300.000 euro om Aziatische hoornaar te bestrijden

De Aziatische hoornaar komt sinds 5 jaar voor in onze streken. Dat insect komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië, om in 2004 via een bonsaikwekerij in Frankrijk binnen te dringen. Van daaruit is het zich beginnen te verspreiden over Europa en is zo ook in ons land terechtgekomen.

Het Vlaams Bijeninstituut (VBI) voert sinds 2 jaar de opsporing en verdelging van de Aziatische hoornaar uit voor de Vlaamse overheid. Het VBI merkt een forse groei van de populatie. In 2021 werden 260 nesten vernietigd; in 2022 waren het er meer dan 1.000. Dit voorjaar zijn er al meer dan 1.000 koninginnen gevangen of waargenomen, tegenover 132 in dezelfde periode vorig jaar, en wordt het aantal nesten geschat op 10.000.

Bedreiging voor biodiversiteit

Deze wespensoort vormt een gevaar voor de biodiversiteit en de volksgezondheid, omdat ze veel meer bijen vangen dan de Europese hoornaar en omdat ze soms volledige bijenkorven leegroven.

Minister Demir (N-VA) maakt dit jaar via het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) 200.000 euro vrij voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar. Op basis van de resultaten van dit seizoen worden de budgetten voor seizoen 2024 bepaald. Het budget vanuit het beleidsdomein omgeving ligt 70.000 euro hoger dan dat van vorig jaar. Naast bestrijding zal er ook budget gaan naar verdere versterking van het Vespa Watch-platform, zodat de bestrijding efficiënter kan worden georganiseerd.

Bevoegdheden zijn nu duidelijk

“Het beleid inzake de bestrijding van invasieve soorten, zoals de Aziatische hoornaar, is de bevoegdheid van collega Demir en van het Agentschap voor Natuur en Bos. De imkerij valt wel onder mijn landbouwbevoegdheid en wordt opgevolgd door het departement Landbouw en Visserij. Er zijn dan ook meerdere overlegmomenten geweest over hoe we de problematiek het best aanpakken en hoe we dat het best financieren”, stelt minister Jo Brouns (cd&v) in de commissie Landbouw op 31 mei, na een interpellatie door Emmily Talpe van Open Vld.

“In de stuurgroep was er sinds 2020 geen overeenstemming over de taakverdeling en de budgetverdeling. Door de hoogdringendheid van het dossier zijn zowel het ANB als het departement Landbouw en Visserij akkoord gegaan om ad hoc verder te werken op basis van de verlenging van de bestaande beheerregeling uit 2019. Op 14 maart jongstleden zijn afspraken gemaakt voor een correcte en wederzijds gedragen taakverdeling”, stelt Brouns.

Opleiding voor professionele verdelgers

“De Aziatische hoornaar vormt een bedreiging voor zowel de wilde bestuivers als de honingbijen. Het departement Landbouw en Visserij zal zich inzake de beheersing van de Aziatische hoornaar vanuit zijn bevoegdheid focussen op de imkerij, die een groot deel van de schade ondervindt. Daarbij gaat de aandacht vooral naar monitoring van de Aziatische hoornaar, naar de opleiding van de professionele verdelgers en naar de bescherming van de bijenstanden. Het Praktijkcentrum Bijen is het geschikte platform en het Strategisch Plan Bijenteelt het best geplaatste instrument voor het realiseren van die doelen”, duidt Brouns.

Strategisch plan

“Sinds 1 januari van dit jaar is er het Strategisch Plan Bijenteelt, dat loopt tot 2027. Deze opvolger van het Vlaams bijenteeltprogramma is ook ingekanteld in het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). De financiële engagementen van het departement inzake bijenteelt bedragen 423.000 euro per jaar, waarvan 100.000 euro voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar”, meldt Brouns.

Beheersplan komt laat

Parlementslid Stijn De Roo (cd&v) hoopt dat minister Demir snel werk maakt van haar beheersplan. “Zij geeft aan dat er pas tegen de zomer een plan zou zijn, wat laat is. Ook gaf ze aan dat er in meer middelen is voorzien voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar, maar dat ze die middelen voornamelijk op de natuurgebieden oriënteert. Ik denk dat dat een knelpunt is: de Aziatische hoornaar zal zich immers natuurlijk niet laten leiden door een afbakening tussen natuurgebied en niet-natuurgebied”, stelt De Roo.

Filip Van der Linden