Weyts ziet dubbeldoelkippen als mogelijke oplossing voor afdoden van eendagshaantjes

De discussie over het doden van eendagshaantjes houdt aan in Vlaanderen, onder meer door een campagne van GAIA. Sofie Joosen stelde daarover recent een schriftelijke parlementaire vraag aan haar partijgenoot Ben Weyts, minister van Dierenwelzijn.

Dubbeldoelkippen

“Volgens de literatuur zou de vleesaanzet van dubbeldoelkippen vergelijkbaar zijn met deze van traaggroeiende vleeskippen. Het aantal eieren zou wel beduidend minder zijn dan bij gespecialiseerde legkippen. Maar omdat dit robuustere kippen zijn, biedt het gebruik van deze rassen wel voordelen voor het dierenwelzijn. Voor een deel van de Vlaamse markt vormen deze rassen mogelijk een (deel van de) oplossing, maar dit zou nog verder onderzoek en overleg vergen”, stelt minister Weyts in zijn antwoord.

“Geslachtsbepaling in het ei lijkt op dit moment het meest valabele alternatief voor het doden van eendagshaantjes. Ook het gebruik van dubbeldoelrassen kan mogelijk een oplossing vormen voor deel van de markt, maar op dit moment is er weinig ervaring met het gebruik van deze rassen. Het opkweken van de haantjes van de huidige legrassen voor vlees is vanuit economisch en duurzaamheidsoogpunt moeilijk te verantwoorden, omdat er veel tijd en voeder nodig is voor een kleine vleesaanzet. Maar ook vanuit dierenwelzijnsoogpunt kan dit tot problemen leiden. Er zitten dan enkel hanen in een stal en door de lange tijd dat deze moeten worden aangehouden, worden deze geslachtsrijp, wat tot onderlinge agressie leidt”, stelt de minister.

Overleg met de pluimveesector

Volgens minister Weyts is er hierover nog overleg met de pluimveesector. “En ik volg de ontwikkelingen op het vlak van het sexen van eieren op de voet op. Maar er zijn nog een aantal vraagtekens. De bestaande technieken voor het sexen van eieren kunnen nog verbeterd worden, zowel wat efficiëntie als wat accuraatheid betreft. Verder gaat het sexen van eieren gepaard met een significante meerkost, waarvan duidelijk moet zijn hoe deze vergoed kan worden. Ook moet een goede inschatting kunnen gemaakt worden van de implicaties van het verbod op het doden van eendagshaantjes, bijvoorbeeld voor de diervoedingsmarkt”, meent de minister.

Geen Europees verbod

Op dit moment ligt geen Europees verbod op het doden van eendagskuikens op tafel. “Het zou verkiesbaar zijn om de lat gelijk te leggen voor productie binnen de Europese Unie en voor import. Dit is iets wat op Europees niveau moet aangepakt worden en waar ik binnen de EU wil voor pleiten”, besluit minister Weyts.

Fake news

De Landsbond Pluimvee waarschuwt voor agribashing nadat GAIA foutieve informatie heeft verspreid via zijn Red Henry-campagne over het doden van eendagshaantjes. GAIA beschuldigt de legkippensector in deze campagne ervan eendagskuikens levend te verhakselen. Dat is volgens de Landsbond Pluimvee fake news. Verhakselen is – op sectorinitiatief – al meer dan 10 jaar verbannen in de broeierijen.

GAIA lanceerde eind maart de campagne Red Henry waarbij burgers worden opgeroepen om de retail te bestoken met e-mails om te stoppen met de verkoop van eieren waarbij de broertjes van de leghennen zijn afgedood. Hierbij beschuldigen ze de sector ervan dat dit wordt gedaan via maceratie (verhakselen).

“Maceratie of verhakselen is een techniek die de sector op eigen initiatief al meer dan 10 jaar geleden heeft verbannen. Dat staat zelfs opgenomen in het lastenboek Belplume waaraan de pluimveehouders moeten voldoen. GAIA weet dit maar al te goed. De enige reden om dit alsnog te vermelden, is om meer sympathie te winnen”, aldus Martijn Chombaere van de Landsbond Pluimvee.

Kuikens afdoden

Het klopt volgens de Landsbond Pluimvee wel dat mannelijke kuikens van leghennen na het uitkomen op een diervriendelijke manier worden vergast. Deze techniek gebeurt met CO2-gas waarbij het kuiken geleidelijk in slaap wordt gebracht. “Het alternatief dat GAIA wil doorgevoerd zien, is In-Ovo sexen. Dit is een techniek om in het ei reeds het geslacht te gaan bepalen. Dit klinkt als de heilige graal om geen kuikens meer af te doden, echter wordt het kuiken alsnog afgedood, in het ei. Deze techniek kan maar worden toegepast in het tweede deel van het broedproces, alsof men abortus zou plegen na 6 maanden zwangerschap. Bovendien zijn die afgedode kuikens in het ei restafval, terwijl vergaste eendagskuikens een waardevol bijproduct zijn. Deze kuikens worden over gans de wereld verdeeld om reptielen en roofvogels te voeden”, stelt Martijn Chombaere.

“Kuikens zijn een heel mooi uniek prooidier: laag in vetten en rijk aan vitaminen en mineralen. Bovendien zijn eendagskuikens, omdat ze nog geen voeding hebben opgenomen, een product dat hoog scoort op vlak van bioveiligheid. De lage energie-inhoud en de hoge bioveiligheidswaarde maken van kuikens een gegeerd voedingsproduct voor vele roofdieren in zoos of bij particuliere houders”, aldus Hanno Kiezebrink, CEO van de firma Kiezebrink. Deze firma voorziet roofdieren in zoos en bij particulieren van gezonde en verantwoorde (rauwe) diervoeding.

Persverantwoordelijke van de Zoo van Antwerpen, Amanda Wielemans, onderschrijft dit in een reactie aan de Landsbond Pluimvee. “Mannelijke eendagskuikens zijn in het kader van dierenvoeding een dankbaar bijproduct voor ons. Ze vormen een natuurlijke en voedzame voedselbron voor onder andere roofvogels en reptielen. Een verbod zou dus een negatieve impact hebben op het dieet van deze dieren”.

Meer dieren afdoden

“Het cynische aan heel het verhaal is dat GAIA net ervoor zou zorgen dat er meer dieren gedood worden. Bij in-ovo sexen worden de kuikens sowieso ook gedood, maar kunnen deze niet meer gebruikt worden om roofdieren in zoos en bij particulieren te voeden. In eerste instantie zullen we bij een verbod trachten eendagskuikens van buiten Europa te importeren. Wordt dit ook verboden of is dat aanbod ontoereikend, zullen we hiervoor speciaal dieren zoals duif, kwartel, muizen en ratten moeten kweken. GAIA bekomt dus het tegenovergestelde van wat ze willen bereiken”, aldus Kiezebrink.

Andere alternatieven?

“Het opkweken van haankuikens van leghennen wordt vaak als ander alternatief naar voor geschoven. Leghybriden zijn echter decennia geselecteerd voor de eiproductie en niet voor de vleesproductie. Voor éénzelfde kg vlees te produceren zou er minstens 3 keer zoveel voeder nodig zijn. Dit betekent eveneens 3 keer zoveel landbouwareaal om dat voeder te kweken, 3 keer zoveel mestproductie, 3 keer zoveel wegtransport,… voor hetzelfde, veel duurdere vlees. Hier is simpelweg geen markt voor en het zou een rampzalige stap achterwaarts zijn voor onze ecologische voetafdruk”, besluit Martijn Chombaere.

Filip Van der Linden