De markt van tuinmachines geanalyseerd
Eerder dit najaar presenteerde Fedagrim bij monde van Hans Verstreken, coördinator federatiewerking, haar economische analyse voor de tuinmachinesector.
De coronacrisis lijkt al even achter ons te liggen, maar toch verwees Hans Verstreken daar nog naar bij de presentatie van het economisch dossier.
Deze gezondheidscrisis zorgde immers voor enige marktverstoring. Door de lockdowns ontdekten mensen opnieuw hun tuin en kochten ze er best wat machines en materiaal voor. Tegelijk lagen bij fabrikanten de productiekettingen stil, steeg de prijs van het containervrachtvervoer en piekte de vraag naar tuinmachines. In de jaren die volgden, kende de verkoop van tuinmachines een piek. In 2020 was er een stijging met 10% te melden, in 2021 zelf met 20%. Ondertussen is de daling ingezet en verwacht wordt dat we nu terug belanden op een ‘normaal’ niveau en aansluiten bij een situatie zoals voor Covid-19.
Europese situatie
Kijken we naar de Europese markt van tuinmachines, dan moeten we het nog doen met cijfers van 2022. Dat jaar zouden er maar liefst 9,2 miljoen stuks tuinmachines verkocht zijn die beschikten over een batterijaandrijving. In schril contrast hiermee staat het aantal stuks dat over een netsnoer beschikt, namelijk 2,7 miljoen. De machines uitgerust met een verbrandingsmotor zitten tussen voornoemde in, met een verkocht aantal stuks van 6,6 miljoen.
Hans Verstreken merkt hier op dat, ondanks een dalende markt, de verkoop van ‘batterijproducten’ toch steeds goed heeft standgehouden de voorbije jaren. De cijfers tonen dat de toekomst van de Europese tuinsector bij de batterijtoepassingen ligt. De verkoop van machines met een snoer daalde Europees gezien in 2022 met maar liefst 21,9 %, die van thermisch aangedreven machines met 13,9%.
Specifiek gekeken naar België verwacht Verstreken dat de markt bij ons minder hard zal dalen. Hij verwacht dat er minder verkoop aan particulieren zal zijn. Zij hebben de voorbije jaren gekocht en zijn minder gebonden aan ‘vervangingsinvesteringen’ waar een professioneel wel aan gebonden is. Gaat de markt iets minder en moet hij toch investeren, dan zal hij dat ook doen.
Grasmaaiers in België
De grasmaaier is de klassieker onder de tuinmachines, ook in ons land. De afgelopen jaren is er een hele wijziging gebeurd op het vlak van de aandrijving. In 2023 werden de meeste grasmaaiers, ongeacht het feit of dit zit-, loop- of robotmaaiers zijn, aangedreven door een batterij, namelijk 52 stuks. De verkoop hiervan is ten opzichte van 2016 net niet verdrievoudigd. Grasmaaiers met snoer zijn ten opzichte van toen meer dan gehalveerd, tot 5.107 stuks in 2023. Meer dan gehalveerd is het aantal verkochte grasmaaiers met thermische motor (verbrandingsmotor). Daarvan werden er vorig jaar 28.405 stuks aan de man gebracht.
De cijfers wijzen opnieuw op een groeiende voorkeur voor batterijaangedreven tuinapparatuur; hoogstwaarschijnlijk door hun gebruiksgemak en milieuvriendelijkheid. De opkomst van krachtige batterijaangedreven alternatieven zorgt er ook voor dat de verkoop van grasmaaiers met snoer zo sterk is teruggelopen.
De verkoop van thermische grasmaaiers daalt en dat wordt deels toegeschreven aan de opmars van de robotmaaier. Toch wordt ook opgemerkt dat de loopmaaier steeds meer wordt aangedreven door een batterij. De verkoop van die loopmaaier vertoont echter een algemeen neerwaartse tendens, vermoedelijk doordat consumenten overstappen op robotmaaiers of zitmaaiers voor gemak en efficiëntie.
Populaire robotmaaier
Cijfers van 2016 tot en met 2023 laten zien dat de verkoop van robotmaaiers net niet verdubbeld is tot 30.758 stuks vorig jaar. Volgens Verstreken is er een toenemende acceptatie van automatisering bij tuinonderhoud.
De verkoop van zitmaaiers toont een geleidelijk dalende tendens. In 2023 was 4% van de zitmaaiers ondertussen aangedreven door batterijen. De maatschappelijke vraag om stiller en milieuvriendelijker te maaien vindt dus ook zijn weg naar zitmaaiers, die veelal bij een professioneel publiek terecht- komen.
Sinds 2022 analyseert Fedagrim de maaicapaciteit van de robotmaaiers. Dat geeft een inkijk in welke capaciteit in trek is. Vorig jaar werd er zo een stijging gezien in het aantal verkochte eenheden van robotmaaiers die geschikt zijn voor kleinere oppervlakten. Dat wijst op een toenemende vraag naar robotmaaiers voor tuinen, maar ook robotmaaiers voor grotere oppervlakten vertonen een stijgende trend. Dat geeft aan dat er een groeiende acceptatie is van deze technologie voor grotere terreinen, zoals sportterreinen en openbaar groen.
Handmateriaal
Het totaal aantal verkochte haagscharen blijft de voorbije jaren nagenoeg gelijk. Exemplaren door een benzinemotor aangedreven of door een netsnoer dalen in verkoop. Zowel particulieren als professionelen omarmen hier de batterijtechnologie.
Diezelfde vaststelling merken we ook als we de verkoopcijfers van de bladblazers bekijken: 2 op de 3 zijn daar met een batterij aangedreven volgens de verkoop in 2023.
De aandrijving van kettingzagen daarentegen blijft nog voornamelijk een thermisch gebeuren, maar ook daar tonen de verkoopcijfers een evolutie naar batterijtechniek. In 2023 werd 1 op de 3 kettingzagen die verkocht waren door een batterij aangedreven.
De verkoop van kleine bosmaaiers daalde van 16.139 eenheden in 2016 naar 10.908 eenheden in 2023. Deze daling wijst op de afnemende vraag naar kleinere benzineaangedreven modellen. De verkoop van batterijaangedreven bosmaaiers steeg exponentieel van 82 eenheden in 2018 naar 15.079 eenheden in 2023.
Trimmers en bosmaaiers zijn producten die dicht tegen elkaar aanleunen en gelijkaardige tendensen volgen.
Tractoren
De verkoop van eenassige trekkers, de zogenaamde ‘motoculteuren’, vertoont van 2016 tot 2023 een duidelijk dalende trend. In 2016 werden er nog zo’n 3.373 stuks verkocht, maar vorig jaar waren dit er nog maar 1.707.
Om zicht te krijgen op de verkoop van tuinbouwtractoren, hier gecatalogeerd met een vermogen onder de 50 pk, kan een beroep gedaan worden op de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV) in België. Van 2011 tot en met 2016 bleven de inschrijvingen ongeveer stabiel op 400 à 500 stuks. In 2017 piekte de verkoop plots tot meer dan 1.200 eenheden, om de daarop volgende jaren terug te zakken en in 2021 opnieuw een piek te kennen met ongeveer 1.300 registraties van nieuwe verkopen.
In 2022 en 2023 daalde de verkoop opnieuw tot respectievelijk 1.000 en 900 eenheden. Dat doet vermoeden dat de vraag nu op een hoger niveau gestabiliseerd is.
Tot 30 juni 2024 waren er al 511 nieuwe tuinbouwtractoren verkocht. Dat doet vermoeden dat met deze halfjaarcijfers de verkoop dit jaar lichtjes boven deze van vorig jaar uit komt.
De merken Solis en Iseki waren de duidelijke marktleiders in 2023, met respectievelijk een marktaandeel van 28 en 26% of respectievelijk 141 en 134 eenheden. De merken Kubota en Farmtrac bezetten het middensegment, met respectievelijk 11 en 10% marktaandeel of 56 en 53 stuks.
