Natte maand juli deed grondwaterpeil flink stijgen
Als gevolg van de regenachtige maand juli is het grondwaterpeil in heel Vlaanderen gestegen. Op 79 % van de meetplaatsen zijn er normale, hoge of zeer hoge grondwaterstanden voor de tijd van het jaar. Dat blijkt woensdag uit het maandelijkse toestandsrapport van de Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM).
Juli was nat en somber. Er viel in Vlaanderen beduidend meer neerslag dan normaal. In Ukkel noteerde het KMI 131,1 mm neerslag, dat is 70 % meer dan de normale waarde van 76,9 mm voor de huidige referentieperiode van 30 jaar (1991-2020). In diezelfde periode waren er in de maand juli nooit meer neerslagdagen dan de 21 natte dagen in de afgelopen maand.
Vooral normale tot hoge grondwaterstand
Op 5 augustus vertoonde 21 % van de meetplaatsen een lage (14 %) tot zeer lage (7 %) freatische grondwaterstand voor de tijd van het jaar. 47 % vertoonde een normale en 32 % een hoge (21 %) tot zeer hoge (11 %) grondwaterstand voor de tijd van het jaar, aldus de VMM.
Op figuur 1 is vanaf maart 2022 tot september 2022 een gestage toename van het aandeel lage tot zeer lage grondwaterstanden te zien, en daarna een gestage afname. Vanaf eind mei 2023 neemt het aandeel lage grondwaterstanden opnieuw zeer sterk toe van bijna geen tot 74% begin juli. De snelheid van deze toename is te wijten aan de lange periode zonder neerslag (te Ukkel) van 16 mei tot en met 16 juni. Het aandeel hoge tot zeer hoge grondwaterstanden vertoonde de afgelopen maanden een sterke variatie onder invloed van de weersomstandigheden. In januari 2023 was er een toename, zoals te verwachten is tijdens de winter. Februari 2023 was zeer droog en maart 2023 zeer nat, wat eerst zorgde voor een sterke afname en daarna weer een sterke toename in het aandeel (zeer) hoge grondwaterstanden. Vanaf half april zien we dan een sterke afname tot de verwaarloosbare aandelen begin juli.
Ten opzichte van een maand geleden stegen nagenoeg overal in Vlaanderen de veertiendaags gemiddelde debieten sterk (met meer dan 200 %), in het zuidoosten van Vlaanderen is de toename iets minder uitgesproken. Op 6 augustus mat de VMM op 63 % van de meetplaatsen hoge (41 %) tot zeer hoge (22 %) veertiendaags gemiddelde debieten voor de tijd van het jaar. Op 33 % van de meetplaatsen werden normale waarden gemeten.
"Vele Vlamingen hadden wellicht een zonnigere julimaand gewild, maar voor de grondwaterstanden was de neerslag alvast positief", zegt Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) in een persbericht. "Bovendien zijn er ook heel wat regio's in Vlaanderen waar de preventieve droogtemaatregelen zoals captatieverboden intussen opgeschort zijn."
Momenteel bevinden we ons in het hydrologische zomerseizoen (april tot eind september). Een verschuiving naar klassen met lagere absolute grondwaterstanden zou nu de normale trend zijn. Maar als gevolg van een erg natte maand juli is het aandeel normale grondwaterstanden toegenomen en het aandeel lage en zeer lage absolute grondwaterstanden afgenomen. Er is zelfs al een beperkte toename van het aandeel hoge grondwaterstanden op te merken.
Belga/VMM
