Regels voor weidebeschutting komen in al lang aangekondigde Codex Dierenwelzijn
Met de hitte van de voorbije maanden is er extra aandacht nodig voor de landbouwdieren. Meyrem Almaci van Groen en Els Sterckx van Vlaams Belang vroegen of er extra maatregelen genomen worden om (landbouw)dieren te beschermen tegen de hitte en waar de regels blijven voor weidebeschutting.


Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) stelde in de commissie op 28 juni dat er een Vlaams hitteplan en hitteprotocol zijn. “We doen regelmatig een evaluatie met de sector. Het blijkt ook dat het plan en het protocol efficiënt zijn, dat er geen melding wordt gemaakt van extra sterfte. Onze maatregelen blijken te werken”, meent Weyts.
Maatregelen blijken te werken
Tijdens elke hitteperiode verspreidt Dierenwelzijn Vlaanderen via sociale media informatie met allerhande advies en tips rond huisdieren en hitte. Dat wordt breed opgepikt. Ook de VRT doet ter zake altijd een duit in het zakje. “Wat de landbouwdieren betreft, wordt er veel informatie en advies verspreid, ook door de sector zelf via de eigen kanalen. Deze op de doelgroepen gerichte communicaties zijn mijns inziens ook efficiënt”, stelt de minister van Dierenwelzijn.
“Er zijn ook hitteprotocollen voor het transport van dieren, die opgesteld zijn door ons, samen met de slachthuisorganisaties die in werking zijn getreden. Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) heeft ook toelating gegeven aan de slachthuizen om een afwijking op de slachturen te krijgen. De slachthuizen kunnen daardoor vroeger opengaan en bijvoorbeeld ook op zaterdagen slachten, en dus hun activiteit toespitsen op koelere momenten. Dat brengt met zich mee dat ook de transporten kunnen plaatsvinden op koelere momenten.
Nieuwe Europese regels in het najaar
“Dierenwelzijn Vlaanderen hanteert de maximumtemperatuur van 30 °C voor lange transporten van dieren. Dat is een Europese regelgeving die vervat is in een verordening.
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft in haar laatste advies lagere limieten voorgesteld, maar de Europese Commissie is momenteel nog volop bezig om de Europese regelgeving te herzien op basis van de EFSA-adviezen. Die voorstellen worden pas verwacht in het najaar”, zegt minister Weyts.
Almaci stuurt aan op extra dierenwelzijncontroles als de temperaturen oplopen in de stallen. En ze vraagt bindende richtlijnen voor landbouwdieren op weides. “Hoelang mogen dieren in de vlakke zon staan? Is dat 4 uur, 6 uur, 8 uur, 12 uur zonder schaduw? Ik zou heel graag een plan hebben waarbij we zeggen: bij 25 °C verwachten we minimaal zoveel uren beschutting, bij 30 °C verwachten we minimaal zoveel uren beschutting. Zonder richtlijnen kan ik u op een blaadje geven dat er dieren in de wei gaan staan die gewoon door de hitte zullen bezwijken.”
Richtlijnen voor weidedieren
Els Sterckx wijst op paardensportwedstrijden die bij 34 °C toch gewoon plaats konden vinden. Ook zij vraagt richtlijnen voor weidedieren. “De Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn gaf al in 2018 een advies over de beschutting voor weidedieren. De raad adviseerde dat zoogdieren en pluimvee die buiten gehouden worden, steeds moeten kunnen beschikken over beschutting. Dat kan gaan over een schuilhok of over toegang tot een aangrenzende stal, maar eigenlijk wordt er heel vaak de voorkeur gegeven aan groene aanplanting waaronder de dieren kunnen schuilen. Als dieren kunnen kiezen, kiezen ze immers meestal voor de natuurlijke beschutting”, zegt Sterckx.
“De Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn suggereerde toen een overgangstermijn van 10 jaar om alle weides in Vlaanderen van beschutting te voorzien. We zijn ondertussen 4,5 jaar verder en er is nog steeds geen wetgeving over de beschutting van weidedieren. Hadden we toen direct actie ondernomen, nadat dat advies gekomen was, zaten we nu al op de helft van die overgangstermijn en waren binnen 5 jaar misschien alle Vlaamse weides al voorzien van beschutting voor dieren. Nu moeten we dus nog altijd wachten op wetgeving.”
Sterckx vraagt dat het project Airkoe van de provincie West-Vlaanderen zou uitgebreid worden over heel Vlaanderen. In dit project kunnen veehouders gratis schaduwbomen laten planten. Vorig jaar werden zo 400 bomen geplant.
Codex als bliksemafleider
Voor regels voor weidebeschutting verwijst Weyts naar de al lang aangekondigde Codex Dierenwelzijn. “Die codex begint een black box te worden voor alles waar de minister geen antwoord op wenst te geven in commissievergaderingen. De afgelopen 4 jaar hebben we niets anders gehoord dan ‘codex, codex, codex’ …”, zegt Almaci.
Almaci maakte zich in de commissie behoorlijk boos over het afschuiven van maatregelen naar de codex. “Het is altijd maar uitstel. U kunt als minister perfect beslissen dat als de temperatuur een bepaald niveau overschrijdt, dieren maximum zoveel uren in de vlakke zon mogen staan. U kunt daar uw verantwoordelijkheid nemen als minister van Dierenwelzijn en u kunt de regels aanscherpen.”