Nephoning kreupelt Europese imkers
Onzuivere honing komt op de Europese markt en drukt de prijzen van echte honing, met negatieve gevolgen voor het inkomen van Europese imkers. Een totaal gebrek aan respect voor het werk van imkers en bijen, zegt René De Backer, voorzitter van het Vlaams Bijeninstituut. Hij roept Europese autoriteiten op om snel in te grijpen.
Imkers onder de paraplu van landbouworganisatie European Coordination Via Campesina (ECVC) voerden op 28 januari actie voor het EU-hoofdkwartier in Madrid. Met dit protest eisen deze professionele bijenhouders dat de EU en nationale overheden meer doen tegen de illegale import van fake honing.
Honing waar siropen en andere suikerige honingvervangers aan toegevoegd zijn belanden zonder problemen op de schappen van Europese supermarkten, en ondermijnen het inkomen van Europese honingproducenten. “De EU en de nationale autoriteiten moeten onmiddellijk in actie komen door de grenscontroles te versterken, analysemethoden te valideren en ultrafiltratie te verbieden”, benadrukte Pedro Loscertales (ECVC). Bij ultrafiltratie wordt het stuifmeel uit de honing gezeefd, zodat de oorsprong ervan gemaskeerd is.
De Europese Commissie voerde in 2021 en 2022 een steekproef uit op honderden honingimporten: 46% daarvan bleken aangelengd te zijn met andere stoffen. Dit onderzoek bevestigt voor de ECVC dat de massale aanwezigheid van goedkopere nephoning – versneden met siropen en honingvervangers – de markt al jaren verstoort en de honingprijzen kunstmatig omlaag duwt.
“Dit is onaanvaardbaar voor een sector die zich steeds meer inzet voor een duurzame en kwalitatief hoogstaande productie en die zich aanpast aan de verwoestende gevolgen van de klimaatverandering voor de bijen en voor onze activiteit”, aldus Loscertales. De EU en nationale autoriteiten horen dan ook dringend paal en perk te stellen aan deze handel in frauduleuze honing. “Niet alleen de toekomst van een professionele sector staat op het spel, maar ook de bestuiving van akkers en gewassen en alle voordelen (n.v.d.r. van bijen) die verbonden zijn aan voedsel en biodiversiteit.”
Gebrek aan respect
Bij het Vlaams Bijeninstituut (VBI) zijn ze bekend met de problemen van honingfraude. Momenteel loopt er een dossier samen met de Vlaamse overheid binnen het praktijkcentrum Bijen. “Economisch speelt inkomensverlies door dat bedrog in Vlaanderen wel minder een rol dan in het Zuiden van Europa, dat meer professionele imkers telt”, zegt René De Backer, voorzitter van het VBI. “Maar er speelt meer dan geldgewin.”
Dat frauduleuze honing zomaar te kopen valt op de Europese markt, voelt voor hobby-imkers vooral als een gebrek aan respect voor hun werk en wat bijen voor de mens en ons voedsel doen. “Imkers zetten zich met veel enthousiasme in om bestuiving door te laten gaan voor landbouwgewassen. Honingbijen zijn daar onmiskenbaar voor nodig en maken bovendien een gezond product met een rijk smakenpallet.”
Hij valt de ECVC dan ook bij in hun oproep aan Europese instellingen om een einde te maken aan deze honingfraude. “De labotechnieken staan nu op punt om dergelijke fraude op te sporen.”
Mercosur
Het Mercosur-EU handelsakkoord zal de dumping voor Europese bijenhouders enkel maar verergeren, zegt de ECVC. 45.000 ton goedkopere honing uit Mercosur-landen dreigt zonder het betalen van invoerheffingen op de Europese markt te belanden, en de prijzen voor Europese imkers verder te drukken.
“Ook Vlaamse imkers zijn niet akkoord met Mercosur”, zegt De Backer. “We zijn voor een circulaire economie, met meer aandacht voor lokale producten zoals honing.”
Honingproductie heeft de laatste jaren in Vlaanderen al een enorme duik genomen door andere problemen. “Er blijven nog maar enkele duizenden imkers over, waardoor er ook maar weinig lokale honingproductie overschiet. De prijs van Vlaamse honing ligt bovendien eigenlijk te laag. De verkoop ervan vormt maar een kleine bijverdienste voor imkers.” Een lokaal product dat best gekoesterd wordt en meer waardering verdient, besluit De Backer.
