Afroming en reductie van NER’s – dansen op een slappe koord?
Naar verwachting ontvangen alle Vlaamse veehouders deze week de langverwachte NER-brieven. Hierin komen ze te weten hoeveel nutriëntenemissierechten op hun bedrijf worden afgeroomd. Intussen zou er ook een beslissing zijn genomen om een belangrijke tekortkoming voor besloten vennootschappen aan te passen.
In februari 2024 trad het Stikstofdecreet in werking. Belangrijke gevolgen van dit decreet zijn dat de overnamemogelijkheden van NER-D werden aangepast en ook de slapende NER worden ingeperkt. Deze politieke keuzes worden in de nabije toekomst niet aangepast.
Bittere pil
Hoeveel de werkelijke afroming van de NER’s per veebedrijf is, bleef tot nog toe een grote onbekende. De communicatie door de Mestbank hieromtrent werd al eerder aangekondigd, maar de verzending van de NER-brieven werd tot nog toe uitgesteld. De langverwachte brief blijkt nu in aantocht.
Voor vele veehouders zal de pil echter bitter zijn. Ze krijgen immers enkel voor de sinds 2007 aangekochte NER’s een schamele vergoeding, niets voor de initieel toegekende NER’s. Nochtans hebben ze die rechtmatig binnen hun bedrijfsvoering opgebouwd. Deze aanpak vormt met andere woorden een aanslag op het verworven kapitaal, het komt neer op een onteigening zonder vergoeding. Volgens sommige juristen een flagrante schending van artikel 16 van onze Belgische Grondwet waarin staat vermeld: ‘Niemand kan van zijn eigendom worden ontzet dan ten algemenen nutte, in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald en tegen billijke en voorafgaande schadeloosstelling’.
Technische aanpassing voor besloten vennootschappen
Het Mestdecreet voorziet bij overname een standaardreductie van 25% van de NER’s. In de omschrijving werden de voorwaarden rond overnames van NER-D door natuurlijke personen en/of rechtspersonen met een familieverwantschap gewijzigd.
Uit een nota die Landbouwleven kon inkijken, vernemen we alvast dat een gebrekkige formulering met betrekking tot het begrip ‘personenvennootschappen’ werd aangepast in de bepalingen van het VLAREME. In eerdere versies werd er daardoor voor een besloten vennootschap (bv) geen (familiale) uitzonderingsregel toegepast. Dit betekende dat bij elke wijziging in de vennoten- of bestuursstructuur van de bv, zelfs binnen een familiale context, zomaar 25% van de NER’s zouden verdwijnen.
Volgens de nota zou via een technische aanpassing dit hiaat nu worden rechtgezet. Naast de commanditaire vennootschap (CommV) en de vennootschap onder firma (vof) worden nu ook de besloten vennootschap (bv) waarvan alle aandelen op naam van een natuurlijk persoon zijn en de naamloze vennootschap (nv) waarvan alle aandelen op naam van een natuurlijk persoon zijn beschouwd als een personenvennootschap, zoals vermeld in artikel 34 van het Mestdecreet.
Dit betekent alvast een belangrijke en noodzakelijke aanpassing voor heel wat varkens- en pluimveebedrijven die de voorbije jaren met het oog op de bedrijfscontinuïteit en/of omwille van fiscale redenen omschakelden naar een bv-structuur.
Afroming slapende NER’s
Inzake slapende NER’s verandert er niets, tegenover eerdere beslissingen.
De hoeveelheid niet ingevulde nutriëntenemissierechten wordt bepaald op grond van het gemiddelde van de invulling van de nutriëntenemissierechten gedurende de kalenderjaren 2020, 2021 en 2022. Voor elk van de voormelde 3 jaren wordt het aantal ingevulde nutriëntenemissierechten, uitgedrukt in aantal NER-D, bepaald. Vervolgens wordt het gemiddelde van die 3 getallen genomen. Het voormelde gemiddelde, dat wordt uitgedrukt in aantal NER-D, is de gemiddelde invulling. De gemiddelde invulling, die wordt uitgedrukt in aantal NER-D, wordt vervolgens met 10% verhoogd. De nutriëntenemissierechten die een veehouder boven deze berekende hoeveelheid bezit, zal hij door deze nieuwe bepaling verliezen. Kort samengevat zal het in 2020, 2021 en 2022 gemiddeld aantal ingevulde NER-D vermeerderd met 10% behouden kunnen blijven, maar zal de rest geannuleerd worden.
Wat dit dan in de realiteit zal betekenen, blijft voor heel wat veehouders koffiedik kijken.... tot de communicatie van de Mestbank in de bus valt.
