Hoe voorkom je diefstal op de boerderij?

In dit artikel geven we enkele tips en aandachtspunten inzake diefstal op boerderijen. We kijken daarbij ruimer dan enkel de gps en de machines, al hebben die voor de boer(in) vaak prioriteit. Machines heb je immers vaak elke dag nodig voor de taken op de boerderij en de akkers, ze vertegenwoordigen dure investeringen en ze zijn vaak ook een beetje een statussymbool. Diefstallen van grote machines halen al eens de lokale pers en worden gedeeld op de sociale media, maar er wordt ook heel wat ‘klein’ materieel gestolen op boerderijen: grasmaaiers, hogedrukspuiten, aanhangwagens, gereedschap…

Meer dan tractoren en machines

De lijst van gestolen zaken op boerderijen beperkt zich echter zeker niet tot machines en tractoren. Een snelle zoektocht op Google levert een lange lijst van soms heel verrassende gestolen voorwerpen op: honderden kilo’s kaas bij een boerderij uit de korte keten, 20 ton paardenmest, zonnepanelen, hooi en stro, een dekstier, cash geld uit een aardappelautomaat of uit de kassa van een hoevewinkel, zadels voor paarden, een honderdtal wijnstokken, tientallen schapen uit een weide, honderden liters diesel, gewasbeschermingsmiddelen die niet meer op voorraad zijn bij de leveranciers … En dat zijn nog maar de boerderijdiefstallen die de pers halen.

Kinderboerderijen lijken vaker dan andere boerderijen met diefstal te maken te krijgen. Bezoekende families zijn soms vertederd als ze zien hoe een kind omgaat met een lam of konijn en nemen het dier impulsief mee naar huis. Vaak komen de daders al snel tot inkeer als blijkt dat ze geen kaas gegeten hebben van de voeding en verzorging van het dier en anders brengt een oproep in de media of op de sociale netwerken al eens soelaas.

Over moeskopperij (diefstal van groenten, granen, aardappelen… op het veld) hebben we het niet in dit artikel. Dat is eveneens een probleem, maar daar hebben we het in eerdere artikels al over gehad.

Er zijn heel wat zaken die je zelf met weinig moeite of investering kan doen om de kans op diefstal op je boerderij te verkleinen. Sommige tips zijn heel voor de hand liggend, maar het kan zeker geen kwaad om ze eens op een rijtje te zetten.

Uit het zicht

Plaats waardevolle goederen en machines op een goed afgesloten plek, bij voorkeur zodat ze niet zichtbaar zijn vanop de omliggende straten en eigenlijk het liefst achter slot en grendel in een schuur. Haal de sleutel van je tractor of andere voertuigen uit het contactslot en hang hem niet in een sleutelkastje dat altijd openstaat. Als je (stal- of schuur)deuren afsluit met een sleutel, laat die sleutel er dan niet op zitten. Een goed getrainde waakhond blijkt ook nog steeds een goede afschrikking.

Geen cash bijhouden

Automaten met aardappelen, aardbeien of melk en boerderijwinkels werken vaak met kleine bedragen, waarvoor klanten al eens graag cash betalen. Zorg ervoor dat dat geld regelmatig uit de automaat of kassa gehaald wordt en bewaar geen grote sommen geld in huis.

Installeer een camera of alarm

Beveiligingscamera’s schrikken dieven soms af, maar niet altijd. Indien je de inbrekers op beeld hebt, zorg er dan voor dat de beelden ergens opgeslagen worden, zodat je ze aan de politie kan geven. Zorg ervoor dat niemand bij de camera’s kan komen om die te saboteren. Camerabeveiliging valt onder de privacywetgeving en moet bijvoorbeeld aangegeven worden met een waarschuwingsbordje met een icoon.

Hou serienummers bij

Voor tractoren, getrokken machines, gps-toestellen en ander klein materieel: hou de aankoopfacturen, nummerplaatgegevens en de serienummers bij. De kans is misschien klein dat de gestolen goederen teruggevonden worden, maar als ze teruggevonden worden, is dat de enige manier om te bewijzen dat jij de rechtmatige eigenaar bent. Neem ook foto’s van de plaats op de machine waar de serienummers staan en neem foto’s van de tractor of machine als geheel. Een politieagent zal waarschijnlijk wel weten wat je bedoelt met een tractor, maar bij bijvoorbeeld een voermengwagen, wiedeg, meststrooier of stroblazer kan niet iedereen zich iets voorstellen. Soms kan je dankzij het serienummer de softwarelicentie van een gestolen machine laten blokkeren.

Plaats een Track & Trace

Je kan een draadloze gps Track & Trace in je tractor laten plaatsen, zodat die overal te volgen is. Er bestaan ook relatief goedkope Track & Trace-systemen voor kleine, maar diefstalgevoelige apparatuur.

Sluit een verzekering af

Sluit een diefstalverzekering af voor je tractor, machines en/of gps-systeem. Zo maak je voor jezelf meteen een aantal interessante afwegingen: hoeveel zou het kosten om het verzekerde toestel te vervangen, is mijn bedrijf nog operationeel als dat toestel gestolen wordt, is het een diefstalgevoelige machine die bijvoorbeeld gegeerd is op de tweedehandsmarkt… Dieven werken vaak internationaal en hebben daarom een voorkeur voor recente machines van grote internationale merken met een wereldwijde afzet.

Plaats een degelijke afsluiting

Plaats een afsluiting met alarm rond je boerderij. Dan krijg je op je gsm een waarschuwing zodra de spanning van de afsluiting lager wordt of wanneer de stroomkring onderbroken wordt.

Breng eigen kenmerken aan

Breng uiterlijke kenmerken aan op het werkvoertuig die er moeilijk af te halen zijn. Laat bijvoorbeeld je naam of die van je bedrijf of boerderij op de machine spuiten, plaats bedrijfsstickers op plaatsen waar ze moeilijk te verwijderen zijn of graveer eigenhandig iets in de toestellen. Soms is er maar een kleine meerprijs om een nieuwe, dure machine in jouw bedrijfskleuren te laten spuiten, maar dan heb je wel een unieke machine die na diefstal moeilijker door te verkopen is. Wat een machine snel en goedkoop meer herkenbaar kan maken, is om de velgen te herspuiten in een andere kleur dan de fabriekskleuren. Dieven hebben meestal niet de kans om meteen bij de diefstal de wielen te vervangen en zo blijft jouw machine herkenbaar.

Wees alert bij verdachte situaties

Vaak bezoeken inbrekers al vooraf de boerderij om rond te kijken voordat ze hun slag slaan. Daarom is het verstandig om je personeel, de politie, de buren of een buurtinformatienetwerk (BIN) op de hoogte te brengen wanneer je verdachte figuren op of rond je erf opmerkt. Probeer de nummerplaat te noteren of te fotograferen en geef dit door. Let bij ‘open dagen’, rondleidingen op het bedrijf of andere netwerkmomenten op voor bezoekers die verdacht veel interesse hebben in machines, materialen of opslagplaatsen.

Plaats een startonderbreker

Met een startonderbreker maak je het voor dieven moeilijker om bijvoorbeeld een tractor mee te nemen, omdat de machine dan niet zonder sleutel kan worden gestart en meegenomen. De startonderbreker is een klein kastje dat je kan wegwerken op een plek waar niemand het ziet. Het onderbreekt de werking van het contactslot, de brandstofpomp en de startmotor.

Aanhangerbeveiliging

Er bestaan veel verschillende soorten sloten en beveiligingen (zelfs wielklemmen) voor aanhangwagens en dergelijke die los geparkeerd staan.

Wees voorzichtig op sociale media

Je nieuwe tractor of machine aan de collega’s tonen op Facebook of Instagram kan leuk lijken, maar onthou dat er dieven kunnen meekijken en dat die heel snel je adres kunnen achterhalen. Sluit je je boerderijwinkel voor een week? Zet er dan niet vooraf bij dat je ook op reis gaat of maak duidelijk dat er iemand anders permanent aanwezig zal zijn. Ook het aankondigen van andere activiteiten in de nabije toekomst, zoals deelnemen aan een betoging of veeprijskamp, naar een vakbeurs gaan, op studiebezoek gaan bij collega’s … kan voor ongewenste gasten onbedoeld een uitnodiging zijn.

Wees voorzichtig als je een dief op heterdaad betrapt

Het zal niet altijd meteen duidelijk zijn of een dief alleen is of hulp krijgt en of hij/zij misschien gewapend is. Vaak volstaat het om lawaai te maken of om jouw aanwezigheid duidelijk te maken om de dief te verjagen zonder confrontatie.

Dieren

Een paard, dekstier of beer heeft niet altijd een grote financiële waarde, maar kan bijvoorbeeld door zijn genen wel heel belangrijk zijn voor je bedrijf. Het oormerk is de beste verdediging tegen diefstal van vee uit de stal of de huiskavel (of de chip bij paarden of kameelachtigen). Voor dieren die relatief lang op de boerderij blijven, kunnen foto’s helpen bij de identificatie na een diefstal, voor zover die duidelijkheid verschaffen over bouw, kleur, patronen op de huid en eventuele littekens of over andere individuele kenmerken. Voorts moet je vooral aandacht hebben voor het degelijk afsluiten van de stallen en huiskavels. Dieren houden van vaste routines en dat kan dieven kansen geven. Het beste is dan om zelf op onregelmatige momenten langs je stallen en weides te wandelen.

Doe altijd aangifte

Doe altijd aangifte van een diefstal bij de politie. In sommige commissariaten zal dat enkel online kunnen. Enkel door aangifte te doen kan de politie weten of de diefstal bij jou deel uitmaakt van een groter geheel. Dat kan van belang zijn om een dader of groep van daders te kunnen aanduiden en veroordelen. De aangifte vergemakkelijkt ook de teruggave van gestolen goederen als die gevonden worden of het betalen van een schadevergoeding bij veroordeling. Aangifte doen kan bovendien nodig zijn voor de verzekering.

Sociale media na diefstal

In een golf van sympathie worden na een diefstal gretig foto’s gedeeld van gestolen tractoren en machines. Dat zal enkel resultaat hebben als het gestolen goed zich nog in ons land bevindt. Heel vaak worden tractoren, onderdelen of machines ‘op bestelling’ gestolen en gaan ze al na een half uur of minder de grens over. Als een machine teruggevonden wordt in het buitenland is het door de lokale wetgeving niet altijd mogelijk om die machine terug te krijgen, ook al kan je de diefstal bewijzen. Of de rechtmatige eigenaar moet soms zelf instaan voor de administratie en transportkosten om zijn machine terug naar België te halen.

Filip Van der Linden