Hal 8 is tijdens Agriflanders opnieuw het mekka van de fokkerij

Sinds een aantal edities is het volledige ‘levende’ gedeelte van Agriflanders verzameld in hal 8. In de grote piste vind je dagelijks een ander aanbod aan prijskampen (zie tabel 1 en verder in dit artikel). Naast de vele commerciële standen staan in deze hal ook tal van dieren tentoongesteld.

Impact van IBR

“Het is een open deur intrappen om te zeggen dat 2024 een moeilijk jaar was voor rundveeprijskampen”, stelde Destoop tijdens de persconferentie van Agriflanders. “Door onder meer de IBR-problematiek - infectieuze bovine rhinotracheïtis (IBR) is een besmettelijke virale ademhalingsaandoening bij rundvee - was het verzamelen van rundvee dikwijls niet mogelijk. Daardoor werden onder meer de prijskampen tijdens Agro-Expo en de Agridagen in allerijl geannuleerd. Het had grote (organisatorische en financiële) gevolgen voor de organisatoren én voor het prijskampgebeuren op zich.” Ondertussen heeft de sector ook al maanden te maken met (de gevolgen van) het blauwtongvirus, dat zowel bij rundvee als bij schapen lelijk heeft huisgehouden.

Organisatie neemt zijn verantwoordelijkheid

De organisatoren van Agriflanders willen in Gent echter opnieuw de draad oppikken. Levende dieren – zowel in de wedstrijdring als bij de tentoonstelling van diverse rassen op de standen in hal 8 – horen immers bij deze veehouderijbeurs.

Destoop: “We willen een doorstart nemen en dit na overleg met de diverse stamboeken en in nauwe samenwerking met de dierenartsen van UGent en fokkerijvereniging CRV. We mikken opnieuw op hoogdagen voor deelnemers, toeschouwers én organisatoren van prijskampen.”

Weliswaar willen de organisatoren hun verant-woordelijkheid nemen. “We treffen extra maatregelen om de besmettingsrisico’s tot een minimum te beperken.” Destoop wees erop dat prijskampen trouwens niet de boosdoeners zijn van IBR-verspreiding. “In het kader van Agriflanders werd tot op heden nooit een IBR-besmetting vastgesteld. Enkel negatief geteste dieren (Elisa-test) mogen deelnemen en enkel landbouwers van IBR-vrije bedrijven mogen zich inschrijven. Deelnemende dieren komen dus van beslagen zonder IBR en ze worden individueel getest. Dit gebeurt onder strikte controle van de dierenartsen van UGent. Bovendien zal de besmettingskans nooit zo laag geweest zijn. De voorbije periode werden immers alle besmette dieren geruimd. Dat was weliswaar dramatisch voor de getroffen bedrijven, maar het betekent wel dat er nu weinig IBR zal rondgaan in de Vlaamse veehouderij.”

Extra maatregelen

In samenspraak met UGent en CRV zullen nog bijkomende bioveiligheidsmaatregelen genomen worden tijdens de beurs. “We hebben tijdens de covid-periode allemaal geleerd hoe we onder meer zo bioveilig mogelijk kunnen niezen”, bracht Destoop ons in herinnering. “We passen hiervan enkele praktische zaken toe in hal 8. Zo zullen we vermijden dat de dieren in het tentoonstellingsgedeelte neus-aan-neuscontact kunnen hebben. Daarnaast zullen we geen gemeenschappelijke melkinstallatie meer gebruiken. De koeien zullen individueel gemolken worden. Gedeelde accommodaties – zoals de waszone – zullen na elk gebruik ontsmet worden. Ten slotte zullen we de afstand tussen de dieren en de bezoekers ook wat vergroten om te vermijden dat iedereen de dieren zomaar kan aaien.”

Met deze aanpak wil Agriflanders dus een voortrekkersrol opnemen op het vlak van bioveiligheid op (rundvee)prijskampen en dierententoonstellingen. “We willen immers graag meehelpen om deze mooie traditie in stand te houden. Prijskampen horen bij deze beurs. We investeren dan ook zeer bewust en graag in de aanleg van deze pistes.”

Tom Destoop overliep voor ons de diverse prijskampen.

Melkveeprijskamp

De eerste beursdag – donderdag 16 januari – staat traditioneel in het teken van melkvee. Tegenover de editie van 2023 zijn enkele vernieuwingen in de aanpak van organisator CRV te noteren.

Voor het eerst zullen roodbont en zwartbont samen gekeurd worden. Daarbij zijn er evenwel aparte kampioenschappen voor roodbont voorzien. Tijdens deze editie komen ook jonge, ongekalfde dieren in de ring. CRV volgt hiermee de resultaten van een bevraging bij frequente prijskampdeelnemers. Naast de nieuwe jeugdrubriek wordt ook een productieklasse ingericht. Hier komen alleen koeien met een indrukwekkende levensproductie van minimaal 60.000 kg melk tegenover elkaar te staan. Met deze productieklasse krijgen fokkers de kans om de duurzaamheid van de Holstein-koeien aan het brede publiek te laten zien. Deelnemers kunnen tijdens deze editie ook een bedrijfslot presenteren.

Europees jurylid Andrea Uhrig zal bij melkvee de dieren beoordelen. Andrea baat in Sulzbach (Duitsland) samen met haar broer Manfred een melkveebedrijf met Holstein en Jersey uit. In 2019 keurde Manfred overigens ook al de nationale prijskamp in Brussel.

Finales ‘Kijk op Keuren’

Traditioneel vinden tijdens de prijskampen op Agriflanders ook de finales van ‘Kijk op Keuren’ plaats, dit zowel voor melkvee als voor witblauw. Zo’n 20 scholen (agrarisch onderwijs) vaardigen een finalist af, die een vijftal reeksen keurt. De finalist die met zijn of haar plaatsing het dichtst bij de plaatsing van de jury zit, zal deze competitie winnen (zie ook verder in dit beursdossier).

Voor het eerst kunnen ook jongeren deelnemen die niet verbonden zijn aan een landbouwschool. Via het jongerennetwerk Young CRV konden jonge melkveehouders zich kwalificeren voor de finale van ‘Kijk op Keuren’, die losstaat van de scholencompetitie.

Vleesveerassen in de ring

Op vrijdag 17 januari is er traditioneel de Belgisch witblauw vleesveeprijskamp. Ook de prijskamp voor het vleesras Blonde d’Aquitaine is ondertussen een vaste waarde en groeit nog steeds. Deze 2 prijskampen gaan parallel door in de grote piste. Als intermezzo worden in de middagpauze enkele Limousin-runderen voorgesteld in de ring. Het is de eerste keer dat er Limousin-runderen naar Agri-flanders komen.

Belgisch witblauw Bij het Belgisch witblauw zorgde een brede bevraging bij de deelnemers voor een aantal nieuwe rubrieken. Voortaan mogen jonge vrouwelijke dieren deelnemen vanaf de leeftijd van 9 maanden. Ook is er een rubriek voorzien voor koe met kalf. Beide nieuwigheden zullen ook 2 nieuwe kampioenen opleveren.

De jury telt 3 befaamde fokkers: Jan Declerck, Geert Demasure en Guy Vanderbecq. Declerck en Demasure zijn Vlaamse vleesveehouders die met hun eigen fokkerij, respectievelijk ‘Van ’t Goed ter Wallen’ en ‘van Ter Bos’, al jaren actief zijn in de witblauwfokkerij. Vanderbecq is een fokker uit het Waalse Thieu, die met zijn bedrijf ‘la Ferme de la Croix’ geen onbekende is in de prijskampwereld. Al meermaals keurde hij op prijskampen in Vlaanderen.

Ook bij witblauw strijden jongeren om de titel tijdens de finale van ‘Kijk op Keuren’.

Blonde d’Aquitaine De vzw Blonde d’Aquitaine Vlaanderen (BDAV) organiseert voor de derde keer een prijskamp voor Blonde d’Aquitaine-dieren op Agriflanders. Het ras is de laatste jaren duidelijk in opmars in Vlaanderen. Dat bewees het succes van de voorgaande edities.

“Steeds meer fokkers raken gecharmeerd door de positieve kwaliteiten van dit nog niet zo oude ras”, omschreef Destoop. “Het ras komt van de Zuidwest-Franse regio Aquitanië. Door het kruisen van 3 rassen – De Quercy, De Garonnaise en De Blonde des Pyrénées – ontstond rond de jaren 60 dit unieke vleesras. De runderen zijn groot van gestalte. Ze worden gekenmerkt door de enorme lengte van het lichaam, een dikke, ronde bespiering en een uitermate fijnheid van de huid en beenderen. Ze zijn egaal lichtbruin/tarwekleurig. De moederdieren zijn heel vruchtbaar en hebben een sterk moederinstinct. De kalveren worden op een natuurlijke manier geboren en door de moeder grootgebracht tot op de speenleeftijd van ongeveer 6-8 maanden. Jonge stieren in de mesterij hebben een hoge dagelijkse gewichtstoename van gemiddeld 1.500 g/dag vanaf de dag van de geboorte. De stieren behalen met gemak een slachtgewicht van 550 à 600 kg op een leeftijd van 22 maanden. Het ras is vooral gewaardeerd vanwege zijn superieure vleeskwaliteit, zelfs op hogere leeftijd. De koeien met hun kalveren worden in kudden gehouden en vaak wordt gebruikgemaakt van een dekstier voor natuurlijke dekking.”

Het bestuur en de leden van BDAV zetten zich in om het ras te promoten en bekend te maken bij het grote publiek. Mede door deze positieve groepsdynamiek groeit ook het aantal leden. Voor deze prijskamp zijn een zeventigtal dieren ingeschreven. Ze komen van 11 fokbedrijven en uit alle windstreken. Mannelijke en vrouwelijke dieren zullen zich in verschillende reeksen presenteren, om uiteindelijk de kampioenstitel van 2025 in de wacht te slepen. Ook een vijftal koeien met hun zogende kalf treden aan.

Voorstelling van Limousin Belge

Voor het eerst komt het Belgisch stamboek voor Limousin-runderen: ‘Herd-Book Limousin Belge’ naar Agriflanders. Zij zullen een achttal runderen en enkele kalfjes tentoonstellen. Op 17 januari zullen zij tijdens de pauze van de witblauwprijskamp hun ras voorstellen aan het publiek.

Destoop: “De Belgische Limousins zijn net als de Blondes in opmars in ons land. De eerste koeien arriveerden 50 jaar geleden. Het ras is ondertussen enorm geëvolueerd, dit zowel op vlak van karakter, volume als groei. In Wallonië zijn er 1.000 fokkers die Limousin-runderen kweken. Het stamboek telt 140 fokkers, waaronder ook een aantal Vlamingen. In totaal zijn er ongeveer 45.000 koeien in België. Dit ras vindt de perfecte balans tussen het makkelijk kweken en vleeskwaliteit. De koeien voeden hun kalveren 8 maanden. Het vlees laat zich kenmerken door een dieprode kleur en prachtige marmering.”

Het Limousin-stamboek wil zijn passie voor de fokkerij delen en waar mogelijk ook nieuwe fokkers aantrekken. Daarnaast wil het graag een eigen strategie ontwikkelen met een eigen label met de naam ‘Belgian Limousin Beef’.

Schapen en geiten

Op zaterdag 18 januari organiseert Kleine Herkauwers Vlaanderen (KHV) opnieuw prijskampen in de kleine piste in hal 8. Destoop: “De schapenhouders werden sterk getroffen door blauwtong. Het is dan ook bang afwachten wat het effect zal zijn op de sector. Er stierven immers ook heel wat topdieren door dit virus. Dit zal dus ongetwijfeld ook impact hebben op het aantal deelnemers aan de prijskamp. KHV hoopt alvast op een positieve ontmoeting onder hun leden na dit erg zware jaar.

KHV zet trouwens ook nu weer een uitgebreide tentoonstelling op poten (zie kader). Deze tentoonstelling biedt de bezoeker een totaaloverzicht van de vele erkende schapen- en geitenrassen en hun meest typische eigenschappen. Hier kunnen zowel professionele als hobbykwekers op zoek naar de meest geschikte genetica voor hun bedrijf of hobby. Voor de belangrijkste melk- en vleesschapenrassen worden Vlaamse Kampioenschappen voor rammen en ooilammeren georganiseerd.

Anne Vandenbosch