Grote vraag naar plantaardige oliën
De hoge boterprijzen van de voorbije periode hebben een effect op de vraag, en dus op de prijzen van de plantaardige alternatieven zoals koolzaad, palmolie en soja.
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep met ons de voedermarkten in weken 43 tot 45 (21 oktober - 10 november 2024).
Rusland speelt rol in tarwehandel
De Europese tarweprijs op Euronext tikte half oktober nog bijna 230 euro/ton aan, om nadien te dalen naar een voorlopig dieptepunt van bijna 212 euro op 5 november. Twee dagen later trok de tarweprijs terug aan naar 217 euro. Beyers: “De tarwehandel vanuit het oosten beheerst de Europese tarwemarkt. De daling van de Europese tarweprijs maakte de prijs concurrentieel met de Russische exportregeling voor tarwe die daar is ingesteld door de vakbond van graanexporteurs. Uit de recente
Intussen zorgt het drogere weer in Frankrijk voor een inhaalbeweging bij de inzaai van wintertarwe, die nu voor bijna 50% compleet is tegenover 70% gemiddeld. Ook de inzaai van wintergerst gaat er richting 70%.
Uit het World Agricultural Supply and Demand Estimates (Wasde)-rapport van 8 november blijkt dat de wereldwijde tarwestock nu al 5 maanden – sinds juli – ongeveer gelijk is gebleven. Dit staat in tegenstelling tot de Europese stock, die nu meer dan 3% daalt tegenover oktober en zelfs meer dan 18% lager is dan een jaar terug.
Dalende maïsstock
De Europese maïsprijs, waarbij het eerstvolgende contract op Euronext al dat van maart volgend jaar is, daalde begin week 45 naar bijna 206 euro/ton, om enkele dagen later al terug aan te trekken richting 211 euro. De oogstdruk in de Verenigde Staten (VS) en de betere weersomstandigheden voor de oogst in Frankrijk zetten de maïsprijs mee onder druk. In de VS zijn er wel sterke exportverkopen die de maïsprijs op Chicago mee ondersteunen. “De vraag naar maïs vanuit de VS en Argentinië was de voorbije tijd dan ook sterk”, stelt Raf Beyers. “Dit kan te maken hebben met de Amerikaanse presidentsverkiezingen, waarbij men met de verkiezing van Trump terug kans ziet op een stevige handelsoorlog.”
Op veel plaatsen in zowel Noord- als Zuid-Amerika is het goed weer, wat het risico op droogte doet afnemen in Brazilië, Argentinië en de Amerikaanse Midwest. Voorlopig blijft de conditie van de Franse maïs ook nog goed, maar de oogst is nog maar voor ruim 40% klaar. Tegenover de meer dan 80% gemiddeld is dat nog altijd een risico als de weersomstandigheden in Frankrijk de komende tijd zouden omslaan.
De wereldwijde maïsstock is volgens het recente Wasde-rapport licht dalend sinds juli, met in november een 0,78% lagere stock dan in oktober. De novemberstock is ook 3,44% lager dan vorig jaar. De stevige maïsverkopen vanuit de VS zijn hierin terug te vinden.
Wereldwijde vraag naar plantaardige oliën doet prijzen stijgen
De sterke wereldwijde vraag naar plantaardige oliën en een historisch hoog aantal koopposities voor koolzaad op Euronext doen de prijs van koolzaad heel stevig stijgen sinds half september. “Sindsdien is de prijs van koolzaad bijna 15% gestegen naar nu 525 euro/ton. Het is al van maart 2023 geleden dat de prijs van koolzaad nog zo hoog stond. De lager dan verwachte koolzaadopbrengsten in Canada en de onzekere koolzaadproductie in Australië stuwen mee de koolzaadmarkt.”
Ook de palmolieprijzen zijn stevig gestegen sinds half september. “De plantaardige oliën zijn een alternatief substitutieproduct voor de hoge boterprijzen, wat de toegenomen vraag naar plantaardige alternatieven kan verklaren. Daarnaast zitten de palmolievoorraden in Indonesië op het laagste niveau sinds 2019. Het is wel opvallend dat de stevige prijsstijging van plantaardige oliën niet wordt gevolgd door de sojameelprijzen, die eerder nog verder dalen.”
Sojameelprijs onder druk
De sojameelprijs zit op het laagste niveau in 4 jaar. We moeten al terug naar augustus 2020 om zo’n lage prijzen te zien. De sojameelprijs is de voorbije maand nog 8% gedaald. De prijs van sojameel neigt onder de 300 euro/ton te dalen. Beyers: “Deze situatie wordt veroorzaakt op het Amerikaanse continent. In Noord-Amerika heeft men een recordoogst en in Zuid-Amerika zorgt regen, die nu al tot half november zal aanhouden, voor goede inzaai-omstandigheden van soja. In combinatie met het recordareaal dat de Brazilianen zullen inzaaien, veroorzaakt dit mee de huidige prijsdruk. De verkiezing van Trump lijkt nu heel recent ook mee te zorgen voor een lagere prijs, vanwege het risico op exportbeperkingen. Braziliaanse premies kunnen net toenemen, omdat de Chinezen daar nog meer zullen willen kopen daar ze in de VS niet terecht kunnen. Ook de vraag naar biodiesel kan dalen, omdat Trump normaal geen groen beleid zal voeren. China onderzoekt ook verdere samenwerking met Rusland, om daar meer sojabonen te kunnen kopen. Rusland verwacht een oogst van 7 miljoen ton, wat het dubbele is van 7 jaar geleden.”
Voor het eerst sinds juli zien we de wereldwijde sojastock dalen. In het Wasde-rapport daalt deze met 2,16% tegenover oktober, maar de sojastock is nog wel 15,05% hoger dan een jaar terug. “De export draait goed, want ze is 7,39% hoger dan een jaar terug. Ook de productie valt 5,39% hoger uit dan vorig jaar. Mee getrokken door de stevige prijsstijgingen in plantaardige oliën, stijgt ook de prijs van sojabonen. Daartegenover zien we de sojameelprijzen tot nu toe nog dalen.”
