Zwakke wereldwijde vraag naar melkpoeder

De oliemarkt heeft een grote impact op het wereldmarktgebeuren.

Productieknip

Op 2 april kwam de OPEC+, de organisatie van 13 netto-exporterende olielanden en Rusland, onverwacht met het nieuws over een stevige productieknip. Vanaf mei willen ze 1,6 miljoen vaten per dag minder oppompen. De Russen zouden er sinds maart al 500.000 minder per dag doen. Deze beslissing kwam er tot ontsteltenis van vele wereldleiders en niet in het minst die van Amerikaans president Biden. “Dat de relaties van de Verenigde Staten (VS) met Rusland en China al een tijd stevig bekoeld zijn, is bekend, maar ook de relatie tussen Saoedi-Arabië en de VS staat op een laag pitje”, meent Raf Beyers. “Dit maakt dat het grootste olie-exporterende land ter wereld niet heeft nagelaten om de VS te pijnigen waar het kan. De vraag is wel of alle leden trouw mee zullen doen met de productieknip. De olieprijs steeg alvast met ongeveer 10 dollar per vat tegenover midden maart. De markten reageerden ongerust, omdat ze vrezen dat deze beslissing de inflatie langer hoog zal houden. Dat kan dan mogelijk weer langer hogere rentes tot gevolg hebben.”

Europa zit intussen terug meer en meer klem tussen de VS en China. Europa zit onder Amerikaans bondgenootschap omtrent de oorlog in Oekraïne, maar voert wel 20% van zijn totale import in uit China. Europa is heel afhankelijk van China voor zeldzame aardmetalen en magneten. De EUR/USD-koers steeg deze week naar bijna 1,1, niet omdat de euro veel aansterkte, maar wel omdat de dollar verzwakt door Amerikaanse bancaire- en recessiezorgen.

Op de Global Dairy Trade (GDT)-zuivelveiling van 4 april gingen de zuivelgrondstoffen met -4,7% stevig onderuit. Het is geleden van november 2020 dat de globale zuivelindex nog zo laag noteerde.

Hoge melkproductie

Van de belangrijke zuivelexporterende landen en regio’s melken bij de start van het jaar alleen Australië (-4,3%) en Uruguay (-4,9%) minder dan vorig jaar tijdens de eerste 2 maanden. Alle andere schrijven groene cijfers met Argentinië (+1,2%), Wit-Rusland (+3,3%), Chili (+1,7%), Nieuw-Zeeland (+1,7%), EU27 (+0,8%) en de VS (+1,1%).

Bij de zuivelimporterende landen valt de stevige melkproductie van Rusland (+4,5%), het Verenigd Koninkrijk (+1,9%) en Mexico (+1,7%) op. Japan blijft wat achter, met 4,2% minder productiestart dit jaar.

Beyers: “In berichten rond dalende grondstofprijzen voor zuivel zien we regelmatig een verwijzing naar de melkproductie in het noordelijk halfrond. Daar is iets van aan, als we daarbij naar Europa, Rusland, Wit-Rusland en de VS kijken. Binnen Europa blijven Nederland (+4,3%) en Duitsland (+3%) stevig melken in de eerste 2 maanden van het jaar. Dit verklaart ook zeker de prijs van de spotmelk, die amper nog 30 cent kan halen.”

Boterindex terug dalend

In Europa gaat de boterindex de eerste week van april, na 3 weken van mild prijsherstel, terug naar beneden. Raf Beyers overloopt: “De Europese boterindex komt deze week op 4.693 euro/ton uit, met een Duitse boterprijs van 4.600 euro, de Nederlandse op 4.700 euro en de Franse op 4.780 euro. De grootste klap komt deze week van de Franse prijs, die in één week met 390 euro/ton daalde. Waren er in Frankrijk tijdens de voorbije week dan toch paasboterprijzen? De nieuwe Duitse winkelprijs voor een pakje boter is vastgesteld op 4.850-4.900 euro/ton. Op de Europese markt is er momenteel ook aanbod van Ierse en Poolse boter – de nieuwe groter wordende melkproductielanden in de unie – met een korting van circa 250 euro/ton.”

Wereldwijd kopende partijen aarzelen blijkbaar om actie te ondernemen. “Dit zou te wijten zijn aan achterblijvende consumptie, wat doet twijfelen. Op de GDT deed boter het slecht met 3,3% prijsdaling. AMF (Anhydrous Milk Fat, vochtvrij melkvet) ging nog veel steviger onderuit met -7,2%. De Nieuw-Zeelandse boter kost nu 4.220 euro/ton. Hopelijk gaat de Europese prijs deze niet achterna.”

Poederprijzen onder druk

Met nog maar 2.377 euro/ton ging de Europese index voor mageremelkpoeder (Skimmed Milk Powder, SMP) in één week met 4% naar beneden. Bij mageremelkpoeder zien we de laagste prijs van 2.300 euro/ton in Frankrijk. “We moeten al terug naar eind januari 2021 dat we in Europa nog zo’n lage SMP-prijs zagen. Voor mageremelkpoeder zit de internationale markt ook ongeveer op deze prijzen. De wereldwijde vraag wordt als zwak omschreven. Men spreekt ook van ruim voldoende beschikbaarheid, wat kopers momenteel doet achteroverleunen.

Op de GDT werden vooral Chinese kopers opgemerkt en veel minder kopers uit andere regio’s. Daar merkt men nu dus het omgekeerde beeld van een half jaar geleden. Dit blijft daar ook wegen op de poederprijzen. SMP ging zo 2,5% achteruit en tekende daarmee de negende daling op een rij. Vollemelkpoeder (Whole Milk Powder, WMP) ging, hand in hand met de vetrijke producten, zelfs 5,2% naar beneden. Nieuw-Zeelandse SMP wordt nu aangeboden voor 2.370 euro/ton, net zoals de Europese en Amerikaanse prijs, wat duidelijk maakt dat deze partijen elkaar op de markt tegenkomen.”

Omdat de poederprijs zo onder druk is komen te staan, geeft Europese kaas nu duidelijk de beste valorisatie. Met cheddarprijzen van circa 4.000 euro/ton, een goudaprijs van 3.164 euro/ton en een mozzarellaprijs van 3.116 euro/ton, doet kaas het tegenover poeder nog redelijk goed.

Anne Vandenbosch