EIB wil helpen met leningen aan jonge boeren in Europa
De Europese Investeringsbank (EIB) biedt 3 miljard euro aan leningen aan voor landbouw- en andere bio-economische activiteiten in heel Europa, met de nadruk op jonge boeren, gendergelijkheid en groene investeringen. De EIB werkt ook samen met de Europese Commissie aan de ontwikkeling van nieuwe vormen van landbouwverzekeringen en risicobeperkende regelingen tegen extreme weersomstandigheden.

Nadia Calviño, voorzitter van de Europese Investeringsbank (EIB), heeft eind vorig jaar een financieringspakket van 3 miljard euro aangekondigd voor de landbouw, bosbouw en visserij in heel Europa, samen met stappen om de landbouwverzekeringen te versterken. De leningen van de EIB-Groep zullen worden aangevuld door andere deelnemende financiële instellingen, waardoor bijna 8,4 miljard euro aan langetermijninvesteringen voor de bio-economiesector wordt ontsloten.
Voor kmo’s
Het steunpakket vormt het grootste door de EIB gesteunde financieringsinitiatief voor de Europese landbouw en zal gericht zijn op kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en midcaps (bedrijven met een gemiddelde marktkapitalisatie). Het steunpakket zal over de komende 3 jaar worden gespreid, waarbij de eerste leningen in de eerste helft van 2025 zullen worden ondertekend.
Een deel van de leningen zal bestemd zijn voor jonge of nieuwe boeren, omdat zij doorgaans meer moeite hebben met het verkrijgen van een traditionele bankfinanciering. De steun zal zich ook richten op boerinnen, om de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in de landbouw te overwinnen, evenals op groene investeringen, om de duurzaamheidsdoelstellingen van de Europese Unie te ondersteunen.
Toekomst helpen verzekeren
“De landbouw is een levendig onderdeel van het Europese leven en een productief onderdeel van onze economie en veiligheid. De vandaag aangekondigde financiering door de EIB zal de toekomst helpen verzekeren voor een nieuwe generatie boeren en bedrijven die actief zijn in de agrovoedingsindustrie en de waardeketen van de bio-economie”, zei Nadia Calviño, voorzitter van de EIB-Groep, in december van vorig jaar op de EU Agri-Food Days-conferentie in Brussel.
"Ik verwelkom de krachtige inzet van de EIB ten voordele van de landbouwgemeenschap in de Europese Unie, vooral voor jonge boeren en boerinnen. Het overbruggen van de financieringskloof in de sector is van cruciaal belang en met de steun van de EIB geven we de landbouw middelen om te bloeien en te groeien. We zullen nauw samenwerken met de EIB om ervoor te zorgen dat deze financieringsmogelijkheid ter plaatse wordt benut en resultaten oplevert. Samen stellen we een duurzame toekomst voor de landbouwsector veilig”, zei Europees commissaris voor Landbouw en Voedselvoorziening Christophe Hansen.
Bodemgezondheid
De nieuwe financiering van 3 miljard euro is bedoeld om investeringen in een reeks activiteiten te stimuleren, waaronder bodemgezondheid, digitale hulpmiddelen, waterbeheer en klimaatbestendigheid. De steun is ook bedoeld om de opleiding in duurzame landbouwpraktijken en de aankoop van land door jonge of nieuwe boeren te bevorderen, waardoor het aandeel van 12% van de Europese boeren onder de 40 jaar en het aandeel van 31,6% van de Europese boeren, dat vrouw is, een boost moeten krijgen.
“We voeren onze steun voor de landbouw en de bio-economie op met een breed scala aan innovatieve instrumenten”, aldus EIB-vicevoorzitter Gelsomina Vigliotti. “Door samen te werken met partners in de hele waardeketen willen we de drievoudige uitdaging van de landbouw helpen aangaan: het produceren van betaalbaar voedsel, het beschermen van de landbouwproductie en het levensonderhoud in het licht van de klimaatverandering en het behoud van het milieu en de natuurlijke hulpbronnen.”
Nationale aanvullingen
Om gunstige leningsvoorwaarden te garanderen, maakt het Europese steunpakket het mogelijk dat de financiering wordt aangevuld met rentesubsidies of kapitaalsubsidies uit de EU- en nationale begrotingen. Deelnemende financiële instellingen zullen ook extra adviesondersteuning krijgen van het Green Gateway-programma en van een verbeterde Green Eligibility Checker (een online methode om de geschiktheid en de klimaatimpact van groene investeringsprojecten te beoordelen).
Als onderdeel van haar toegenomen steun voor de bio-economie onderzoekt de EIB manieren om de landbouwverzekering te verbeteren tegen de vaker voorkomende incidenten van extreem weer, zoals overstromingen en droogtes. Het zal samenwerken met de Europese Commissie, de verzekeringssector en andere belanghebbenden om opties te onderzoeken voor het versterken van de steun op Europees niveau voor de huidige verzekeringsstelsels, in combinatie met pan-Europese maatregelen om de investeringen in klimaatadaptatie te versnellen of om meer liquiditeit en kredietrisicodekking te bieden aan bedrijven die getroffen zijn door klimaatrampen.
Strategische dialoog
De nieuwe initiatieven maken deel uit van een actieplan van de EIB in de context van een Strategische Dialoog over de toekomst van de EU-landbouw, die in januari 2024 werd gelanceerd door voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. Deze dialoog is een nieuw forum dat tot doel heeft om een gedeelde visie vorm te geven voor het toekomstige landbouw- en voedselsysteem van de EU.
De EIB-Groep zal nauw samenwerken met de Europese Commissie om dit plan uit te voeren, met als doel de publieke investeringsmiddelen te maximaliseren en tegelijkertijd particulier kapitaal in de landbouwsector te benutten en de risico's ervan te verminderen.
Verschillende delen
Het steunpakket omvat verschillende delen, zoals een durfschuldprogramma (venture debt), dat leningen zal verstrekken aan innovatieve bedrijven in de agrarische waardeketen die bijvoorbeeld werken aan nieuwe technologieën, aan de ontwikkeling van betalingen voor ecosysteemdiensten of aan duurzame biobrandstof- en biomateriaaltechnologieën.
Een ander deel van het pakket zijn garantieregelingen waarbij mogelijk gebruik wordt gemaakt van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO) en/of nationale middelen in het kader van de strategische plannen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). Het pakket bevat ook nog een private equity-programma ter ondersteuning van Europese fondsbeheerders die zich richten op Europese innovatieve technologieën en oplossingen voor de toekomst van voedsel (agritech, foodtech) en een programma om particuliere investeerders naar de sector aan te trekken. Voorts is er nog meer steun voor infrastructuur in plattelandsgebieden, zoals wegennetwerken, onderwijs en landbouwwaterbeheer.