“Arvesta wil vooral een langetermijntoekomst voor de boer garanderen”

Niek Depoorter ontvangt ons in het hoofdkantoor in Wilsele, deelgemeente van Leuven. Dit gloednieuwe klimaatvriendelijke kantoor is sinds vorig najaar het kloppend hart van Arvesta.

Vernieuwde missie

Al van bij aanvang van ons gesprek wijst Depoorter op de vernieuwde aanpak waarvoor hij staat. Hij leest ons de vernieuwde missie van de organisatie voor. “Onze lokale experts met een passie voor de landbouw garanderen een duurzame toekomst voor onze boeren en tuinders met pragmatische en innovatieve oplossingen. Het resultaat: een beter rendement voor onze klanten, tevreden shoppers in onze unieke winkels en gezond, duurzaam voedsel op tafel.”

Depoorter fileert de nauwgezet gekozen bewoordingen van deze boodschap. “Onze missie kreeg wat bijkomende, ambitieuzere formuleringen. Onze experts in the field moeten passie hebben voor de job. We hebben ongeveer 200 mensen in het veld en in de stal, maar in totaal telt Arvesta intussen 2.300 medewerkers. Heel deze ploeg werkt samen met boeren en tuinders aan een duurzame toekomst. We zetten hiervoor pragmatische en innovatieve oplossingen in. Hierbij moet voldoende realiteitszin aan de dag gelegd worden, het moeten immers haalbare oplossingen zijn. We laten onze klanten niet zomaar zwaar investeren zonder de zekerheid dat technieken rendabel zijn, anders zou dit niet in onze langetermijnvisie passen natuurlijk. Onze kernboodschap vermeldt ook tevreden shoppers, want we mogen niet vergeten dat 12% van onze omzet bij niet-professionele klanten behaald wordt. Onze Aveve-winkels blijven een belangrijke pijler binnen Arvesta. Dat we streven naar gezond en duurzaam voedsel is een evidentie, maar het is een belangrijke en noodzakelijke boodschap die gericht is naar de maatschappij.”

Stabiele omzetcijfers

Geen jaaroverzicht zonder cijfers. Depoorter overloopt in vogelvlucht de resultaten van de organisatie. “Dit bedrijf bestaat in 2024 123 jaar en kan opnieuw mooie cijfers voorleggen. De voorbije jaren kenden we een flinke groei van de geconsolideerde omzet. Die steeg van 1,398 miljard euro in 2019 naar 1,909 miljard euro in 2022. Onder meer een viertal overnames in deze periode zorgden voor bijkomende omzet. Daarnaast kenden we in deze jaren ook binnen Arvesta een mooie organische groei. Het inflatie-effect was vooral te merken in 2021 en 2022.”

De cijfers in 2023 zijn minder spectaculair, maar nog steeds oké, aldus Depoorter. “Onze omzet bleef min of meer stabiel (1,912 miljard euro) tegenover 2022, ondanks extra acquisities. Dit is weliswaar te wijten aan de dalende grondstoffenmarkt. 44% van die omzet realiseren we in de divisie Animal Nutrition (AN), ook het aandeel in Agri&Horti bedraagt 44% en, zoals reeds aangehaald, 12% in de Retail-divisie.” Door de buitenlandse overnames in de voorbije jaren steeg het buitenlands aandeel binnen de omzet. “In 2017 was dat nog zo’n 10%, in 2023 was dit al 28%. We hebben intussen vestigingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland.”

Financieel gezond

Niek Depoorter benadrukt dat Arvesta financieel gezond blijft. “We kunnen niet ontkennen dat 2023 een moeilijk jaar was. De grondstof- en meststofprijzen kenden een zeer zware terugval. Op 3 maanden tijd waren bepaalde van onze meststoffenvoorraden nog slechts de helft waard. Bovendien hadden ook het late voorjaar en het slechte najaar een impact op onze verkoopcijfers in A&H en Retail. Je mag ook niet vergeten dat de EBITA – het resultaat voor afschrijvingen - in 2022 historisch hoog was, vooral door de toen hoge grondstofprijzen. We zakten van 80 miljoen euro in 2022 naar 38 miljoen euro in 2023. Onze nettowinst was voor het eerst in vele jaren negatief. Maar ook hier is duiding nodig, want er werden in 2023 een aantal uitzonderlijke afschrijvingen geboekt en er waren eenmalige kosten bij de overname van ForFarmers België – nu samen met Dumoulin onder de naam Proxani. Deze overname en Van der Hoeven gebeurden in 2023 trouwens volledig met eigen middelen. Bovendien is onze netto financiële schuld (92 miljoen euro) het laagst in 5 jaar.”

Depoorter wijst ons op de cijfers van het eigen vermogen. “Die liggen met 466 miljoen euro wel iets lager dan in 2022 maar hoger dan de voorgaande jaren. Het moeilijke jaar 2023 heeft onze solvabiliteit dus gelukkig niet aangetast.”

Nog een cijfer om mee uit te pakken is het aantal klanten. “We zijn trots op onze talrijke trouwe klanten. We tellen meer dan 30.000 professionele klanten: 23.175 in AN en 14.695 in A&H. Daarnaast tellen onze Aveve-winkels niet minder dan 970.000 klanten met een ‘my aveve card’.”

Investeren in duurzame landbouw

De resultaten van 2023 hebben geen impact op lopende investeringen. Net als zijn voorganger Eric Lauwers vindt Niek Depoorter het immers belangrijk (en noodzakelijk) om te investeren in duurzame oplossingen voor land- en tuinbouwers. Arvesta spendeerde tussen 2017 en 2020 al 155 miljoen euro of 38,7 miljoen euro per jaar aan IT, zijn experts, productiesites én aan tal van innovaties in land- en tuinbouw. “Ons huidige investeringsplan, dat inging in 2021, loopt nog door tot 2025. We spreken hier over een totaalbedrag van 250 miljoen euro in een periode van 5 jaar dat we opnieuw inzetten in het kader van een duurzame landbouw.”

Uitdagingen in een complexe situatie

Zoals reeds aangehaald in de vernieuwde missie wil Arvesta blijvend investeren in oplossingen waarmee ze boeren en tuinders een toekomst op lange termijn willen verzekeren. “Wij zoeken naar langetermijnoplossingen, maar wij hebben natuurlijk heel wat zaken niet zelf in de hand die wel een zware impact hebben op onze werking en ambities. Zo worden we (wereldwijd) geconfronteerd met heel wat uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan de aanhoudende oorlog tussen Oekraïne en Rusland, en sinds het najaar ook het conflict tussen Israël en Hamas. Het beïnvloedt de toegang tot onze markten. Daarnaast kunnen we niet naast de talrijke klimaatrampen kijken. We moeten in onze langetermijnvisie rekening houden met de klimaatverandering.”

De sprong naar eigen land is snel gemaakt, want de overvloedige regen van de voorbije maanden zorgde voor veel kopzorgen op het veld. Depoorter wijst ook op de druk op landbouwgrond die landbouwers ervaren, op de complexe regelgeving – zowel Europees met de green deal als de Vlaamse invulling ervan – en op het ongelijke speelveld tegenover andere landen en werelddelen. “Onze land- en tuinbouwers zitten in een overgereguleerde en complexe wereld, wat hun grote economische en juridische onzekerheid geeft. “

Topservice garanderen aan klanten

Voor 2024 mikt Arvesta terug op een EBITDA van 70 miljoen euro. “We willen ons groeitraject verderzetten”, stelt de CEO. “Onze klanten staan daarbij centraal! Het is onze prioriteit om een topservice te blijven garanderen. Onze boeren hebben nood aan een hoge servicegraad. Het is dé reden waarvoor we zoveel experts in huis hebben. Zij staan ten dienste van onze klanten.”

Een tweede focus ligt op de eigen organische groei. “We hebben zo’n 40 sterke merken. Daar moeten we op inzetten.” Depoorter kondigt in de komende jaren onder meer 20 nieuwe Aveve-winkels aan. Ook de vorig jaar opgestarte retail-webshop lijkt aan te slaan.

In 2023 verwierf Arvesta de meerderheidsparticipatie in het Nederlandse Van der Hoeven. “Samen met Hortiplan hebben we nu 2 erg sterke internationale actoren in de tuinbouw. We horen wereldwijd tot de top 3 in deze sector. We verwachten in deze sector een mooie verdere groei en 20% meer omzet in 2024. Ook voor Proxani, ons nieuw merk in de veevoeding naast Aveve, loopt de integratie nog volop.”

Duurzaamheidsdoelstellingen nastreven

Voor Arvesta is duurzaamheid geen modewoord. Dat zien we onder meer in hun korte video over dit thema op LinkedIn. “We werken inderdaad al meerdere jaren aan onze duurzaamheidsdoelstellingen. We vallen binnen de scope van de Corporate Sustainable Reporting Directive (CSRD) en moeten ons dus klaarstomen voor een eerste rapportage in 2026 (over het boekjaar 2025). We pasten ons duurzaamheidskader aan aan de 3 belangrijkste pijlers binnen CSRD, namelijk ‘milieu’ (E), ‘sociaal’ (S) en ‘governance’ (G). We richten ons daarbij steeds op onze belangrijkste stakeholders, namelijk de boeren en tuinders, maar ook op onze medewerkers en consumenten en weliswaar op onze planeet.”

Het bedrijf stelde daarbij een prioriteitenlijst op van 10 duurzaamheidsdoelstellingen. Zoals aangehaald in de kernboodschap werkt Arvesta volop aan duurzame en innovatieve oplossingen. Dit past volledig binnen de eerste pijler ‘milieu’. Zo zit het bedrijf mooi op schema om tegen 2026 100% gecertificeerde soja te gebruiken. In 2023 stond de teller al op 86,8%. Het initiële doel om tegen 2025 8 miljard l water te besparen werd dankzij de uitstekende resultaten zelfs opnieuw opgetrokken tot 14 miljard l. Ook met de doelstelling om naar 100% antibioticavrij voer te evolueren in de varkenshouderij zit het goed. In 2023 zat dit al op 99,7%. De doelstelling werd vervroegd naar 2027.

De doelstelling om bij de rundveeklanten de methaanuitstoot te verminderen met de Euroclim-voeders blijkt minder evident. “De omschakeling verloopt trager dan gehoopt. In 2023 gebruikte ‘slechts’ 17,8% van onze rundveeklanten dit voeder, terwijl we naar de helft streven tegen 2025. Hiervoor zijn extra inspanningen nodig. De huidige onzekerheid in de veehouderij helpt echter niet én de markt van lijnzaad (nodig bij dit voeder) is moeilijk. Lijnzaad komt voornamelijk uit Wit-Rusland”, duidt Depoorter de situatie. Ook de jaarlijkse reductie van CO2 vergt nog extra inspanningen.

Binnen de pijler ‘bedrijfsmanagement (‘governance’) (G) kijkt Arvesta naar het transport van grondstoffen over water. Dat doel van 50% werd al enkele jaren gerealiseerd. In 2023 verliep de uitlevering van hybride en elektrische bedrijfswagens opnieuw vlotter. Daardoor zit het bedrijf terug op koers om de doelstelling van 20% tegen 2024 te halen.

Ook binnen de derde pijler (S), gericht naar de eigen medewerkers en klanten, lopen belangrijke doelstellingen. “Veiligheid op het werk is een prioriteit. Het aantal arbeidsongevallen naar 0 krijgen en het verhogen van het welzijn van onze medewerkers, blijft een streefdoel.” In deze pijler past ook het verhogen van verpakkingen van de eigen brood- en bakmixen in recycleerbare monoplasticfolie. Tegen 2023 wilde men 100% realiseren, en dat percentage werd bijna helemaal gerealiseerd.

Breed scala aan actiepunten

Binnen de ESG-pijlers richt Arvesta zich in 2024 op 20 prioriteiten. “Het merendeel hiervan is gericht op milieu (E), want via onze 30.000 professionele klanten kunnen we hier grote effecten mee realiseren.” Niek Depoorter haalt enkele voorbeelden aan: “Ons Euroclim-voeder zorgt voor 9 tot 32% minder methaanuitstoot. Vandaag de dag gebruiken al zo’n 700 klanten dit milieuvriendelijke voeder. Ook in onze A&H-divisie zijn we met duurzame oplossingen op verschillende niveaus bezig. Via Varicare - variabel bemesten met precisielandbouw – en ook via fertigatie behalen onze klanten tot 30% meeropbrengst. We beschikken onder meer over nieuwe meststoffen en over additieven die drijfmest klimaatvriendelijk maken.

Dit najaar openen we bovendien een ultramoderne eiwitinstallatie in Mettet voor de verwerking van erwten. De geproduceerde ingrediënten – eiwit, zetmeel en vezels - kunnen verwerkt worden in een breed gamma voedings- en voederproducten.” Depoorter begrijpt de mogelijke kritiek hierop vanuit de veehouderij, maar voor de CEO is het duidelijk. “Wij staan nog volledig achter de dierlijke sector. Het duidelijkste bewijs is de investering in de overname van ForFarmers België en de opstart van ons tweede veevoedermerk Proxani. Wij zoeken naar duurzame oplossingen op verschillende niveaus. Arvesta is er voor álle boeren en tuinders.”

Verdienmodel koolstoflandbouw

De A&H-divisie besteedt veel aandacht aan koolstoflandbouw. “We begeleiden onze klanten om een verminderde CO2-emissie (bijvoorbeeld minder kunstmeststoffen) en verhoogde CO2-opslag (bijvoorbeeld inzet van bodembedekkers) te realiseren op hun velden. Dit verdienmodel biedt heel wat kansen. De carboncertificaten die de landbouwers zo realiseren met hun lagere CO2-voetafdruk, kunnen ze verwaarden via de industriële partners waarmee we samenwerken. Denk daarbij aan bedrijven zoals Alken-Maes, La Lorraine en Dossche Mills. Onze ‘carbon farming club’ slaat aan. We hopen dit jaar op de deelname van 120 landbouwers en in 2025 mikken we op 500. Dat zou een areaal omvatten van 40.000 ha, wat toch een significant aandeel is van de landbouwoppervlakte.”

Het begint bij de boer...

In het gloednieuwe jaarverslag lezen we in het voorwoord van de nieuwe CEO nog dat alles begint bij de boer: een eenvoudige waarheid die we volgens Depoorter niet uit het oog mogen verliezen. En het is duidelijk: Arvesta spaart kosten noch moeite om ten dienste te staan van haar klanten – de boeren en tuinders dus. “We streven onze missie na en blijven daarbij uitgaan van onze eigen sterktes. Op die manier willen we de toekomst van onze boeren en tuinders op lange termijn helpen garanderen”, besluit Niek Depoorter.

Anne Vandenbosch