De vzw Brussels Grondwitloof organiseerde al voor de twaalfde keer de officiële opening van het grondwitloofseizoen, dit keer in samenwerking met de stad Aarschot. Deelgemeente Gelrode is een dorp dat gekenmerkt wordt door de opkomst en bloei van het grondwitloof. “Na de teloorgang van de perzikteelt aan het einde van de jaren 60 kozen vele telers in Gelrode er resoluut voor om hun areaal grondwitloof uit te breiden. Zeker hier op de Rillaarsebaan, die al gauw werd omgetoverd tot ‘de Goudstraat’, want de zaken gingen er goed”, vertelt Rudy Pasgang, voorzitter van de vzw Brussels Grondwitloof. Later verwaterde de opgang en in 1995 werd de vzw opgericht om de belangen van de Vlaamse vollegrondwitloofteler beter te behartigen. Grondwitloof werd toen naamloos in het totaalaanbod van witloof verhandeld aan voor telers teleurstellende prijzen. Toen een sticker met logo op de verpakkingen van grondwitloof werd ingevoerd, werd met de distributie afgesproken dat grondwitloof apart in het groenteschap zoudterechtkomen. Daardoor werd het een nicheproduct met een eigen prijsvorming.
Witloofboxen en cursus
Burgemeester van Aarschot Gwendolyn Rutten prees het grondwitloof van Gelrode. “Liefhebbers van een écht landbouwstreekproduct zijn hier kind aan huis”, zei ze. Ook de provincie Vlaams-Brabant draagt haar steentje bij aan de promotie ervan, onder meer door witloofboxen aan scholen ter beschikking te stellen. Daarmee kunnen kinderen hun eigen witloof telen. “Zo konden we al 250.000 kinderen vertrouwd maken met het witloof en met zijn unieke smaak”, aldus gedeputeerde voor Landbouw Tom Dehaene.
Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant organiseert in samenwerking met de vzw Brussels Grondwitloof en AgroCampus een cursus grondwitloof. Die omvat 12 uur theorieles, 2 praktijkvoormiddagen en een bedrijfsbezoek. De cursus combineert de teeltervaring van oud-telers met de laatste bevindingen uit het onderzoek. Het technische luik wordt aangevuld met lessen rond bedrijfsvoering en vermarkting van het witloof. Meer info vind je via www.praktijkpuntlandbouw.be/grondwitloof.
Vierde generatie
Teler Jos Nijs is al de vierde generatie op het bedrijf aan de Rillaarsebaan. “We zijn gespecialiseerd in grondwitloof, asperges, aardbeien en aardappelen”, zegt Jos. “Na het overlijden van mijn vader Jan in 2019 zegde ik mijn job bij het Agentschap Natuur en Bos (ANB) op en nam ik het ouderlijke bedrijf samen met mijn echtgenote Cindy Dendooven over. We hebben 3 ha witloofpercelen, verspreid over de regio’s Binkom/Meensel-Kiezegem en Lubbeek. In april starten we met zaaien. Vanaf augustus worden de wortels dan gerooid en na het schoonmaken worden die opnieuw in de grond geplant. Vanaf oktober tot april kunnen we het witloof dan oogsten. Onder het witloofbed – de ‘witloofsteek’ of het ‘witloofplein’ – met overkapping ligt verwarming. Na 3 weken beginnen we te stoken tot 18 °C. Na 3 weken halen we de kroppen eruit en verzamelen we ze in bakken. Vervolgens maken mijn moeder en tante het witloof schoon en pakken ze het in. Bij het schoonmaken moet je erop letten om niet op de krop te wrijven en met het schoonmaakmes niet in de bladeren te steken. Ons eerstekeusgrondwitloof zetten we af bij het verdeelcentrum van Delhaize, via export- en verkoopbedrijf Orca en de coöperatieve vennootschap Kort'om Leuven. Die levert korteketenproducten van 30 boeren uit de regio Leuven en Vlaams-Brabant direct aan 70 professionele klanten, waaronder winkels, restaurants, grootkeukens en scholen. Het tweedekeusgrondwitloof gaat vlot van de hand in onze hoevewinkel, waar je ook andere seizoensgroenten, fruit, zuivelproducten, vers hoeveijs… vindt.”
Arbeidsintensieve teelt
Sinds de coronacrisis is de verkoop van grondwitloof sterk gestegen. “Vooral in de week voor Kerstmis boomt die”, vertelt Jos. “Dan hoef ik niet met ons witloof naar Orca te rijden. Voor het zaaien in het voorjaar heb je mooi weer nodig. Verder moet je de witloofmineervlieg goed monitoren en ziektes als phytophthora en sclerotinia tijdig aanpakken. Het is een moeilijke en heel arbeidsintensieve teelt die elk jaar anders is, maar we krijgen veel waardering voor ons product, en daar doen we het voor.” Meer info over het bedrijf van Jos Nijs vind je op www.hoevewinkelboerkenijs.be.
Nieuwe telers gezocht
Rudy Pasgang deed een warme oproep naar potentiële nieuwe telers. “Grondwitloof is aan een opmars bezig. De ruim 100 telers in Vlaanderen zien hun verkoop elk jaar met 15% stijgen. Daar zit het succes van de korte keten en het lokale verhaal voor veel tussen. Mensen willen weg van voedsel dat duizenden kilometers heeft afgelegd. Waarom zouden we dat doen, als we het hier lokaal kunnen kopen? Mede door de klimaatverandering speelt alles mee in de kaart van het grondwitloof. De laatste jaren wordt de groente steeds meer gegeten en het aanbod kan de vraag niet volgen. Daar-om zoeken we nog een 50- tot 100-tal nieuwe telers.” Geïnteresseerden vinden meer info op www.grondwitloof.be.
Jan Van Bavel
