Landbouw wacht op Europese meerjarenbegroting
Het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) wordt na 2027 op een andere leest geschoeid. Vlaamse landbouwers moeten nog tot 1 juli wachten op het voorstel voor de Europese meerjarenbegroting na 2027.
Men verwacht dat het budget voor het GLB in één groot fonds gestopt zal worden. Het GLB zou dan deel uitmaken van de toekomstige voorstellen van het meerjarig financieel kader.
In de commissie Landbouw van het Vlaams Parlement verwoordde volksvertegenwoordigster Lydia Peeters (Open Vld) op 19 maart de ongerustheid van bij de koepel van jonge Europese boeren CEJA (Conseil européen des jeunes agriculteurs) die vreest voor het tegendeel van wat wordt beoogd.
Naar 3 fondsen
Concreet zou de EU de uitgaven willen vereenvoudigen en flexibeler maken door de tientallen fondsen te herschikken in 3 fondsen: structuurfondsen, concurrentievermogen en buitenlandbeleid. Het GLB, dat voor de periode 2021-2027 nog een budget van 387 miljard euro vertegenwoordigt en samen met het Cohesiefonds veruit het grootste is van de verschillende fondsen, zou in de toekomst ondergebracht worden in een structuurfonds. De lidstaten zouden dan het deel dat hun toekomt, naar eigen inzicht kunnen bestemmen.
CEJA vreest volgens Peeters dat er meer complexiteit en meer administratieve rompslomp zal zijn, en dus ook meer onzekerheid voor de boeren. Er bestaat ook vrees dat de nieuwe financiering de meerjarige investeringsaanpak zal ondermijnen. De voorzitter van CEJA heeft al een brief geschreven aan commissievoorzitter Ursula von der Leyen waarin die bezorgdheden worden geuit.
Voorstel afwachten
Vlaams minister voor landbouw Jo Brouns (cd&v) zegt te weten dat er hierover momenteel gespeculeerd wordt. Maar hij voegt daar aan toe dat we finaal het voorstel voor de Europese meerjarenbegroting moeten afwachten en dat pas dàn een positie kan worden ingenomen.
In aanloop naar haar concrete voorstel deze zomer communiceerde de Commissie op 11 februari wel al een roadmap op hoofdlijnen. De Commissie bevestigt daarin expliciet ook in de toekomst een GLB te zullen blijven voeren. Ze heeft de ambitie om te streven naar een GLB dat in staat is om de vooropgestelde doelen te realiseren. Op instrumenteel vlak voorziet ze in gerichte EU-steun voor de landbouwers die daar het meest nood aan hebben. Maar ook in het stimuleren en belonen van positieve sociale en ecologische resultaten en in het scheppen van randvoorwaarden om de bruisende plattelandsgebieden te ondersteunen.
Bovendien heeft Frankrijk recent een nota gepubliceerd waarin het duidelijk vraagt om het specifieke budget voor het landbouwbeleid te behouden. Onze zuiderburen willen blijven inzetten op doelen zoals strategische autonomie en een eerlijk inkomen.
In verscheidenheid verenigd
Vlaams Landbouwminister Brouns meent dat de kans reëel is dat we in het voorstel van de Commissie dat we richting de zomer kunnen verwachten, wel een apart budget voor het GLB zullen zien
Wat zijn persoonlijke mening betreft, haalde Brouns de leuze van de Europese Unie aan: ‘in verscheidenheid verenigd’. De minister zegt dat hij in zijn discours vaak benadrukt dat het tweede deel ‘verenigd zijn’ nooit vergeten mag worden. Hij gelooft sterk in een verenigd Europa, nu meer dan ooit, maar een verenigd Europa dat die diversiteit erkent. Hij gaat niet uit de weg dat de omgeving in Vlaanderen niet kan vergeleken worden met die in Frankrijk of Duitsland.
Iedereen erkent volgens minister Jo Brouns dat landbouw een strategische sector is met uitdagingen en maatschappelijke verwachtingen die de komende jaren en decennia zeer groot zijn. Daarom geeft het Vlaamse regeerakkoord ook het volgende nog mee: “Voldoende budget voor het GLB is cruciaal bij de correcte vergoeding van onze land- en tuinbouwers en om een duurzaam landbouwmodel te kunnen realiseren.”
In ieders belang
Brouns zegt op zijn hoede te zijn voor bijsturingen die het gemeenschappelijk landbouwbudget terug naar de lidstaten zouden sturen. Hij denkt niet dat dat voor de land- en tuinbouwers, noch voor de strategische autonomie binnen de Europese Unie een goed idee zou zijn. Bovendien is er de zorg dat in een federale staat als de onze de complexiteit niet bepaald zal afnemen door dit naar één fonds te brengen. Maar de concrete gevolgen voor alle boeren, en specifiek ook de jonge boeren zullen pas blijken nadat dit meer concreet zal worden.
Minister Brouns neemt zich voor op het Europese forum alle aandachtspunten aan te kaarten en de belangen van onze Vlaamse landbouw in de toekomst moeten garanderen te bepleiten. Dat gaat niet alleen over de belangen van de lokale landbouwers maar ook over het algemeen belang, het belang van iedereen.
