Lezersbrief: Paria’s van onze welvaartmaatschappij
Lezer Marcel Heylen voelt zich, als gepensioneerde veehouder, onrechtvaardig behandeld. Ook de collega-landbouwers worden in zijn ogen alsmaar meer onheus behandeld. Marcel zette zijn gedachten hierover op een rijtje.
Ik voel mij de laatste tijd, als actieve gepensioneerde boer zonder opvolging, meer en meer als een paria.
Rechtmatig verkregen betalingsrechten
Zo kom ik in 2025 niet meer in aanmerking voor premies in het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). Nochtans heb ik die betalingsrechten volkomen rechtmatig verkregen tijdens mijn actieve carrière als boer. Bij de grote hervorming van het GLB in 1992 door toenmalig landbouwcommissaris MacSharry stapte de EU af van het opkopen van overschotten om de prijzen van granen op peil te houden en ging men de boeren rechtstreeks ondersteunen om een aanvaardbaar inkomen te verwerven. Dit leidde tot heftige boerenprotesten. Ik herinner mij een grote betoging in onze regio waarbij zelfs de autostrade geblokkeerd werd. Een van de slogans was: “Wij willen geen premies, maar eerlijke prijzen voor onze producten!”
Maar zoals dat meestal gaat, eens de protesten voorbij zijn, worden de voorgestelde veranderingen toch ingevoerd en blijven de landbouwers gefrustreerd achter en proberen ze zich zo goed en zo kwaad mogelijk aan te passen aan de nieuwe realiteit.
In mijn situatie als melkveehouder, met in het teeltplan enkel grasland en maïs, betekende dit dat ik premies toegekend kreeg voor mijn hectares maïs. In een periode met slechte melkprijzen werd er ook een ondersteunende premie voor melk ingevoerd. Bij een latere hervorming van het GLB werden al deze premies samengevoegd en werden het betalingsrechten per hectare.
Onrechtvaardig
Hoewel er al enkele jaren sprake was om gepensioneerde boeren uit te sluiten komt deze maatregel toch heel onrechtvaardig over. Ik bewerk mijn grond nog steeds zoals voorheen, ik heb nog steeds rundvee op mijn bedrijf. Door mijn activiteiten draag ik mijn steentje bij aan de voedselvoorziening en aan het onderhoud van het landschap in Vlaanderen. Als gepensioneerde mag ik volkomen belastingvrij 12.000 euro per jaar als flexi-jobber gaan bijverdienen in de horeca, maar als landbouwer verlies ik mijn betalingsrechten – die, laat dit duidelijk zijn, een heel stuk lager zijn dan die 12.000 euro – zoiets begrijpt toch geen zinnig mens.
Ook met mijn woning en bedrijfsgebouwen kom ik, of beter mijn kinderen, in de problemen wanneer ik er niet meer ben. Onze stal werd gebouwd in 1984 en voldoet, ondanks alle aanpassingen, niet meer aan de hedendaagse normen qua afmetingen en inrichting om efficiënt te werken. Als we de stallen afbreken na het beëindigen – wat er hoe dan ook eens zal van komen – van onze landbouwactiviteiten, wordt onze woning zonevreemd en moet ze ook afgebroken worden als wij komen te overlijden! De reden voor deze drastische maatregel is het voorkomen dat er een particulier, die niets met landbouw te maken heeft, in deze woning zou komen wonen en het de omliggende landbouwbedrijven moeilijk zou kunnen maken. In onze situatie is deze argumentatie gewoon belachelijk. In een straal van 500 m rond onze boerderij is geen enkel ander landbouwbedrijf, maar er zijn voor de vuist weg wel 15 gewezen boerderijen die na verbouwingen of zelfs nieuwbouw allemaal een particuliere eigenaar hebben die niets met landbouw te maken heeft.
Dit voelt zo onrechtvaardig en komt bij mij binnen als pure diefstal door de overheid!
Nog meer onrechtvaardigheid
En dan heb ik het nog niet gehad over de afroming van nutriëntenemissierechten (NER) bij heel wat collega-landbouwers. Recent kregen boeren in de vallei van de Kleine Nete en de AA van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) bericht dat er op hun gronden in dit gebied vanaf 1 januari 2025 een nulbemesting van toepassing is.
En dan heb ik het nog niet over de gevolgen van het stikstofdecreet.
Of over het drama in het landbouwgebied van de Zegge in Geel, waar een prachtig aaneengesloten landbouwgebied, met moderne melkveebedrijven, onder water gezet gaat worden om – zo probeert men de publieke opinie toch te doen geloven– een nabijgelegen natuurgebied tegen verdroging te beschermen. Deze polder werd gecreëerd door een voormalig moerasgebied eind jaren 50 met overheidsgeld droog te leggen, met als doel om in de arme en achtergestelde Kempen ook op een moderne manier aan melkveehouderij te kunnen doen. Vanuit heel Vlaanderen kwamen bussen vol boeren naar deze moderne melkveebedrijven met een prachtige huiskavel kijken. In de jaren 70 was Geel zelfs de gemeente met het meeste aantal koeien in Vlaanderen. Volgens de gouverneur van de provincie Antwerpen moet dit gebied nu echter terug onder water gezet worden om ons te beschermen tegen de klimaatverandering. Tijdens een infovergadering voor de betrokken boeren verwees ze hierbij naar de overstromingen in Spanje. Merkwaardig dat de oplossing om overstromingen te voorkomen bij hevige regenval er blijkbaar in bestaat om het gebied al onder water te zetten voor het gaat regenen. Of zoals een aanwezige boer het verwoordde: “Mevrouw een emmer die al vol is, loopt over als je er water bijgiet!”
De meest absurde argumenten zijn blijkbaar goed om landbouwgrond in te palmen. Er zijn ondertussen al een aantal bedrijven in het gebied opgekocht door de VLM, hun vertegenwoordiger benadrukte op de vergadering dat deze verkopen volledig vrijwillig gebeuren. Dit ontlokte hoongelach bij de aanwezigen, wetende dat men al jaren vanuit de overheid bezig is met plannen te lanceren die allemaal aangeven dat het landbouwgebied onder water gezet moet worden. Of zoals een betrokken boer cynisch opmerkte: ”Ofwel ga ik in op het vrijwillige aanbod om te verkopen, of ik houd het been stijf, maar dan staat over 2 of 3 jaar misschien het water aan mijn dorpel en kan ik niet anders meer dan verkopen!”
Landbouwers zijn paria’s geworden
De Vlaamse beleidsmakers willen de bevolking blijkbaar laten geloven dat ze met dit soort maatregelen de klimaatverandering gaan omkeren. Dat is gewoon belachelijk, als men ziet dat de Indonesische overheid 1 miljoen koeien wil gaan invoeren om zelfvoorzienend te worden voor zuivel. Dit terwijl men in Vlaanderen, met alle knowhow van melkveehouderij tot verwerking, de veestapel wil gaan afbouwen!
De landbouwers in Vlaanderen zijn duidelijk de paria’s van onze welvaartmaatschappij! Wanneer doet de laatste het licht uit?
