Couperen varkensstaarten: wachten op Europa en op onderzoek van ILVO
Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) blijft pleiten bij de Europese Commissie voor een zo snel mogelijke publicatie van voorstellen inzake dierenwelzijn. Dat antwoordde hij op een schriftelijke parlementaire vraag van zijn partijgenote Sofie Joosen over staartbijten bij varkens.
Staartbijten bij varkens is een complex, multifactorieel en ernstig dierenwelzijnsprobleem, dat momenteel nog met couperen bestreden wordt. “Er moeten bruikbare alternatieven voorhanden zijn om dit probleem onder controle te houden. Omdat dit vooralsnog niet het geval is, kan er nog geen deadline vooropgesteld worden voor het verbieden van staartcouperen bij varkens. Niettemin blijven we verder werken aan een einde aan het couperen”, stelt minister Weyts.
Europese Commissie is aan zet
De Vlaamse minister van Dierenwelzijn kijkt inzake staartcouperen naar de Europese Commissie. “Die werkt aan een herziening van de volledige Europese wetgeving inzake dierenwelzijn waaronder ook de richtlijn over de minimumnormen voor het houden van varkens. Specifieke maatregelen om staartbijten te voorkomen, zullen hierin ongetwijfeld opgenomen worden. De publicatie van deze nieuwe wetgevende voorstellen was oorspronkelijk voorzien voor eind 2023, maar op dat moment werden enkel het voorstel voor de herziening van de wetgeving inzake dierenwelzijn tijdens het transport en een voorstel over de handel in honden en katten gepubliceerd. Wanneer de andere wetgevende voorstellen zullen gepubliceerd worden, is momenteel onduidelijk. Ik blijf pleiten bij de Europese Commissie voor een zo snel mogelijke publicatie van álle voorstellen rond dierenwelzijn”, besluit de minister.
Maatregelen in Vlaanderen liggen dus niet in het verschiet, maar momenteel voorziet Weyts financiële ondersteuning voor het Varkstaart-project dat uitgevoerd wordt door het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). “Dit project heeft tot doel om verschillende acties te ondernemen die leiden tot een reductie in het aantal varkens waarvan de staart gecoupeerd wordt en om het houden van varkens met een lange staart te stimuleren. Een van de acties is ketenoverleg. Concreet wordt halfjaarlijks overlegd met varkenshouders, dierenartsen, de voederindustrie, sectorfederaties, de overheid, wetenschappers, slachthuizen en de retailsector. Het gaat om een driejarig project dat nu aan zijn tweede jaar bezig is. Ik wacht de resultaten van het ketenoverleg af zodat we eventuele vervolgstappen hierop kunnen baseren”, stelt minister Weyts.
Varkstaart-project
Voor het Varkstaart-project stelden 9 varkenshouders zich kandidaat . De bedrijfsgrootte van de kandidaat-deelnemers varieert van 55 tot 2.100 zeugen met bijhorende biggen en vleesvarkens. De belangrijkste motivatie is het willen opbouwen van ervaringen met het houden van varkens met lange staarten.
Er werden 2 selectiecriteria gehanteerd. Een eerste was de bereidheid om minstens 5 tomen varkens met lange(re) staarten te houden die voor eind 2025 worden afgeleverd aan het slachthuis. Het tweede criterium was het opvolgbaar zijn van de varkens vanaf de geboorte tot het einde van de afmestfase. Bij een samenwerking tussen verschillende bedrijven was het kunnen opvolgen van de varkens op elk bedrijf een must.
Op elk van de betrokken varkensbedrijven vond een bezoek plaats waar de dierenwelzijnsscan inzake bijtgedrag werd afgenomen bij verschillende diercategorieën (zuigende biggen, gespeende biggen en vleesvarkens). Inzake de risicofactoren voor bijtgedrag, zijn het voorzien van afdoende verrijkingsmateriaal en het verkrijgen van voldoende inzicht in de aminozuursamenstelling van het voeder aandachtspunten.
Ervaringen uitwwisselen
“Van de 9 varkenshouders die kandidaat waren voor het Varkstaart-project vielen er 2 af na het plaatsbezoek. Op de eerste geselecteerde bedrijven is men begin dit jaar gestart met het houden van tomen met lange staarten. ILVO adviseert de varkenshouders en doet tweewekelijks (vanaf geboorte tot slacht) een plaatsbezoek waarbij de staarten worden beoordeeld. Er zijn nog 3 netwerkbijeenkomsten gepland waarbij de varkenshouders ervaringen uitwisselen. ILVO voorziet de integratie van een check inzake bijtgedrag (zuigende biggen, gespeende biggen, vleesvarkens, opfokzeugen) in de dierenwelzijnsscan. Op 15 en 16 mei wordt een opleiding 'Welzijnscoach bijtgedrag in de varkenshouderij' (theoretisch en praktisch luik) georganiseerd door het ILVO. het doel van deze opleiding is om experten bij te scholen over de risicofactoren inzake bijtgedrag. Deze experten kunnen varkenshouders begeleiden bij de overgang naar het houden van varkens met lange(re) staarten. Halfjaarlijks gaat een stuurgroepvergadering door met diverse stakeholders uit de varkensketen”, besluit minister Weyts.
