Voor wat de halmversteviging in wintergerst en wintertarwe aangaat gingen we ons licht eens opsteken bij het Landbouwcentrum Granen (LCG). Hier bemerken ze dat er een verhoogd risico voor legeren is bij vroege zaai, en tevens in velden waar een belangrijke beschikbaarheid van minerale stikstof te verwachten is. Dit zijn natuurlijk feiten die op dit ogenblik al achter ons liggen, nu moeten we stil staan bij wat nog kan gebeuren, dat kan nu de inzet van halmverstevigers zijn.
Toch wordt er bij het LCG gewaarschuwd dat bij een verkeerde teelttechniek de efficiëntie van halmverstevigers, zelfs aan hogere dosissen, niet gegarandeerd is. Anderzijds mogen we ook niet denken dat het gebruik van halmverstevigers zeker geen verhoging van de zaaidichtheid en/of stikstofbemesting verantwoordt.
Wintergerst
In normale omstandigheden wordt in de teelt van wintergerst een halmversteviger op basis van ethefon ingezet. De toepassingsvoorwaarden hiervoor zijn een temperatuur die niet hoger is dan 20°C. De relatieve luchtvochtigheid dient hoger dan 50 à 60% te liggen. Bij hitte mag niet behandeld worden en het verschil tussen de dag- en nachttemperatuur mag niet hoger zijn dan 15°C.
In het gewasstadium ‘verschijnen laatste blad’ (stadium 37) tot ‘laatste blad, vlagbladtongetje net zichtbaar’ (stadium 39), bij voorkeur in het stadium ‘laatste blad volledig ontrold’ kunnen handelsproducten op basis van 480 g/l ethefon zoals Arvest, Cerafon, Ethephon Classic, Ethepro, Flordimex 480 en Yatze ingezet worden aan een dosering van zo’n liter tot 1,25 l/ha.
Ethefon kan ook gemengd worden met mepiquat-chloride, denk hierbij aan het handelsproduct Terpal (ethefon 155 g + mepiquatchloride 305 g/l) aan een dosering van 2-3 l/ha. Dit kan toegepast worden in het gewasstadium ‘punten laatste blad’ (stadium 37) tot ‘verschijnen van de baarden’ (stadium 49), bij voorkeur in het stadium ‘laatste blad volledig ontrold’. In omstandigheden met verhoogd risico voor legeren kan tijdens het oprichten van de wintergerst een behandeling uitgevoerd worden met trinexapac-ethyl (Moddus, Tempo, …) of met prohexadione + mepiquatchloride (Medax Top).
Wintertarwe
In de wintertarwe blijft CCC (of chloormequat) de meest aangewezen halmversteviger in omstandigheden waarbij: het ras weinig legergevoelig is, een normale gewasdichtheid voorkomt en een beredeneerde stikstofbemesting toegepast wordt in de gewasstadia ‘uitstoelen’ (1e fractie) en ‘oprichten’ (2e fractie).
CCC heeft volgens het LCG de beste prijs/kwaliteit verhouding maar moet toegepast worden in goede omstandigheden (gewas in goede staat, temperatuur boven de 10°C, ...). Bij koudere en minder groeizame omstandigheden (temperatuur onder 10°C, doch boven de 6°C) kan Meteor 369 SL of Mondium ingezet worden.
CCC of chloormequat
Een handelsproduct op basis van 720 g/l chloormequat is Jadex 720 en kan ingezet worden aan 1 l/ha.
Op basis van 750 g/l chloormequat zijn er de handelsmiddelen Belcocel 750, Cycocel 75, Cycofix 750 en Stabilan 750 ook hier bedraagt de dosering 1l/ha.
Handelsproducten op basis van 620 g/l chloormequat zijn K2 en Kheops die gedoseerd mogen worden aan 1,2 l/ha.
Chloormequat + imazaquin
Handelsproducten die Chloormequat + imazaquin bevatten zijn Meteor 369 SL en Mondium (chloormequat 368 g + imazaquin 0,8 g/l) beiden kunnen gedoseerd worden aan 2 l/ha.
Verhoogd risico op legeren
In gevallen waarbij er een verhoogd risico op legeren van de wintertarwe is, voorziet het LCG volgende strategieën.
Het gefractioneerd toedienen van een halmversteviger op basis van CCC: Een eerste behandeling in het stadium ‘aar 1 cm’, gevolgd door een tweede behandeling 10 tot 15 dagen later.
CCC (of chloormequat) kan ook gemengd worden met Moddus/Tempo. In het stadium ‘eerste knoop’ kan Moddus 0,25 l/ha + CCC 0,75 l/ha of Tempo 0,2 l/ha + CCC 0,75 l/ha.
Een tweede mogelijkheid is enkel Moddus of Tempo inzetten in het stadium ‘eerste knoop’ tot ‘tweede knoop’: Moddus 0,4 l tot 0,5 l/ha of Tempo 0,3 l/ha.
De behandeling dient uitgevoerd te worden bij goed weer en open hemel (voldoende lichtintensiteit). Trinexapac-ethyl (Moddus, Tempo, …) mag niet ingezet worden op vermeerderingsvelden. In menging met bepaalde herbiciden kunnen er problemen ontstaan. Tevens is er kans op necrosevorming bij toepassing bij hoge temperaturen (meer dan 25°C) en lage luchtvochtigheid.
Prohexadione + mepiquatchloride
Medax Top (prohexadione 50 g/l + mepiquatchloride 300 g/l) in menging met CCC (of chloormequat) kan in het stadium ‘eerste knoop’. We denken hierbij dan aan Medax Top 0,4 l tot 0,8 l/ha + CCC 0,5 l tot 0,75 l/ha Cycocel 750. Het advies luidt om geen Cycocel toe te voegen bij schraal droog weer.
Een tweede mogelijkheid is om enkel Medax Top (0,8 l/ha) toe te passen in het stadium ‘eerste knoop’.
Er is ook nog een derde mogelijkheid, dat is deze van een aanvullende behandeling met Medax Top na een voorafgaande behandeling met Meteor 369 SL of Mondium. Doseer hiervoor MedaxTop van 0,4 l tot 0,8 l/ha in het stadium ‘eerste tot tweede knoop’ in functie van de rasgevoeligheid, de gewasstand en de stikstofbemesting.
De behandeling dient uitgevoerd te worden bij goed weer; de werking is niet afhankelijk van de lichtintensiteit. Prohexadione + mepiquatchloride (Medax Top) kan ingezet worden op vermeerderingsvelden. In menging met bepaalde herbiciden kunnen er problemen ontstaan.
Chloormequat + imazaquin
Meteor 369 SL of Mondium (chloormequat 368 g + imazaquin 0,8 g/l) kunnen aan 2 l/ha ingezet worden vanaf het stadium ‘begin oprichten’ wanneer de aaraanleg 0,5 tot 1 cm groot is en kan tot het stadium ‘eerste - tweede knoop’.
Voor een goede halmversteviging kan de graanteler zich voor advies ook richten naar de medewerkers van het Landbouwcentrum Granen.
Naar LCG
