Innovaties op Space 2024 om het werk van de boer makkelijker te maken

Het thema van Space dit jaar was hoe het werk van boeren makkelijker en aantrekkelijker maken, zodat zij en andere werknemers in de sector zo lang mogelijk aan het werk blijven. Beleid, maar ook innovaties moeten het beroep aantrekkelijker maken voor jonge starters en moeten ervoor zorgen dat oudere boeren niet te vroeg uitvallen. “Bepaalde taken op de boerderij zijn nu eenmaal moeilijker of onaangenaam, zoals stallen uitmesten en poetsen”, vatte iemand samen bij de Espace for the Future.

Hieronder een greep uit het aanbod van de vele innovaties die de arbeidsomstandigheden in de landbouwsector verbeteren.

Hydraulische schapenkooi

De jury van de Innov’Space-innovatieprijs beloonde de PM400 van Marechalle Pesage met 3 sterren. “De hydraulische schaapskooi vermindert de vermoeidheid van de boer door hem te helpen om zijn dieren snel te behandelen”, zegt de jury.

Het hydraulische systeem zet een schaap automatisch in de zittende positie, zodat een schapenhouder zelf het schaap niet meer tussen de benen moet vasthouden om de klauwen te bekappen of medicijnen toe te dienen. “De kooi past zich ook aan de hoogte van de schapenhouder aan, zodat die zich niet hoeft te bukken om zijn schapen te verzorgen”, zegt Eric Meyer, de zaakvoerder van Marechalle Pesage. “De PM400 moet het leven van schapenhouders makkelijker maken. Uit een bevraging bij jonge mensen blijkt dat klauwen bekappen toch een barrière vormde voor een carrière in de schapenhouderij. Dat was het startpunt voor ons project”, aldus Meyer. Hij werkte samen met ergonomen om een antwoord te bieden aan het probleem. “Onze eerste klant is een oudere man die geen zin meer heeft om zijn rug te forceren.”

De kooi zou ook comfortabel voor het schaap zijn: het is gemaakt van afgerond metaal en rubbere steunstukken, en past zich aan de grootte van het dier aan. “Dat is wat innovatief is aan onze machine. Andere hydraulische kooien kunnen dat niet”, beweert Meyer. “Het is een compleet en praktisch instrument om boeren te helpen om voor hun dieren te zorgen met een minimum aan moeite en stress voor de dieren tijdens de behandeling”, vat de jury op Space samen. Ten slotte bestaat ook de optie voor automatische identificatie met een elektronische oormerklezer en weegsysteem, dat direct alle gegevens kan verzamelen en koppelen met elkaar.

Karkaskarretje en vaccinpistool

De Porky’s Pick-up van Schippers is een automatisch karkaskarretje, dat toelaat om op een hygiënische manier, zonder het dode varken aan te raken, karkassen tot 130 kg te vervoeren. De wielen met tanden trekken het karkas op het karretje. Zonder zo’n karretje is het vervoeren van dode varkens zwaar en onaangenaam werk voor varkenshouders, merkte een van de organisatoren van de Espace for the Future op.

De IDAL van MSD Animal Health is een vaccinpistool voor biggen, dat beweert de veiligheid, ergonomie en de efficiëntie van het vaccineren van biggen te verbeteren. In deze opzet houden varkenshouders het biggetje vast, en niet het vaccinpistool.

“Zij moeten nog steeds bukken om een tegenstribbelend biggetje op te pakken, maar sommige dierenartsen beweren dat je zo een meer kwaliteitsvolle vaccinzetting krijgt”, zei Caroline Depoudent van het Landbouwcentrum Bretagne. Je kan het vaccinpistool ook zelf vasthouden, en de biggetjes omhoogbrengen met gangen of liften, zodat je je niet hoeft te bukken.

Automatische eierselectie

De Meggsius Family van Vencomatic is een totaalpakket van 3 aparte subsystemen, dat als geheel 3 sterren kreeg bij de Innov’Space-prijzen. “De Meggsius Family geeft een antwoord op de nieuwe uitdagingen van precisiepluimveehouderij, zoals het tekort aan werkkrachten”, aldus Space. “Handmatig eieren selecteren kost geld en is niet altijd even accuraat. Pluimveehouders vinden ook amper nog personeel dat dit werk wil doen”, aldus John Bierens, Sales Direct Europe van Vencomatic. “De Meggsius Select voert automatisch een kwaliteitscontrole op eieren uit en selecteert deze in verschillende klassen.”

“Verder spoort de Meggsius Detect lekkende eieren op, terwijl de Meggsius Count & Control de goede eieren naar de verpakker transporteert. Als je de 3 producten samenvoegt, de Meggsius Family, verloopt tot 90% van het proces automatisch”, beweert Bierens.

Het hele proces van eieren controleren en sorteren is normaal gezien een repetitieve taak, maar kan dan in principe door 1 persoon uitgevoerd worden. Zo slaagt een Italiaanse pluimveehouder er bijvoorbeeld in om met behulp van deze producten 400.000 leghennen in zijn eentje te beheren, beweert Bierens. “In principe is er maar 1 operator nodig, die beslissingen moet maken als er eens iets mis loopt.” In Vlaanderen zouden er 2 pluimveehouders zijn met minstens 1 van de subsystemen.

Mobiel voerstation

Een mobiel voerstation voor runderen moet de groeiende vraag aan krachtvoer tijdens de weidegang beantwoorden. “Steeds meer veehouders laten hun melkkoeien buiten grazen, maar om voldoende krachtvoer te krijgen moeten de runderen snel door een voedergang gejaagd worden, of toch een langere tijd op stal. Dankzij het mobiele voerstation kunnen de melkkoeien langer buiten blijven”, zei Henk Hanskamp, managing director van Hanskamp.

Het principe is hetzelfde als voerstations in de stal,, maar een trekker kan de installatie verplaatsen van weide. De werking is volledig autonoom dankzij zonnepanelen en een batterij met capaciteit voor 5 dagen. De silo van 2.230 l bevat 2 voersoorten per standplaats. Dat geeft aan elk rund – dat herkend wordt door zijn oormerk of halsband – gepersonaliseerd voeder. “Runderen zijn vrij om heel de dag lang zelf te kiezen wanneer ze eten. Dat is positief voor de voederopname.

Vanaf april 2025 is het mobiele voerstation van Hanskamp beschikbaar voor verkoop. De jury van Innov’Space beloonde het met 3 sterren.

Thor Deyaert