Verschillende instellingen bundelen info over wolfwerende maatregelen

D e weergoden waren ons gunstig gezind, het was zelfs zomers warm. Er was veel belangstelling van de ruim 150 aanwezigen. Naast inhoudelijke infomomenten werd vooral praktisch getoond hoe bestaande afsluitingen aangepast moeten worden. Er werd getoond hoe men degelijke nieuwe wolfwerende-afsluitingen moet plaatsen en hoe de stroomvoorziening gegarandeerd moet worden. Er werd ook antwoord gegeven op vragen zoals: Is er mechanisatie mogelijk voor het snel wolfwerend afsluiten van nieuwe percelen? Hoe kan het onderhoud (=maaien onder de stroomdraden) machinaal gebeuren?

Tijdens de diverse ‘wolvenwandelingen’ kon men de bescherming van de kudde van Johan en Toon in het militair domein zowel qua elektrische afsluiting als door de aanwezigheid van kuddebeschermhonden van nabij observeren.

Inhoudelijke bijdragen

Bert Driessen (RCC-Belgium) had het over het gedrag van de wolf. De wolf is terug van weggeweest en heeft een hoge beschermingsstatus. De wolven bereiken ons land vanuit 2 richtingen: vanuit Polen/Duitsland/Nederland of via Italië/Frankrijk. Ze leven in roedels. Een roedel omvat één ouderpaar en de welpen van vorig jaar en dit jaar. In Vlaanderen is er één roedel gevestigd in Limburg, die momenteel 13 wolven of wolfjes omvat. Gedurende het tweede levensjaar worden de grote welpen uitgestoten en gaan die zwerven om een nieuwe vestigingsplaats te zoeken. Ze lopen soms 40 km of meer per nacht. Het territorium van een roedel beslaat 100 tot 300 km2 en dit leefgebied wordt door het ouderpaar verdedigd. Er worden één keer per jaar jongen geboren en die gaan vanaf het najaar mee op jacht.

In de natuur zijn vooral reeën, everzwijnen en edelherten een prooi, jonge en verzwakte dieren het eerst. Onbeschermde landbouwhuisdieren – vooral schapen – zijn gemakkelijke prooien. Daarom is het zeer belangrijk om de dieren te beschermen bij wolvendruk.

Koen Driessen (ANB) behandelde het beleidskader (wolvenplan, protocol probleemwolven), en de vraag ‘Wat te doen bij schade?’; daarnaast werd de subsidieregeling voor particulieren toegelicht. Die onderwerpen werden reeds in eerdere edities van Landbouwleven behandeld.

Jan Eskens (L&V) gaf aan hoe de schade financieel bepaald en geadviseerd wordt en hoe de subsidieregeling voor beroepsmatige veehouders in elkaar zit. Ook hierop werd in de verslaggeving over de infodagen al eerder ingegaan. Er bestaat omtrent schade en subsidiëring ook een interessante folder die onder andere op de website van VSH (www.vsh.be) bij de projectbeschrijving ‘wolf’ terug te vinden is.

Jasper Tavernier (RCC) gaf uitleg omtrent de DNA-analyses om te onderzoeken of er bij schade een wolf in het spel is.

Ray Dorgelo (Canine Efficiency) ten slotte toonde een video in verband met het werk met kuddebeschermhonden in Nederland.

Demonstraties

Het Wolf Fencing Team toonde in het weiland rechtover de hoeve hoe diverse wolfwerende-afsluitingen eruit zien. De basisprincipes hiervan zijn de volgende:

Ondergraven voorkomen Dat kan door een stroomdraad aan de buitenkant te plaatsen op 15 à 20 cm hoogte, of door draad tot 40 cm diep in te graven, door ijzeren beugels in te slaan, of door draad plat te leggen aan de buitenkant van de weide.

Doorkruipen voorkomen Dat kan je bereiken door mazen van minder dan 20 cm te plaatsen of stroomdraden vanaf 15 cm boven de grond en verder onderling op 20 cm. Boven mag het onderling op 30 cm.

Overspringen voorkomen Dat kan door een draad te plaatsen tot een hoogte van 1,80 m, of, bij lage afsluitingen, door een stroomdraad op 1,20 m hoogte te plaatsen. Flexinetten zijn ofwel 1,20 m of 0,90 m hoog, met erboven nog 1 of 2 stroomdraden of -linten.

Mechanisatie draadspannen en onderhoud

Op de praktijkdag werd een palenmaaier getoond om het gras onder de elektrische afsluiting periodiek machinaal te maaien (zie foto). Anderzijds waren er een reeks systemen te bezichtigen of in werking te zien om snel een mobiel raster met 5 stroomdraden te plaatsen, zoals een eenvoudig kruiwagenmodel, systemen op aanhangwagens gemonteerd en ook een systeem op een quad (zie foto’s).

Wolvenwandelingen

Onder leiding van de herder en/of de boswachter werden een vijftal wolvenwandelingen gehouden om de facto te zien hoe de kudde in het militair domein, waar de wolvenroedel gevestigd is, beschermd wordt door de combinatie van elektrische bedrading en kuddebeschermhonden.

Er wordt op het militair domein van april tot oktober een kudde van 700 ooien ingezet. Vroeger werd de kudde geherderd, maar sedert de komst van de wolven is er ook overdag risico van wolvenaanvallen. Daardoor worden kleinere percelen nu tijdelijk elektrisch afgerasterd, waarbinnen de schapen dan samen met Spaanse Mastiff-honden geplaatst worden.

Eén van de gevolgen van de wolvenaanwezigheid is dat de schapen niet meer overal op het domein hun werk kunnen doen. De gewenste natuurontwikkeling overloopt op die plaatsen ook niet meer zoals gewenst.

Besluit

Voor de organisatoren was het een geslaagde dag en hopelijk voor alle aanwezigen een leerrijke dag. Met dank aan alle sprekers, het Wolf Fencing Team, de aanwezige firma’s en de familie Schouteden.

André Calus