Brouns kan gebruik ureumkorrels niet verbieden

De discussie over de ureumkorrels komt overgewaaird vanuit Nederland. Daar is in landbouwmiddens ophef ontstaan omdat onder andere de stad Amsterdam onlangs dergelijke ureumkorrels zou hebben gebruikt in plaats van het traditionele strooizout, als ‘milieuvriendelijk’ alternatief.

“De bedoeling is natuurlijk om gladde wegen te voorkomen, maar de dooikorrels blijken ‘urea technical grade treated’ te zijn en 46% stikstof te bevatten. Deze dooikorrels zijn vrij op het internet te koop in zakken van 25 kg. Het advies is 1 kg per 5-10 m² te strooien. Omgerekend hebben we het dan over 1.000 kg per hectare. Die 1.000 kg dooikorrels bevatten dus 460 kg stikstof per strooibeurt”, berekende parlementslid Dries Devillé van Vlaams Belang. Hij stelde hierover een reeks schriftelijke vragen aan de minister.

Ammoniakgeur in Amsterdam

Devillé vergelijkt die cijfers met de regels in de akkerbouw. “Een landbouwer mag op zijn grasland maximaal 250 kg stikstof per ha strooien, verplicht te verdelen over verschillende strooibeurten. In Amsterdam zou er na het passeren van de strooiwagen met dooikorrels een prikkelende ammoniakgeur in de lucht gehangen hebben. De brandweer ontving daarover verschillende klachten. Hun laconieke uitleg was: die geurhinder verdwijnt vanzelf. De dagen na het strooien splitst het ureum in ammoniak en vloeit samen met het dooiwater rechtstreeks in de riolen en bij gescheiden rioolstelsels enkele kilometers verderop rechtstreeks in het oppervlaktewater. Als men ammoniak kan ruiken, dan gaat het al snel over een concentratie van meerdere milligrammen per m³. De normale concentratie van ammoniak is 4 tot 7 microgram per m³, dus maar liefst 1.000 keer minder. Om daar een halve microgram af te krijgen, worden boeren inmiddels van hun erf gedreven”, zegt Devillé.

Vanwege het hoge stikstofgehalte had Devillé graag maatregelen gezien op Vlaams of federaal niveau.

Minister Brouns maakte duidelijk dat de ureumkorrels niet gebruikt worden op Vlaams niveau. Het Agentschap Wegen en Verkeer gebruikt natriumchloride en calciumchloride   (beide zowel in korrelvorm als in pekelvorm) om gladheid te bestrijden. Ook op de Vlaamse luchthavens worden geen ureumhoudende middelen gebruikt.

Brouns heeft evenwel geen zicht op het gebruik door lokale besturen. “Het is echter weinig waarschijnlijk dat ureum gebruikt wordt als dooimiddel op wegen gezien de hoge kostprijs ten opzichte van strooizouten”, stelt de minister van Omgeving.

Geen algemeen verbod

De voorwaarden of voorschriften voor het op de markt brengen en dus de tekoopaanbieding en verkoop van producten, zoals dooikorrels, zijn zogenaamde productnormen. Productnormen, evenals het toezicht op de naleving ervan, zijn geen gewestelijke, maar een federale bevoegdheid. “Als Vlaams Gewest zijn we wel bevoegd om het gebruik van een product, zoals dooikorrels, te regelen, onder meer ter bescherming van het leefmilieu. Gelet op de bevoegdheidsverdelende regels, mag een gewestelijke regeling alleen niet zover gaan dat ze een algemeen gebruiksverbod voor dooikorrels op het ganse grondgebied van het Vlaamse Gewest instelt. Dat zou immers voor het product in kwestie een marktuitsluitend effect hebben, wat de uitoefening van de bevoegdheid inzake productnormen door de federale wetgever, in de praktijk, onmogelijk zou maken en dat is niet toegelaten.

Voorwaarden voor verkoop

Minister Brouns zal wel met zijn federale collega in gesprek gaan om te kijken of en op welke manier er bepaalde voorwaarden voor de verkoop van deze producten zouden kunnen worden opgelegd.

De minister kondigde bij de discussie in de commissie Omgeving van begin deze maand over het gebruik van ureumkorrels al dat hij wil dat consumenten beter geïnformeerd worden over de milieueffecten ervan. Hij heeft zijn administratie gevraagd om het gebruik in kaart te brengen. “Zodat we op basis van het cijfermateriaal de nodige acties kunnen ondernemen met onze collega's en het gebruik ervan zoveel mogelijk inperken.”

FVDL