Wolschurft, typische winterkwaal bij schapen
Hebben jouw schapen in de winter last van (erge) jeuk? Zijn ze onrustig en schuren ze vaak tegen de hekken in de stal? Zie je kale plekken met korsten op hun huid? Dan is de kans groot dat ze last hebben van wolschurft.
Wolschurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt Psoroptes ovis. Deze mijten leven diep in de wol, op de huid van schapen, waar ze zich voeden met onder meer huidschilfers en talg. Hun uitwerpselen veroorzaken een allergische reactie die hevige jeuk teweegbrengt. Zonder behandeling vermenigvuldigen de mijten zich razendsnel.
Symptomen
In de zomer schuilt de schurftmijt achter de oren van de schapen, zonder problemen te veroorzaken. Maar zodra de temperatuur daalt, de wol langer wordt en de schapen dichter op elkaar in de stal staan, worden de mijten actief en verspreidt de besmetting zich snel binnen de kudde.
De symptomen van wolschurft zijn doorgaans heel typisch. In de beginfase verschijnen de eerste zichtbare symptomen op de rug en flanken van het schaap. De huid vormt gelige korsten en de wol laat los. Bij langdurige besmetting wordt de huid dikker en worden de kale plekken steeds groter. Uiteindelijk kan de schurft zich over het volledige lichaam verspreiden. De jeuk is zo intens dat schapen stoppen met eten en herkauwen, waardoor hun conditie achteruitgaat. In sommige gevallen schuren ze zichzelf tot bloedens toe. Zonder behandeling blijft het aantal mijten groeien en wordt de jeuk steeds ondraaglijker.
Diagnose en behandeling
Om de diagnose te bevestigen, kan je een afkrabsel nemen aan de rand van de letsels voor microscopisch onderzoek. Maar de mijten vinden tijdens dit onderzoek is niet altijd eenvoudig. De kans op het succesvol detecteren ervan wordt aanzienlijk vergroot door op meerdere plekken een afkrabsel te nemen.
Wie zijn kudde van wolschurft wil verlossen, kan kiezen voor een behandeling met inspuitbare ontwormingsproducten. Raadpleeg altijd je dierenarts voor het juiste advies, want niet elke behandeling is geschikt voor elk stadium van de ziekte. Ongeacht het type behandeling zijn er enkele belangrijke aandachtspunten:
• Behandel alle schapen gelijktijdig (zonder uitzondering!).
• De behandeling is alleen effectief tegen volwassen mijten en moet je na 10 dagen herhalen.
• Na de behandeling kan de jeuk nog enige tijd aanhouden, vermits de behandeling de mijten bestrijdt, maar de allergische reactie niet direct verdwijnt.
Preventie
Uitbraken van wolschurft ontstaan vaak na de aankoop van 1 of meerdere dieren. Volwassen mijten kunnen tot wel 3 weken overleven buiten het lichaam van het schaap, bijvoorbeeld op houten hekken of muren. Zelfs als de dieren op hun herkomstlocatie niet besmet waren, kunnen ze dus tijdens transport alsnog besmet raken. Hanteer daarom altijd een quarantaineperiode van 2 tot 3 weken en let tijdens deze periode goed op verdachte symptomen van wolschurft.
Andere huidparasieten
Naast wolschurft kunnen er in de winter ook andere huidparasieten aanwezig zijn:
• Luizen veroorzaken ook jeuk. Schapen bijten in hun wol, wat kan leiden tot losse plukken wol. Maar in tegenstelling tot wolschurft veroorzaken luizen geen huidreacties, zoals korsten.
• De schapenluisvlieg neemt ook in aantal toe tijdens de herfst en winter. Bij een ernstige besmetting kan dit tot jeuk leiden, maar over het algemeen zijn de problemen eerder beperkt.
• Pootschurft wordt veroorzaakt door een andere mijtensoort, Chorioptes ovis. De symptomen lijken sterk op die van wolschurft, maar deze mijt richt zich vooral op de minder bewerkte delen van het lichaam, zoals de poten.
Meer over huidparasieten lees je hier.
