Voorkeur voor lokale en bioproducten
De Vlaamse overheid focust op het afnemen van biologische en lokale producten. Dat staat zo in het regeerakkoord. Voor de overheidscatering zal Vlaams landbouwminister Jo Brouns daarvoor samenwerken met de minister bevoegd voor Het Facilitair Bedrijf en het aankoopbeleid. Lokale besturen en andere overheidsdiensten worden gestimuleerd om meer lokaal en biologisch te kopen.
Voor Commissielid Arnout Coel (N-VA) leek het in de bijeenkomst van de commissie Landbouw op 19 februari een goede zaak dat de overheid het goede voorbeeld geeft. Voor hem past dat binnen het Strategisch plan bio 2023-2027. Daarin is onder andere de doelstelling opgenomen om tegen 2027 minstens 5% van de overheidscatering uit bioproducten te laten bestaan.
Langetermijnambitie
Vlaams landbouwminister Brouns (cd&v) zegt dat ook hij warmloopt om in het aankoopbeleid van de overheid de catering van lokale producten en bioproducten te stimuleren.
Het realiseren van de doelstelling is volgens Brouns evenwel een langetermijnambitie. Ze vergt niet alleen van de overheidsdiensten een blijvend en toenemend aandachtspunt in hun beleid en werkwijze, maar het vraagt ook van de toeleveringsketen, bijvoorbeeld cateraars en leveranciers, inspanningen opdat ze een ruimer aanbod aan bio- en lokale producten zouden aanbieden.
Binnen de Vlaamse overheid is er contact tussen het Agentschap Landbouw en Zeevisserij en Het Facilitair Bedrijf om die doelstelling te bespreken. Momenteel worden knelpunten en kansen in kaart gebracht. Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) bekijkt samen met Het Facilitair Bedrijf hoe ze meer biologische en lokale producten op de kaart kunnen zetten. Met bestaande campagnes en acties, zoals de ‘Lekker van bij ons’-campagne en verschillende campagnes voor onder andere groenten en fruit, vlees en vis, kan VLAM Het Facilitair Bedrijf verder ondersteunen.
Voedselstrategie
De administraties bereiden volgens de Vlaamse minister van landbouw een vervolggesprek voor met de aankopers en aanstuurders van keukens, zowel voor bio, de eiwitshift als lokaal.
Op het niveau van de lokale en bovenlokale besturen kondigde minister Brouns tijdens de commissievergadering van 22 januari al aan dat er in samenwerking met zijn ministeriële collega Crevits (cd&v) een overheidsopdracht is gelanceerd. Via een aanspreekpunt dat ondersteuning geeft aan lokale besturen stimuleert hij dat steden, gemeenten en provincies aan de slag gaan om een eigen duurzame voedselstrategie te kunnen realiseren.
Europese projecten
Op Europees niveau lopen er een aantal projecten, onder andere in de context van de European Innovation Partnerships (EIP’s). Het gaat bijvoorbeeld over het EIP-project ‘ZoBio’, waar boeren producten aanleveren voor de grootkeukens in de zorgsector. Dat project loopt tot eind 2025. Daarnaast is er het EIP-project ‘Korte Ketering’. Dat zet in op korteketenproducten voor de bereiding van lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden.
Een van de knelpunten is de Europese wetgeving rond overheidsopdrachten, waarbij voorwaarden rond bio en seizoensgebondenheid wel juridisch mogelijk zijn, maar het vermelden van ‘lokaal’ en ‘korte keten’ blijkbaar momenteel nog niet toelaatbaar is.
Op het federale en Europese niveau wordt gediscussieerd over hoe het begrip ‘lokaal’ juist gedefinieerd kan worden. Daarover zijn gesprekken aan de gang, maar een consensus is nog niet bereikt. Hier wordt bekeken hoe de principes van een Europees vrijgemaakte markt overeind blijven binnen het kader van de overheidsopdrachtwetgeving, maar er toch ook aandacht is voor een eerlijke prijs voor de landbouwers.
