Steeds minder landbouw(ers)
Uit de antwoorden die minister Zuhal Demir (N-VA) tijdens de commissie Leefmilieu van de Vlaamse Regering (20 februari) op specifieke vragen gaf, lichten we er enkele uit.
• In Vlaanderen zijn heel wat agrarisch bestemde gronden en gebouwen in agrarisch bestemd gebied niet in gebruik door landbouwers of door de beroepslandbouw. Dat zet druk op de landbouwsector. De totale oppervlakte aan gronden in landbouwgebruik is de voorbije 10 à 15 jaar stabiel gebleven rond 620.000 ha. Dat is ongeveer 45% van Vlaanderen.
• Het aantal landbouwers en het aantal landbouwbedrijven neemt al decennialang structureel af. In 1990 telde Vlaanderen 60.000 landbouwbedrijven, momenteel zijn er dat nog iets meer dan 22.000 waarvan driekwart met een beroepsmatig karakter.
• Er is geen regelgevende basis om vertuining of verpaarding van landbouwgrond tegen te gaan. Om een landbouwgrond te bebossen is een vergunning nodig, maar voor andere activiteiten is dat niet het geval.
• De Vlaamse Regering heeft in februari 2022 budgettaire afspraken gemaakt over de financiering van het stikstofbeleid. De ministers van Leefmilieu en die van Landbouw financieren dit maximaal via eigen reguliere beleidsmiddelen. Daarnaast werd voorzien in een Programmatische aanpak Stikstof (PAS)-provisie en in de gerichte inzet van middelen van het Klimaatfonds. Voor deze legislatuur bedraagt de PAS-provisie 326 miljoen euro, waarvan 85 miljoen voor investeringen in natuurinrichtingen en natuurherstel, in habitatrichtlijngebieden en de zogenaamde stikstofsanering. De overige 241 miljoen dient voor flankering en ondersteuning van landbouwbedrijven: 136 miljoen voor de stopzettingsregelingen in de varkenssector, 30 miljoen voor de bijkomende VLIF-investeringen en 75 miljoen voor flankerend beleid.
• Van Vlaamse gronden met landbouwbestemming wordt 0,1% van de totale oppervlakte aan agrarische bestemmingen effectief bebost. Van agrarisch gebied is ongeveer 4% effectief bebost. Van eveneens 4% is niet geweten wat precies het landgebruik is, maar het wordt wel als ruimtebeslag gemeten. In Vlaanderen ligt 590.000 ha herbestemd agrarisch gebied. Tussen 2013 en 2022 is zo’n 16.000 ha open ruimte verdwenen. Van de agrarische bestemmingen ligt er ongeveer 30.000 ha overstromingsgevoelig gebied niet in HAG.
• De ruimteboekhouding van het RSV voorziet dat er momenteel bijkomend in Vlaanderen nog 19.000 ha planologisch natuurgebied en 2.700 ha planologisch bosgebied moeten worden afgebakend. Daarnaast is vandaag binnen de groen bestemde gebieden ongeveer 40.000 ha in landbouwgebruik.