog gestart met de extra richting in het technische onderwijs, namelijk Biotechnieken. Deze richting is een goede voorbereiding voor verdere studies of voor een job in de voedingsindustrie. Hierin worden immers wetenschapsvakken gecombineerd met technische vakken, ideaal dus voor bijvoorbeeld procestechnieken.”
Directeur Vandenberghe vult voor de volledigheid nog aan dat vorig schooljaar ook de richting Sport werd opgestart. En ook dat is te merken. Regelmatig zien we een leerling een toertje lopen over het schoolterrein. Tijdens de komende maanden zal een deel van de verharde speelplaats omgetoverd worden in een omnisportveld. De campus is trouwens ook uitgerust met een multifunctionele sporthal.
Vandaag de dag behoort Vabi tot de scholengroep Sint-Michiel, met 10 scholen in en om Roeselare.
700 leerlingen
“In 2002 telden we ongeveer 400 leerlingen”, vervolgt Vandenberghe. “Doordat enkele West-Vlaamse scholen stopten met hun landbouwopleiding, vonden heel wat scholieren de weg naar onze school in Roeselare. Zoals reeds aangehaald, kenden we ook een serieuze piek bij de opstart van de richting Dierenzorg. Momenteel telt het Vabi ongeveer 700 leerlingen, gespreid over het 1ste tot en met het 7de jaar. In al onze landbouwrichtingen samen – graad 2+3 én het 7de jaar – zitten momenteel zo’n 100 leerlingen.”
Het valt niet te verbazen dat er in de richting Dierenzorg overwegend meisjes – zo’n driekwart - zitten. “In de richtingen Landbouw en Tuinbouw merken we best wel een toename van het aantal meisjes”, meent de directeur. “Elke klas telt zeker een drietal meisjes, ook in het specialisatiejaar Melkvee. In de wetenschappelijke richtingen zitten ongeveer evenveel jongens als meisjes.”
Naamsverandering op komst voor 7de jaar
“In het 7de jaar hebben we momenteel dus de richting Veehouderij en landbouwteelten en dus ook een 7de jaar technische Melkvee. Volgend schooljaar verandert de nomenclatuur van alle studierichtingen overal. Enerzijds zullen we dan het ‘7de jaar gericht op instroom op de arbeidsmarkt’ hebben, anderzijds het ‘7de jaar gericht op instroom in het hoger onderwijs’ in de Burgerschool binnen de scholen groep Sint-Michiel.
In het Vabi zullen we hierbij 3 richtingen aanbieden, namelijk Algemeen Landbouw, Agrotechnieken Dier en Agrotechnieken Melkvee. De leerlingen die deze richtingen kiezen, zullen minder algemene vakken krijgen dan vroeger, maar meer stage-uren hebben, namelijk 12 uur per week in plaats van 8. Aan het Vabi kunnen deze studenten ook nog bijkomende attesten behalen, zoals bijvoorbeeld ‘verreiker’ en ‘fytolicentie P2‘. In het 7de jaar tuinaanleg en groenbeheer is dat naast die P2 ook bijvoorbeeld een attest ‘graafmachine’ of ‘kettingzaag’. In de richting Agrotechnieken Melkvee, het huidige 7de jaar technische Melkvee dus, brengen we gespecialiseerde kennis en management over melkveehouderij bij.
Buitenlandse stages
Het Vabi doet al 25 jaar buitenlandse stages met de leerlingen. Directeur Vandenberghe: “We zetten de voorbije jaren inderdaad volop in op buitenlandse stages. Van de 700 leerlingen gaan er jaarlijks 60 à 70 op stage naar het buitenland. Onze landbouw- en tuinbouwrichtingen (6TSO, 7TSO en 7BSO) gaan tijdens het schooljaar trouwens klassikaal op stage. Meestal gaan ze naar Nederland of naar Normandië, maar soms ook wel naar Estland, Denemarken of Zweden.”
Fijne samenwerking met PCLT
Een gedeelte van Campus Zuid wordt sinds 1974 ingenomen door het Praktijkcentrum Land- en Tuinbouw, beter gekend als het PCLT. “We werken nauw samen met het PCLT”, stelt Bart Vandenberghe. Hij leidt ons verder rond op de campus. Enkele klaslokalen grenzen aan de grote hal met landbouw- en bouwmachines in. “Zo gebruiken we onder meer gezamenlijke faciliteiten en we huren ook gezamenlijk enkele machines. Er is ook een goede band met het lerarenteam. Onze studenten van het 7de jaar kunnen hier trouwens ook al bijscholing volgen, en, eens ze afgestudeerd zijn, vinden ze ook gemakkelijk hun weg terug naar de campus voor een naschoolse opleiding bij onze buren.”
