Het probleem wordt een beetje verzacht door de slechte vooruitzichten voor de vroege aardappeloogst, maar toch niet volledig, stelt algemeen secretaris Romain Cools van Belgapom.be, die de handel en verwerking vertegenwoordigt. Vlaanderen bracht ook circa 12 miljoen euro steun uit de tweede pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid naar de eerste. De Europese Commissie staat dat vanwege de coronacrisis toe. Kortom: geld voor plattelandsontwikkeling komt als ‘top-on’ bovenop de Europese inkomenssteun.
Wallonië kan dat niet doen, want het geld uit de tweede pijler was al uitgegeven. En de Waalse begroting maakt blijkbaar ook specifieke steun zoals die in Vlaanderen uit het Vlaams Noodfonds wordt gehaald, niet mogelijk.
Belgische frieten
Vlaams landbouwminister Hilde Crevits had over de maatregelen die Vlaanderen neemt wel contact met haar Waalse collega Willy Borsus, in de hoop op gecoördineerd optreden. De Waalse financiën zijn echter volgens Borsus ontoereikend. De Waalse landbouworganisaties hebben de hoop al bijna opgegeven, al wordt er nog nagedacht op Borsus’ kabinet.
Het is een bizarre situatie, want de aardappelsector is wel bij uitstek een Belgische sector. Verwerker Mydibel bijvoorbeeld is van een Vlaamse familie maar gevestigd in Wallonië. Roger & Roger maakt haar chips in Henegouwen net zo goed met Vlaamse als met Waalse patatten. Marktleider Clarebout is West-Vlaamse trots maar haalt twee derde van haar aardappelen uit Wallonië. Als een paal boven water staat dat niet alleen duizenden Waalse aardappeltelers financieel getroffen worden, maar ook veel Waalse banen op het spel staan.
Jean-Pierre Van Puymbrouck teelt aardappelen in Tourinnes-Saint-Lambert, in Waals-Brabant. Zelf heeft hij veel onder contract geteeld en die tonnen worden correct afgenomen. Wat toch voor de vrije markt bestemd was, levert lage prijzen op. “Voor ons is er geen steun. Blijkbaar heb je Belgische frieten en Belgische frieten. Onder telers is de teleurstelling groot.”
De hoop dat Borsus nog in actie komt, is voor Van Puymbrouck niet vervlogen. Maar helaas ziet hij ook een trend. “In 1998 was er veel wateroverlast en kwam Vlaanderen over de brug met geld en ons gewest niet. In 2018 hakte de droogte erin. Vlaanderen deblokkeerde geld, maar in Wallonië beperkte men de steun tot maïs, weides en bonen. De aardappelen worden helaas vaker vergeten.”