Fokprogramma reduceert methaanuitstoot melkvee met 40%
Coöperatie Rundvee Verbetering (CRV), Wageningen University & Research (WUR) en FrieslandCampina stelden zopas de resultaten voor van een innovatief fokprogramma dat melkveehouders helpt om hun klimaatimpact te verkleinen. Dit programma richt zich op het fokken van koeien die van nature minder methaan uitstoten, met behoud van hun gezondheid en productiviteit.

De veehouderij staat voor een grote uitdaging: terwijl melkveehouders bijdragen aan voedselvoorziening en natuurbeheer, is de sector ook verantwoordelijk voor de uitstoot van methaan. Methaan is een broeikasgas dat ruim 28 keer krachtiger is dan CO₂. Hoewel methaan sneller wordt afgebroken dan CO2, draagt het bij aan de opwarming van de aarde. Het verminderen van deze uitstoot is daarom essentieel om klimaatverandering tegen te gaan. Daarom hebben CRV, WUR en FrieslandCampina samengewerkt aan een duurzame oplossing die direct bij de bron begint: het DNA van de koe.
Slim fokken maakt groot verschil in methaanuitstoot
Uit dit onderzoek blijkt dat er aanzienlijke verschillen bestaan in methaanuitstoot tussen koeien, met variaties tot wel 40 gram methaan per dag – ongeveer 10% van de totale uitstoot per koe. Een belangrijk deel van deze verschillen zijn erfelijk bepaald. Door slim te fokken en de juiste stieren en koeien te selecteren, kunnen veehouders de methaanuitstoot verlagen en de melkproductie verhogen, zonder nadelige gevolgen voor gezondheid en levensduur van de koe.
Fokprogramma maakt tot wel 40% methaanreductie haalbaar
Sinds 2020 werken CRV, Wageningen Universiteit & Research en FrieslandCampina samen aan het project ‘Climate Smart Cattle Breeding’, dat financieel wordt ondersteund door het Nederlandse ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). Na een meerjarig onderzoek is een realistische oplossing gevonden voor het methaanprobleem, die op 31 maart tijdens een symposium werd gepresenteerd. De onderzoekresultaten laten zien dat in 2050 een reductie tot wel 40% methaan per kg melk mogelijk is ten opzichte van 2018.
"Met het DNA-profiel kunnen we voorspellen wat de methaanuitstoot van een koe en de nakomelingen van een stier zal zijn. Samen met andere kenmerken kunnen we nu nog beter bepalen welke dieren we willen selecteren als ouders voor de volgende generatie melkkoeien. Dit stelt melkveehouders in staat om doelgericht te fokken voor een lagere klimaatimpact, zonder toegevingen te doen inzake diergezondheid of productiviteit", zegt Yvette de Haas, Programmaleider bij WUR.
Impact melkproductie op klimaat verder verkleinen
“Als zuivelcoöperatie zetten wij ons in voor een duurzame toekomst, waarin we de impact van melkproductie op het klimaat verder verkleinen. Dit onderzoek toont aan dat fokkerij een belangrijke en structurele bijdrage kan leveren aan het reduceren van de methaanuitstoot. Samen met onze leden-melkveehouders blijven we innoveren om de sector toekomstbestendig te maken en tegelijkertijd bij te dragen aan de wereldwijde voedselvoorziening. Samen kunnen we in de hele zuivelsector de methaanuitstoot reduceren. Dat is van grote meerwaarde voor iedereen”, stelt Jeroen Heck, senior research specialist van FrieslandCampina.
Blijvende vooruitgang zonder extra aanpassingen
Door slimme fokstrategieën toe te passen, kunnen veehouders stap voor stap de methaanuitstoot verlagen, terwijl de prestaties van hun veestapel behouden blijven. Omdat de genetische vooruitgang van generatie op generatie wordt doorgegeven, is deze blijvend en cumulatief met elke generatie. De opgedane kennis wordt proactief internationaal gedeeld, zodat boeren en partners wereldwijd kunnen samenwerken aan de vermindering van methaanuitstoot.
"Met onze aanpak helpen we melkveehouders wereldwijd om een actieve rol te spelen in de verduurzaming van de sector. Wij kennen de koe van binnenuit. Door simpelweg te kiezen voor de juiste genetica, kunnen veehouders structureel bijdragen aan een lagere klimaatimpact. We kunnen het effect van deze innovatie zo groot mogelijk maken door samenwerking in de zuivelketen, met partners die willen bijdragen aan een duurzame toekomst voor de melkveehouderij en de bedrijven van onze leden", zegt Tjebbe Huybrechts, global director Information Solutions bij CRV.