Een goede

hygiëne en

efficiënte

systemen renderen

Op het randje van de Nederlandse provincie Friesland boert varkenshouder Wilco Elshof, die uit Groningen afkomstig is. Samen met zijn vrouw Jitzke en hun 3 dochters heeft hij een bedrijf dat op 4 locaties gevestigd is. De thuislocatie is in Nijeholtpade en verder zijn er nog de locaties in Siegerswoude, op de grens met Friesland, een locatie in De Wilp en een in Zevenhuizen. De ouders van Wilco hadden een groot gesloten varkensbedrijf met meerdere locaties. De hoofdlocatie was in Marum in de Nederlandse provincie Groningen. Wilco: “Mijn vader heeft wat dat betreft zijn best gedaan. Ook mijn 2 broertjes en 2 zusjes hebben allemaal een varkensbedrijf. Dat komt ook omdat mijn vader altijd een hele enthousiaste varkenshouder is geweest.”

De bedrijfsstructuur van de familie Elshof bestaat uit 2 bv's voor de varkenshouderij, met daarboven een holding en een werkmaatschappij. Ze zijn ook lid van de Nederlandse Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV).

Gesloten geeft meer rendement

Elshof heeft een gesloten bedrijf en werkt dus volgens het multisiteprincipe. Multi site houdt in dat je diergroepen scheidt, zodat de diergezondheid beter is.

“Ik heb bewust gekozen voor een gesloten bedrijf, omdat ik vind dat dit nog steeds het meeste rendement geeft en het meest stabiel is”, aldus Wilco. “Dat ik op verschillende locaties zit, is qua diergezondheid inderdaad wel beter, maar toch zat ik liever met alles op één locatie. Zeker wat de speenbiggen betreft.” Op 20-jarige leeftijd had Wilco dus al 2 vleesvarkenslocaties. En op 22-jarige leeftijd nam hij de huidige thuislocatie in Nijeholtpade over van zijn vader (toen nog met 600 zeugen), evenals de locatie in De Wilp. De stallen in Nijeholtpade waren verouderd, maar hebben inmiddels een flinke update ondergaan. Een deel moet nog gebeuren.

In Nijeholtpade liggen momenteel 850 zeugen en 1.500 speenbiggen. In De Wilp zijn er 3.000 speenbiggen en 3.200 vleesvarkens. In Siegerswoude liggen nu 3.800 vleesvarkens en in Zevenhuizen 1.500 vleesvarkens. Omdat hij de dieren natuurlijk moet vervoeren tussen de diverse locaties, moet hij uiteraard met dierentransport werken. Hij heeft daarvoor een eigen DAF varkenstransportwagen. Wilco: “Dat ik eigen transport heb om de speenbiggen en gelten te kunnen vervoeren, is omdat ik de diergezondheid in eigen hand wil houden.” De vleesvarkens gaan wel gewoon met de vrachtauto's van de boerderij naar de slachterij. Net als zijn vader zit hij met het voer nog steeds bij het Nederlandse mengvoerbedrijf ForFarmers. Wilco: “De reden daarvoor is dat de prijs-kwaliteitverhouding ons past.”

Rechtstreeks leveren aan slachterij

Samen met zijn 2 jongere broers regelt hij alle in- en verkoop van de dieren. “Wij verkopen gezamenlijk rechtstreeks een aantal vrachten aan een Duitse slachterij en ook een aantal vrachten aan Nederlandse slachterijen. Daarbij moeten wij wel verplicht voor bepaalde aantallen per week zorgen,, dus je moet wel erg stipt zijn.”

Omdat de Nederlandse varkenshouder zoveel dieren heeft, heeft hij uiteraard personeel in dienst. Op dit moment loopt er ook een vrouwelijke stagiair van een varkenshouderijopleiding uit Oeganda mee op zijn bedrijf. Wilco: “Zij loopt hier een jaar stage. Ze verzorgt voornamelijk de kraamafdeling.”

Mooie resultaten

De voedering van de zeugen gebeurt met voerstations van Nedap. Onlangs heeft hij het allernieuwste voerbesturingssysteem van Nedap, Nedap Kraamstal Voeren, geplaatst. Hij kiest voor voerstations, omdat hij dan de voerhoeveelheid per zeug goed kan sturen. “Alle zeugen worden ingeschaald en daarbij worden 5 curves gebruikt”, aldus Wilco. Het systeem kan hij via de app op afstand, c.q. vanaf elke locatie, aansturen en dat bevalt hem erg goed. “En groot voordeel van dit nieuwe Nedap-systeem is dat ik nu ook vaker de zeugen kan voeren in kleinere porties. Het voordeel van vaker voeren is dat de zeug ook meer drinkt in verhouding. Hierdoor geven mijn zeugen ook meer melk dan gemiddeld.”

De technische resultaten van de familie Elshof zijn prima, met 32 biggen per zeug per jaar en een gemiddelde groei van 940 g per dag bij de vleesvarkens. De biggen worden gespeend op 28 dagen op een gewicht dat op een zwaarder niveau ligt dan gemiddeld. De vleesvarkens gaan op 124 kg naar de slachterij. De familie Elshof maakt gebruik van rotatiekruising.

Dat Wilco technisch zo goed presteert, komt ook omdat hij zijn stallen (zeer) schoon houdt. Vooral de kraamafdelingen zien er zeer proper uit. De kraamstalgang is enige tijd geleden gecoat en als proef heeft de varkenshouder 2 maanden geleden de afdelingen van 1 vleesvarkenslocatie ook gecoat. “Ik wil kijken of ze in een stal die gecoat is (en die je dus schoner kunt houden) beter presteren. Als dat echt effect blijkt te hebben, dan overweeg ik om alle vleesvarkensafdelingen te coaten.”

Met ‘heatpipes’ van het gas af

De Nederlandse varkensboer houdt van nieuwe technieken c.q. innovaties. Op het moment van ons bezoek worden op de thuislocatie net 32 heatpipes geplaatst om van het gas af te komen. “Ik had er meer willen plaatsen, maar dat kon het systeem helaas niet aan. Als het goed is, zijn we voor zo'n 80% van het gas af.» Op de locatie in De Wilp liggen al 32 heatpipes. Daar is de Nederlandse varkenshouder dus sinds begin dit jaar al grotendeels van het gas af.

Verder heeft hij ook een koelingssysteem in de vorm van een vernevelingssysteem aan de buitenzijde van de stal. Op het moment van ons bezoek is het zo'n 26 °C met een felle zon, waardoor het systeem dan ook regelmatig aanslaat. Wilco: “De koele nevel, die bestaat uit bronwater, wordt door middel van de onderdruk in de stal naar binnen gezogen. Het werkt perfect en ik kan de stal er op warme dagen zo'n 3 tot 7 °C mee koelen.” Met klam weer koelt hij zo'n 3 °C en op zo'n dag als tijdens ons bezoek kan hij de staltemperatuur met tot 7 °C koelen. De besturingscomputer voor de ventilatie is van Fancom, type F21. De varkensboer wil per se overal hetzelfde merk hebben, omdat alle personeelsleden dan ook alles moeiteloos aan kunnen sturen. “Het is én handig voor het personeel én je hoeft niet iedere keer uit te leggen hoe alles werkt, dat kost te veel tijd. Ook in mijn nieuwe zeugenstal komen dus alleen maar dezelfde merken.” Wat ventilatie betreft, heeft de Friese varkenshouder wel alle soorten, van plafond- en gangpadventilatie tot klepventilatie.

Qua voersysteem heeft de varkensboer overal droogvoer (van ForFarmers), behalve in Siegerswoude, daar wordt een brijvoerinstallatie gebruikt. Wilco: “Die brijvoerinstallatie zat er al in en om dat te vervangen, dat is zonde van het geld. Wel heb ik in 2021 deze installatie volledig laten updaten.” Hij voert onder meer bijproducten van Van Triest Veevoerders uit Hoogeveen.

EU-beleid kost burger geld

Wat de toekomst betreft, wil Wilco op de thuislocatie in Nijeholdpade nog een nieuwe zeugenstal zetten voor 300 zeugen. Een deel van de zeugenstal wil hij dan weer voor de biggenopfok gebruiken. Verder wil hij ook de looplijnen op alle locaties nog efficiënter maken. “Ik wil mij vooral focussen op de toekomst van mijn eigen bedrijf. De regelgeving verandert doorlopend en daar moet je gewoon op inspelen.”

Wat het EU-beleid betreft, vindt hij dat dit de Europese burger wel veel geld kost. “In Nederland hebben ze opkoopregelingen om bedrijven op te kopen die de Nederlandse schatkist honderden miljoenen kosten. En in bijvoorbeeld Roemenië krijgen varkenshouders enorme bouwsubsidies als ze een nieuwe stal bouwen. En ook dit kost de Europese burgers enorm veel geld. Dat is toch water naar de zee dragen?”

Dick van Doorn