Slecht weer veroorzaakt halvering Belgische wijnproductie
Ongunstige weersomstandigheden, zoals nachtvorst en een natte zomer, zijn er de oorzaak van dat de Belgische wijnproductie dit jaar halveert tot 2 miljoen l. Ons land telt een driehonderdtal professionele en amateurwijnboeren. Meer dan de helft daarvan zijn in Vlaanderen actief. Het Belgische areaal beloopt ongeveer 700 ha.
In de commissie Landbouw van het Vlaams parlement van 23 oktober verwoordde volksvertegenwoordigster Eva Ryder (N-VA) haar bekommernis rond een slecht wijnjaar en de gevolgen daarvan voor de druiven- en wijnsector in Vlaanderen.
Minder opbrengst
In Vlaams landbouwminister Jo Brouns (cd&v) vindt het parlementslid alvast een bondgenoot om de land- en tuinbouw verder te versterken om regelmatig van onze bourgondische levensstijl te kunnen blijven genieten.
Ook de minister beseft dat de schade aan jonge knoppen, scheuten en vruchtbeginsels tot een verminderde opbrengst leidden. Hij hoopt dat de kwaliteit van de druiven zal meevallen, maar heeft ook oog voor de signalen dat er ook in het najaar te weinig suikers zijn aangemaakt door de druiven. Gelukkig kunnen wijnbouwers gebruikmaken van een aantal methoden om hiermee alsnog kwaliteitsvolle wijnen te produceren. Veel wijnboeren putten bovendien moed uit het feit dat 2023 en 2022 uitstekende wijnjaren waren. Dat geeft hun ademruimte in de onvoorspelbare tijden van de dag van vandaag.
Bedrijfsrisico
Een mindere oogst is, zoals in andere landbouwsectoren, een bedrijfsrisico. Dit soort tegenslagen behoort volgens Jo Brouns tot de onvoorspelbare factoren waarmee boeren, en dus ook wijnproducenten, moeten omgaan.
Minister Brouns belooft te doen wat mogelijk is om ondersteuning te bieden, maar het weer en de natuur blijven elementen die men niet volledig onder controle kan houden. Een ruimer debat rond kalenderlandbouw verdient volgens de minister bijzondere aandacht om de landbouw meer in de realiteit van de dag van vandaag te brengen, eerder dan in het ‘datakeurslijf’.
Weersverzekering
Sinds 2020 is er het instrument van de brede weersverzekering dat ook voor de teelt van wijndruiven kan worden ingezet. De brede weersverzekering blijft een belangrijk instrument in de wijnbouw en de fruitteelt om telers te wapenen tegen de risico’s van extreme weersomstandigheden. Een dergelijke verzekering komt tussen bij teeltschade als gevolg van ongunstige weersomstandigheden als vorst, droogte, regen, hagel, sneeuw en storm. Actieve landbouwers die een erkende weersverzekering afsloten, konden daarvoor een subsidie ontvangen van maximum 65% van de betaalde verzekeringspremie.
Proefcentrum Fruitteelt ondersteunt wijnbouwers
Minister Brouns vestigde er ook de aandacht op dat de Vlaamse overheid daarnaast ook onderzoek subsidieert naar de vorstgevoeligheid van druivenrassen en de screening van nieuwe rassen. Daarbij is verminderde vorstgevoeligheid een van de belangrijkste eigenschappen. Onderzoek naar teelttechnieken om vorstschade te verminderen, zoals een verlate snoei, wordt ook gesteund.
Startende wijnbouwers kunnen via het Proefcentrum Fruitteelt begeleid worden om een gepaste perceelskeuze te maken, om zo vorstgevoelige percelen te vermijden vooraleer men overgaat tot een aanplant. Ze kunnen ook worden begeleid om gepaste rassenkeuzes te maken en om snoeitechnieken toe te passen.
Binnen het kader van de geïntegreerde gewasbescherming (IPM, integrated pest management) wordt ook voor de druiventeelt ingezet op het systeem van waarnemingen en waarschuwingen. Dit helpt wijnbouwers om ziekten en plagen, vaak gekoppeld aan de weersomstandigheden, tijdig en op een gepaste manier onder controle te houden. Voor druiven wordt er gescreend op valse meeldauw, viltmijt, een aantal schimmelziektes, druivencicade en lamsteligheid, waarbij er verdroging is van een deel van de druiven.
Oogstprotectie via VLIF-steun
Minister Brouns herinnert eraan dat wijnbouwers met het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) worden ondersteund bij het investeren in systemen voor oogstprotectie met 30% steun, verhoogd tot 40% voor jonge landbouwers of landbouwers die samenwerken in groep. Zo kan de innovatieve investering electrical tracing, namelijk weerstandsdraden die speciaal voor de druiventeelt ontwikkeld werden als vorstbestrijdingstechniek, al aangevraagd worden via de VLIF-productieve investeringen.
Verdere innovaties in specifieke systemen voor vorstwering in de druiventeelt kunnen ook in de toekomst in aanmerking komen voor het VLIF, te starten via VLIF-innovatieve investeringen, en na bewezen werking en voldoende duurzaamheid kunnen ze ook aan de VLIF-lijst worden toegevoegd.
Enkele wijnweetjes op een rijtje
• Vorig jaar werd in Vlaanderen 1.596.424 l wijn geproduceerd. Witte wijn staat met 764.204 l bovenaan het lijstje, gevolgd door mousserende witte wijn (532.217 l), 157.531 l rode wijn en 78.525 l roséwijn.
•Wallonië bottelde in 2023 1.838.180 l wijn in de flessen.
• 51% van de aanplant staat in Vlaanderen, dat 46,5% van de productie voor zijn rekening neemt.
• De provincie West-Vlaanderen beschikt over 120,68 ha wijngaarden, Oost-Vlaanderen over 60,80 ha, Antwerpen over 39,44 ha, Limburg over 142,67 ha en Vlaams Brabant over 93,08 ha of een totale aanplant van 456,67 ha.
• In 2022 waren er in ons land 259 wijnbouwers geregistreerd.
