Wat na het bekomen van een goed vonnis?
Als verpachter moest ik mijn pachter laten dagvaarden omdat hij zijn pacht niet betaalde. Op de zitting kwam mijn pachter niet eens opdagen, zodat de vrederechter hem veroordeelde tot de betaling van de achterstallige pacht. Daarenboven werd de pachtovereenkomst ontbonden. Ik heb nu wel een goed vonnis, maar hoe moet het nu verder?
Uit uw relaas kunnen we afleiden dat uw tegenpartij op de zitting van de rechtbank afwezig bleef.
Verstekvonnis
In dergelijke gevallen is er sprake van een behandeling op verstek en moet de rechter een specifieke regeling volgen. Op grond van artikel 806 van het Gerechtelijk Wetboek moet de rechter de afwezige partij immers ongelijk geven conform hetgeen de aanwezige partij vordert. Het enige wat de rechter kan doen, is een beperkte toetsing aan de wetsbepalingen van openbare orde of aan andere wetsbepalingen die de rechter ambtshalve moet toepassen.
Na een verstekvonnis kon de afwezige partij in het verleden door verzet aan te tekenen de zaak opnieuw laten behandelen door de rechter die hem bij verstek had veroordeeld, met mogelijkheid om nadien tegen de beslissing op verzet nog hoger beroep aan te tekenen. Sinds 6 juli 2017 kan verzet slechts nog in uitzonderlijke gevallen, met name enkel voor die zaken waarin er geen hoger beroep mogelijk is, bijvoorbeeld omdat de zaak omwille van het beperkte bedrag van de veroordeling in enige aanleg werd behandeld.
Bij een vonnis dat een ontbinding van een pachtovereenkomst uitspreekt, is er evenwel altijd hoger beroep mogelijk, zodat uw afwezige pachter de zaak dus niet via een verzet opnieuw voor de vrederechter kan brengen.
Definitief vonnis
Tegen het vonnis van de vrederechter staat dus wel hoger beroep open bij de rechtbank van eerste aanleg. De beroepstermijn hiervoor bedraagt één maand. Deze beroepstermijn begint evenwel niet automatisch te lopen. Hiertoe moet de partij die daar belang bij heeft de gerechtsdeurwaarder vragen om het vonnis aan de tegenpartij te betekenen. Concreet gaat de gerechtsdeurwaarder dan een officiële versie van het vonnis aan de tegenpartij afgeven, waarna de termijn van één maand om in beroep te gaan begint te lopen. U moet dus nu aan het vredegerecht een uitvoerbare uitgifte van het vonnis vragen, zeg maar een officiële versie, om deze vervolgens aan de gerechtsdeurwaarder te bezorgen voor betekening.
De termijn van een maand begint te lopen op de dag na de datum van betekening, zaterdagen, zondagen en feestdagen inbegrepen. Er wordt steeds gerekend van de zoveelste tot de dag voor de zoveelste. Bijvoorbeeld: Als de betekening plaatsvindt op 10 februari, begint de beroepstermijn te lopen op 11 februari, om te eindigen op 10 maart.
Gedwongen uitvoering
De gerechtsdeurwaarder kan evenwel meer doen dan enkel het vonnis betekenen om de beroepstermijn te laten lopen. De gerechtsdeurwaarder kan de veroordeelde partij ook dwingen om het vonnis na te komen. U kunt dan wel op basis van het vonnis aan uw pachter vragen om zijn pachtachterstal te betalen, de kans bestaat echter dat hij dat niet spontaan doet. In dat geval kan de gerechtsdeurwaarder na of bij de betekening een bevel tot betalen aan uw voormalige pachter geven. Het bevel tot betalen is de eerste daad van tenuitvoerlegging en de laatste kans die aan de schuldenaar wordt geboden om zijn verbintenissen na te komen vóór een mogelijk beslag. Dit bevel kan op hetzelfde moment en in dezelfde akte als het vonnis betekend worden.
Uitvoerend beslag
Geeft uw voormalige pachter ook geen gevolg aan het bevel tot betaling, dan zal u genoodzaakt zijn om nog een stap verder te gaan in de gedwongen uitvoering. Dit kan door een beslaglegging.
Een beslag kan bewarend of uitvoerend zijn. In geval van een bewarend beslag kunnen de goederen waarop beslag wordt gelegd, nog gebruikt worden, maar mogen ze niet verkocht of weggeschonken worden. Het bewarend beslag zorgt er evenwel niet voor dat de schuldeiser betaald wordt. Het is enkel een beveiliging tegen het verdwijnen van de goederen. Bij een uitvoerend beslag zullen daarenboven de goederen waarop beslag wordt gelegd, wel verkocht worden. Wanneer uw pachter nalaat om de achterstallige pacht en de gerechtskosten te betalen, zult u dus moeten overgaan tot uitvoerend beslag. De meest voorkomende vormen van uitvoerend beslag zijn het uitvoerend beslag op roerende goederen of op onroerende goederen en ‘het beslag onder derden’, dit is bijvoorbeeld het beslag op de bankrekening van de schuldenaar.
Uitvoering bij voorraad
Ook wanneer de beroepstermijn nog niet voorbij is, kan de gerechtsdeurwaarder al een bevel tot betaling betekenen en zelfs tot beslag overgaan. Dergelijke uitvoering van het vonnis van de vrederechter gebeurt dan bij voorraad, dit is dus nog voordat het vonnis definitief is. Uiteraard is zo’n uitvoering bij voorraad niet zonder risico. In geval van hoger beroep kan het vonnis van de vrederechter immers nog hervormd worden, waardoor ook de uitvoering bij voorraad onterecht kan gebleken zijn. In die hypothese zullen alle kosten voor het beslag maar eventueel ook een schadevergoeding voor onrechtmatig beslag ten laste van de partij vallen die het vonnis al liet uitvoeren vooraleer de beroepsrechter uitspraak deed. Veiligheidshalve wordt daarom meestal gewacht met de gedwongen uitvoering tot het vonnis definitief is of tot de beroepsrechter uitspraak deed.
