Waar op vrijdag de parkings al moeilijk berijdbaar waren door de neerslag van de voorgaande dagen, herschiep de niet te stoppen regen van zaterdag de parkeerterreinen in een volledige modderpoel. Heel veel wagens hadden zaterdagavond hulp van een tractor nodig om de parkeerweide te verlaten. Het verleden wil dat bezoekers op het einde van een beursdag in Libramont hun auto ofwel onder het stof, ofwel onder de modder terugvinden. Wel, dit jaar was beide mogelijk tijdens de beurs.
Natacha Perat, directeur van de beurs, gaf ons aan dat ze zaterdagnacht 10 extra tractoren hadden ingezet om de parkings terug berijdbaar te maken. Er werd een grote hoeveelheid houtsnippers aangevoerd en er werd tot diep in de nacht doorgewerkt. Ondanks de regenellende heerste er toen toch een positieve sfeer en gedrevenheid bij de medewerkers.
De organisatie van de beurs ging er prat op dat ze geen evenementen door het regenweer moesten afgelasten. Wel waren ze genoodzaakt om alternatieven uit te werken, die niet dezelfde aantrekkingskracht voor het publiek hadden. Zo was de grote ring waar de Mechanic Show in doorging op zaterdag niet berijdbaar. Als alternatief werden video-opnames getoond die daags voordien gemaakt waren.
Perat liet verder verstaan dat ook beurzen zich moeten aanpassen aan de toekomst. In dit kader wees ze op de aanwezigheid van robots en precisielandbouwtoepassingen op het beursterrein. Deze evolutie werd ook verdergezet tijdens Demo Forest.
Gevarieerd bezoekersprofiel
Het regenweer tijdens de 2 eerste beursdagen zorgde duidelijk voor een lager bezoekersaantal en voor een ‘spoeling’ in het profiel van de beursbezoeker. Exposanten ervaarden die dagen vooral een professioneel publiek. Ook op maandag had het mooie weer een negatieve invloed op het bezoekersaantal. Meerdere landbouwers en loonwerkers kozen ervoor om niet naar Libramont af te zakken, maar om het werk thuis verder te zetten. Zo begonnen ze met wintertarwe te dorsen, of gingen ze de vroege aardappels rooien en voordroog winnen.
Over het niveau van de handel in landbouwmachines hoorden we exposanten niet klagen, maar ook niet opscheppen. Exposanten zijn realistisch: ze zijn zich bewust van de moeilijke situatie waarmee de landbouw momenteel kampt, en erkennen dat de handel niet meer zo hoog is als ze ooit was. Dealers verkochten naar eigen aangeven voorraden, maar moesten niet onmiddellijk nieuwe bestellingen bij fabrikant of invoerder plaatsen. Daaraan kan je zien dat er toch minder handel was op de beurs.
Volgens cijfers van de organisatie hebben in totaal 192.535 mensen een bezoek gebracht aan de 88ste editie van de jaarlijkse Landbouwbeurs van Libramont. Dat is een daling van 3,36% in vergelijking met vorig jaar. Vooraf beoogde de organisatie om rond de 200.000 bezoekers te verwelkomen.
Smeltkroes
Tijdens de ceremoniële opening op vrijdag blikte voorzitter van de beursorganisatie Jean-François Piérard kort terug op de bijna 100-jarige geschiedenis van deze beurs. In die tijd heeft het al heel wat crisissen doorstaan, waaronder recent nog Covid. “De beurs heeft altijd aan de ontelbare beleidsmakers die al gepasseerd zijn een pad van veerkracht laten zien”, aldus Piérard. Hij bedankte iedereen die de beurs, een ‘kwetsbare en fragiele onderneming’, met hun ‘niet-aflatende inzet’ heeft waargemaakt.
Verder vroeg hij zich in zijn openingsspeech af hoe de landbouwsector de ‘kolossale uitdagingen’ waar ze voor staat, zal doorstaan in het huidige klimaat van wantrouwen. “Onbegrip van de samenleving gaat samen met de malaise en woede van de boerengemeenschap.” Niemand kan met deze ‘verwarrende dynamiek’ en het ‘wederzijds wantrouwen’ tussen consumenten en producenten tevreden zijn, meent Piérard.
De beurs en haar voorzitter roepen dan ook op om het vertrouwen te herstellen, zodat een constructieve dialoog terug mogelijk wordt. “Het herstel van het wederzijds vertrouwen kan er alleen komen door een radicale paradigmashift, door een fundamentele update van onze interpersoonlijke manier van communiceren”, aldus Piérard.
Met andere woorden, iedereen moet terug bereid zijn om ‘aandachtig en beleefd te luisteren’ naar elkaar en om ‘persoonlijke tegenstellingen opzij te zetten’. “We kunnen elkaar alleen goed begrijpen als we bereid zijn om in de schoenen van een andere te gaan staan en om rekening te houden met de beperkingen, angsten en behoeften van de ander”, besloot Piérard. Een ‘smeltkroes’ zoals de beurs in Libramont, waar alle schakels van de voedselketen samenkomen, biedt naar zijn mening daarvoor de ideale gelegenheid.
Politici talrijk aanwezig
Ontslagnemend federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR) maakte daar naar eigen zeggen goed gebruik van. “De beurs is een geweldige gelegenheid om stakeholders en andere partners te ontmoeten. Zo krijgen we feedback uit het veld en kunnen we ook zelf maatregelen die besloten zijn, aankondigen”, zei Clarinval. Dat kan in een minder formele omgeving zoals Libramont gemakkelijker, aldus Clarinval. Zo zat de landbouwminister samen met de 3 Waalse landbouwverenigingen.
Andere politici, zoals kersvers landbouwminister Anne-Catherine Dalcq (MR) en haar collega’s van de Waalse regering, waren ook aanwezig op de beurs. Op de eerste dag van de landbouwbeurs is er dan ook de traditionele inhuldiging van de verschillende stands in aanwezigheid van ministers, maar ook van de federatie van jonge boeren (FJA) – de organisatie die het voortouw nam bij de eerdere landbouwprotesten – en van de landbouworganisaties FWA en Fugea.
Minister-president van de Waalse regering, Adrien Dolimont (MR), pleitte voor een terugkeer naar gezond boerenverstand. “Ja, de landbouwers zijn de partners van de regering. Dat is zo waar dat we zelfs een landbouwster als minister in onze regering hebben”, aldus Dolimont, verwijzend naar Dalcq. Zij heeft een achtergrond als bio-ingenieur, maar ook als boerin in Jodoigne en als voormalig vicevoorzitter van de FJA (lees ook het interview in deze editie).
“Evalueren, luisteren en vereenvoudigen: dat zijn de 3 sleutelwoorden als we het over landbouw willen hebben”, zei Dolimont. Hij voegde eraan toe dat hij zich bewust is van het feit dat de verwachtingen van de boeren sterk en essentieel zijn. Wat betreft administratieve vereenvoudiging heeft de Waalse regering volgens Dolimont wel oren naar de verzuchtingen van de boeren. “De administratieve vereenvoudiging moet het vertrouwen tussen de administratie, de politici en de burgers herstellen.”
Voor Clarinval moet de sector in de eerste plaats competitiever worden. “Een reeks besluiten op Europees niveau hebben het concurrentievermogen van de landbouw aangetast. Met enkele GLB-maatregelen en de sectorale discussies over de grondstofprijzen proberen we het inkomen van boeren te verbeteren”, aldus Clarinval. Daarnaast belooft Clarinval om boeren bij te staan om allerlei externe uitdagingen, zoals de oorlog in Oekraïne, de opwarming van de aarde en geopolitieke druk, aan te gaan.
“We zeggen ook 'stop' tegen het zwartmaken van de boeren”, aldus nog Dolimont, die iedereen aan-spoort om Waalse landbouwproducten te consumeren.
Demo Forest
Na 4 dagen op het beursterrein in Libramont zelf, kende het evenement nog een tweedaagse verlenging even verderop in het bos van Bertrix tijdens Demo Forest. De organisatoren wilden van het evenement gebruikmaken om paradoxen of vooroordelen over de houtkap of houtaanwending uit de wereld te helpen. “Het is niet omdat er een boom geveld wordt, dat men dan per se niet duurzaam bezig is,” klonk het bij Natacha Perat. “Daarom willen we met Demo Forest tonen hoe we in de eerste plaats een bos in een gezonde conditie kunnen houden, maar ook hoe het kan dienen voor productie.”
36.843 bezoekers volgden een parcours doorheen het bos. Het werd uitgewerkt om de verschillende arbeidsprofielen die met hout en in het bos werken, in de kijker te zetten. Deze sector heeft immers een grote nood aan werknemers met het geschikte profiel. Een gebrek aan de juiste arbeidskrachten remt de ontwikkeling van de sector.
De volgende editie van de Beurs van Libramont vindt plaats van 25 tot 28 juli 2025.
