Impact blauwtong nu ook bevestigd in de EU-aanvoercijfers
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 16 oktober met ons zowel de financiële situatie in de wereld als de internationale zuivelmarkten. De door blauwtong getroffen bedrijven produceren niet alleen minder melkvolume, maar ook melk met minder inhoud vet en eiwit.
In Europa schrok iedereen van de zwakke vooruitzichten voor 2025 die de Nederlandse chipmachinebouwer ASML in week 41 naar buiten bracht. Raf Beyers: “Dit veroorzaakte een schokgolf voor chipbedrijven wereldwijd. Als de leverancier van de chipbakkers zoiets stelt, zegt dat heel veel over de slabakkende eindvraag naar chips. Men analyseert dit als een effect van het wegvallen van het deels positieve effect na de coronacrisis.
De olieprijs laat dezelfde tekenen zien. Recent daalde die weer heel snel, nadat Israël aan de Verenigde Staten (VS) heeft beloofd geen Iraanse nucleaire of olie-infrastructuur aan te vallen als vergelding voor de eerdere raketaanval van Iran. In week 42 voorspelde het Internationaal Energieagentschap zelfs een overaanbod aan olie en gas voor de komende 5 jaar. De groei van de vraag naar olie vertraagt, omdat China in zijn transport massaal overschakelt op elektriciteit. China, dat een dominante rol speelt op de energiemarkten, kent een grote expansie van zonnepanelen, zodat ze tegen 2030 meer elektriciteit zullen produceren met zonnepanelen dan de volledige elektriciteitsvraag van de VS.”
Volgens Beyers verwacht men daarnaast een sterke toename van het aanbod vloeibaar gas. De wereldwijde productiecapaciteit van vloeibaar aardgas zal tegen 2030 nog met 50% toenemen. Dit kan goed nieuws betekenen voor de Europese industrie, die een grote importafhankelijke energievraag heeft.
De Global Dairy Trade (GDT)-zuivelveiling van 15 oktober liet 0,3% lagere prijzen zien. “Men kan dit ook wel zien als een wisselkoerscorrectie, want de prijzen in euro stegen wel”, duidt Raf Beyers deze lichte daling.
Polen groeit in melkproductie
De EU27-melkaanvoer over augustus is eindelijk binnen. Beyers: “Die kan ons al heel wat meer wijsheid geven rond het effect van het blauwtongvirus dat onze contreien treft. In Europa melken ze over augustus -0,53% minder dan vorig jaar.
Als we dan wat dieper graven in de door blauwtong getroffen landen dan zien we wel deze opvallende cijfers over augustus: Duitsland heeft -1,3% minder melk geleverd, maar in milksolids is dat zelfs -2,2%. Nederland heeft -4% minder melk geleverd, maar in milksolids is dat zelfs -4,8%. België heeft -2,8% minder melk geleverd, maar in milksolids is dat zelfs -3,8%.
Dus de door blauwtong getroffen bedrijven produceren niet alleen minder melkvolume maar ook melk met minder inhoud vet en eiwit. Opvallend in de Europese melkaanvoer zijn ook Frankrijk die de voorbije 4 maand terug aanknoopt met melkproductiegroei al is het over augustus maar +0,8%. Ook Polen blijft een opvallende groei in melkproductie realiseren met over augustus +2,7% meer melk en in milksolids zelfs +3,4%. We stellen ook vast dat Polen in de eerste 8 maanden van het jaar nog maar -1,5% minder melkt dan Nederland. Zo wordt Polen het zuivelland van Oost-Europa.
De totale melkaanvoer van de belangrijkste zuivelexporteurs over augustus is -0,3 % lager dan vorig jaar en die van de belangrijkste zuivelimporteurs is in dezelfde maand net +1,25% hoger. Het lijken wel communicerende vaten”, stelt Raf Beyers.
Boterprijspiek is achter de rug
De Europese boterindex daalde sinds eind september stevig, namelijk met 6,3%. De index is nu 7.741 euro/ton. “Die daling wordt nog wat vertraagd door de Duitse boterprijs, die nu al 3 weken achter elkaar dezelfde prijs noteert van 8.075 euro/ton. De Duitsers zijn waarschijnlijk gesteund door de afspraak met hun retail voor deze maand. Het is uitkijken wat dit volgende maand zal geven. De Nederlandse boterprijs daalde sinds eind september maar liefst met 8,15% naar nu een prijs van 7.440 euro/ton. Ook opvallend is de boterprijs in de VS, die op dit moment van het jaar de omgekeerde beweging maakt ten opzichte van een jaar terug. In 2023 steeg de Amerikaanse boterprijs even naar bijna recordhoogte, in de aanloop naar Thanksgiving, een belangrijke Amerikaanse feestdag eind november. Dit jaar zien we de boterprijs in de VS nu net stevig dalen. De Amerikaanse boterprijs is nu maar 5.560 euro/ton. Misschien is dit toch geen toeval, als men weet dat de boterproductie in de VS over augustus maar liefst 14,5% hoger was dan vorig jaar.”
Op de GDT deed boter het met 0,3% prijsdaling in dollars iets zwakker. In euro steeg de boterprijs op de GDT echter wel met 2,4%. De GDT-boterprijs bedraagt nu 5.951 euro/ton.
Poederprijs in dalende lijn
De Chinese import van poeder blijft zorgelijk, met over augustus 23,5% minder SMP en 31,7% minder vollemelkpoeder (WMP, whole milk powder) dat die richting uit gaat. De Europese export van poeder is ook lager, met -9% voor SMP en zelfs -20% voor WMP.
De Europese kaasprijzen zijn, uitgezonderd de prijs van cheddar, sinds een maand ook beginnen te dalen. Cheddar bleef dus stabieler, maar daalde deze week ook wel naar 5.123 euro/ton. De prijs van gouda en mozzarella moest intussen al meer toegeven, met nu prijzen van respectievelijk 4.630 en 4.424 euro/ton.
