Britten vallen op met hoge melkproductie in najaar 2024
Ook in 2025 overloopt Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, met ons zowel de financiële situatie in de wereld als de evoluties op de internationale zuivelmarkten. Op 8 januari gebeurde dit een eerste maal. Op de eerste GDT-veiling presteerden SMP en WMP opnieuw ondermaats. En in het Verenigd Koninkrijk melkt men stevig door.
De aanstaande Amerikaanse president Donald Trump treedt pas op 20 januari aan, maar laat de markten nu al stevig op en neer bewegen. Zo tikte de wisselkoers EUR/USD sinds Nieuwjaar aan naar 1,025, om te stijgen naar 1,043 en na de eerste handelsweek van het jaar terug te dalen naar 1,030.
Trump-effect
“Er vindt een stevig gespeculeer plaats rond de tariefverhogingen die Trump zou gaan doorvoeren”, vertelt Raf Beyers. “Begin januari berichtte de Amerikaanse krant The Washington Post nog dat het zo’n vaart niet zou lopen met die importheffingen. Een paar dagen later kwam CNN met het nieuws dat Trump een economische noodtoestand zou willen uitroepen om sneller en hogere importtarieven te kunnen invoeren. De markt lijkt terug te beseffen dat Trumps beleid zeer onvoorspelbaar zal zijn. Dit doet de Amerikaanse tienjaarsrente stevig omhoog klimmen naar 4,7%. De Federal Reserve (FED) zal dus veel minder gemakkelijk in de beleidsrente knippen dan de Europese Centrale Bank (ECB), hoewel de ECB ook terug meer inflatievrees dreigt te krijgen. De inflatie in de eurozone is in december naar 2,4% gestegen, wat voor de derde maand op rij een stijging betekende.”
Vooral de energieprijzen stijgen. Olie en vooral gas werden duurder. Het afsluiten van 2 bijkomende gaslijnen voor Russisch gas die door Oekraïne lopen, doet de gasprijs in Europa stijgen. De Europese kerninflatie – zonder de volatiele voedings- en energieprijzen – is ook nog altijd stevig, met 2,7%. Zelfs de diensteninflatie is met 4% stevig hoog. “Dit komt omdat de lonen maar blijven stijgen.”
De eerste Global Dairy Trade (GDT)-zuivelveiling van 2025, op 7 januari, was net zoals de laatste van vorig jaar negatief, met een daling van de zuivelindex van 1,4%.
Lage melkproductie in Californië door vogelgriep
De melkproductie in de Verenigde Staten (VS) daalde over november 2024 met 1,0% ten opzichte van het voorgaande jaar. Het vet- en eiwitgehalte steeg, waardoor de productie van milk solids met 0,1% steeg. Beyers: “De wat teleurstellende melkaanvoer werd voornamelijk veroorzaakt door Californië, waar een productiedaling werd gerapporteerd van 9,2%. Dat is de grootste daling op jaarbasis ooit voor het door vogelgriep geteisterde Californië. De melkproductie in de rest van de VS steeg met 0,8%. Met zo'n grote daling zal het waarschijnlijk lang duren voordat Californië zich herstelt. De melkproductie over november buiten Californië vertraagt in vergelijking met oktober, wat veroorzaakt kan zijn door de daling van de melkveestapel tussen oktober en november met 5.000 stuks.”
Binnen Europa valt de heel stevige melkproductie van het Verenigd Koninkrijk (VK) op. De Britten molken over september +1,4%, over oktober +3,7% en over november zelfs +5,5%. De omstandigheden en de melkprijs om voort te melken zijn daar gunstig. Nederland blijft rode productiecijfers noteren, met over november 2024 0,47% minder melk. Dit is heel zwak, te weten dat in het laatste kwartaal van 2023 de productie in Nederland ook al heel zwak was.
In Zuid-Amerika had Mexico 1,5% minder melk over november en doet Argentinië, na bijna 1,5 jaar rode aanvoercijfers, terug een bescheiden 1,5% productiegroei tegenover november 2023.
Europese boterprijs blijft hoger dan in Oceanië en VS
De Europese boterprijs begint het jaar toch wat teleurstellend. De Duitse boterprijs bleef eind vorig jaar lange tijd een stuk hoger dan de andere indexmakers Nederland en Frankrijk, maar moest bij de eerste officiële notering van dit jaar nu wel een stevige daling doormaken van 265 euro/ton. Zo daalt de eerste boterindexnotering van het nieuwe jaar met 91 euro/ton naar 7.356 euro/ton. De Nederlandse boterprijs deed als enige een klein prijsopstapje naar 7.200 euro/ton.
“Ook op de GDT deed boter een prijsopstap van 2,6% naar 6.536 euro/ton. Naar Nieuw-Zeelandse normen is dit een heel stevige boterprijs, die bijna op het prijsniveau van 2022 ligt. Europa noteert toch nog altijd stevig hoger dan de boter in Oceanië. Op de GDT viel het op dat vooral de nabije botercontracten van februari en maart met 3,85% stegen en verder weg bescheidener omhooggingen. In de VS wil de boterprijs alvast niet stijgen. Deze blijft met 5.591 euro/ton een stuk lager dan de Nieuw-Zeelandse en Europese boter.”
Chinezen importeerden weinig WMP en SMP
Mageremelkpoeder (SMP, skimmed milk powder) begon het jaar in Europa onder een zwak gesternte. SMP daalde de eerste week van 2025 – met al een notering op 2 januari – naar 2.523 euro/ton, maar steeg in week 2 gelukkig terug naar 2.565 euro/ton, wat nog altijd een heel bescheiden SMP-prijs is. Net zoals voorgaande GDT-veiling waren SMP en vollemelkpoeder (WMP, whole milk powder), met bijna 80% van het volume de belangrijkst verhandelde zuivelproducten op de Nieuw-Zeelandse zuivelveiling, terug de slechtst presterende producten. Ze daalden respectievelijk met 2,2% en 2,1%. Op de GDT is SMP-prijs zo maar 2.572 euro/ton en WMP doet 3.648 euro/ton.
De Amerikaanse SMP is een stuk duurder, met 2.973 euro/ton. “Met deze prijs en hun dure dollar lijken ze zich zo wel uit de exportmarkt te duwen. Dat de poeders het op de GDT zwak deden, is te verklaren door de daling van het marktaandeel van de Noord-Aziatische kopers, waaronder China, met -6%. De Chinezen importeerden tot en met november in 2024 al 10,4% minder WMP, 37,7% minder SMP en ook 12,3% minder zuigelingenpoeder. Dat de Chinese zuivelimport over november toch een bescheiden 4,6% steeg, is alleen te danken aan meer import van melkvetproducten, zoals boter en room”, besluit Raf Beyers het eerste zuiveloverzicht van 2025.
