Tiense Suiker verduurzaamt verder
De Tiense Suikerraffinaderij (TS) zette een nieuwe stap naar een duurzaam productieproces door de ingebruikname van een unieke industriële warmtepomp. Minister-president Matthias Diependaele huldigde de nieuwe installatie in.
Deze baanbrekende technologie werd op 19 februari 2025 officieel in gebruik genomen op de productiesite in Tienen. Deze installatie is een primeur in Europa en het resultaat van knappe internationale samenwerking.
Inzetten op duurzaamheid
“Vlaanderen ligt midden in een erg productieve suikerbietregio. Jaarlijks worden hier 3.500.000 ton bieten van onze 3.800 planters verwerkt tot onder meer 500.000 ton suiker”, legt Jan Ingels, directeur Fabrieken bij de TS, uit.
Hij is dan ook terecht trots op de recente realisaties in het kader van verduurzaming van de TS-fabrieken. In de Tiense fabriek werd eind oktober 2023 namelijk al een state-of-the-art diffusietoren ingehuldigd in aanwezigheid van Vlaams minister Brouns (cd&v). Intussen werd ook het ketelhuis gemoderniseerd en op de site wordt sinds kort biogas opgewaardeerd tot biomethaan.
De nieuwste realisatie op de Tiense site is dus een hoge temperatuur warmtepomp. Deze past volledig in de CO2-reductieambities van de Südzucker-groep waartoe TS behoort. Ingels: “Het idee voor deze warmtepomp dateert slechts van 3 jaar geleden en tussen de start van de bouw van de installatie en opstart ervan tellen we slechts 9 maanden. De installatie van deze warmtepomp is een belangrijke stap richting onze ambitie om onze CO2-uitstoot tegen 2050 tot 0 te reduceren. Het project onderstreept onze inzet voor duurzaamheid en is een strategische investering in een groene toekomst voor ons bedrijf.”
Unieke technologie
De technologie achter de warmtepomp is ontwikkeld door GEA, een gerenommeerde fabrikant van industriële machines en installaties. De hoge temperatuur warmtepomp maakt het mogelijk om industriële restwarmte naar temperaturen van 135 tot 160 °C te brengen – een aanzienlijke vooruitgang ten opzichte van traditionele warmtepompen, die meestal beperkt blijven tot 95 °C.
Hierdoor kan de TS restwarmte uit het productieproces efficiënt hergebruiken en een belangrijke stap zetten in de decarbonisatie van de suikerraffinage. De warmtepomp produceert 3 tot 5 keer zoveel warmte als de elektrische energie die ze verbruikt, wat resulteert in een aanzienlijke energiebesparing.
De installatie van de warmtepomp vermindert de afhankelijkheid van fossiele energiebronnen en verhoogt de energie-efficiëntie van de fabriek. Het systeem gebruikt vacuümdamp uit de verdampingsinstallatie, die normaal tussen 75 en 92 °C bedraagt, als warmtebron en genereert hiermee stoom van ongeveer 138 °C. Deze stoom wordt vervolgens ingezet om suiker te concentreren in de verdampers. De warmtepomp dekt 5% van de totale energiebehoefte van de fabriek. De technologie zal naar verwachting de CO₂-uitstoot jaarlijks met 3.000 à 3.500 ton verminderen, wat de energiekosten van de fabriek aanzienlijk verlaagt.
Samenwerking in het Europese Spirit-project
De warmtepomp in Tienen maakt deel uit van het EU-gesubsidieerde Spirit-project, dat gericht is op de promotie van industriële warmtepompen in Europa. Het project kwam tot stand dankzij een samenwerking tussen vooraanstaande Europese kennis- en industriële partners. Naast GEA als fabrikant van de warmtepomp, werkten ook TNO (Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek), het Deens Technologisch Instituut en het engineeringteam van Südzucker samen aan de ontwikkeling. Dankzij deze multidisciplinaire samenwerking kon een innovatieve oplossing worden gerealiseerd die niet alleen de energiebehoeften van de TS ondersteunt, maar ook een voorbeeld stelt voor andere industriële toepassingen in Europa.
Hans-Peter Gai, chief operating officer van Südzucker, looft het resultaat van deze vlotte internationale samenwerking: “Südzucker Group is dankzij deze innovatieve technologie de eerste Europese suikerproducent met de door Science Based Target Initiative (SBTi) gecertificeerde emissiereductiedoelstellingen.”
Traditie en innovatie
Matthias Diependaele (N-VA), minister-president van de Vlaamse Regering én tevens minister van Economie, Innovatie en Industrie, Buitenlandse Zaken, Digitalisering en Facilitair Management, was onder de indruk: “Deze realisatie toont aan dat traditie – de TS bestaat bijna 190 jaar – en innovatie hand en hand kunnen gaan. Dergelijke investeringen versterken niet alleen de verankering van de voedingsindustrie in Vlaanderen, maar tonen ook een duidelijke langetermijnvisie op decarbonisatie en energie-efficiëntie van de TS. Door te investeren in geavanceerde technologieën zoals deze hoge temperatuur warmtepomp, behoort het bedrijf nu tot de wereldwijde pioniers. Daar mogen we in Vlaanderen best trots op zijn.”
Voor Diependaele past deze innovatie ook perfect in de ‘Vlaamse Versnelling’, het pas gelanceerde economische actieplan van de Vlaamse regering, en binnen de duurzaamheidsdoelstellingen van de EU om de industriële sector te vergroenen. “De TS speelt een voortrekkersrol binnen de voedingssector. De aanpak van TS toont ook aan dat duurzaamheid en economische groei geen tegenstelling is, maar elkaar kan versterken.”
