Over de keuring en het kleur van de diesel

Af en toe zijn er nog vragen over de verkeerswetgeving van landbouwvoertuigen. De hoofdlijnen van deze wetgeving zijn vrij eenvoudig, de uitzonderingen zijn echter vaak wat ingewikkelder. De meeste vragen die gesteld worden gaan over het rijbewijs en over de te gebruiken diesel.

Definitie van een tractor

We hebben het in dit artikel over de basisprincipes van de wetgeving voor tractoren. Hieronder vallen zeker 90% of meer van de tractoren. Op de wetgeving van aanhangwagens en getrokken machines gaan we in dit artikel echter niet in. Over de lading van voertuigen hebben we het dan weer wel.

De wetgeving van landbouwvoertuigen vormt geen apart hoofdstuk in het technisch hoofdstuk rond auto’s. Toch staan in de teksten zelf duidelijke richtlijnen wat landbouwvoertuigen betreft. Een tractor staat beschreven als een voertuig dat als TL gecodeerd staat. Het mag een lading dragen en een aanhangwagen of werktuig trekken.

Een lading dragen betekent dat werktuigen vooraan en achteraan mogen aangekoppeld worden. De tractor mag ook naast de bestuurder, extra personen vervoeren indien de cabine of zitplatform er origineel op voorzien is. Personenvervoer in een aanhangwagen is niét toegelaten.

Verder wordt gedefinieerd dat een landbouwtractor ontworpen is voor werkzaamheden in de landbouw, tuinbouw, bosbouw en visserijteelt. In dit artikel plaatsen we al die activiteiten onder de titel ‘landbouw’. Hieruit volgt dat de tractoren kunnen ingezet worden in zowel landbouwwerken als in niet-landbouwwerken. Het zijn immers technisch dezelfde tractoren, alleen hun toepassing kan duidelijk anders zijn. Hieruit komt de indeling in eigenlijk en oneigenlijk gebruik.

Oneigenlijk gebruik is het vervoer van producten die niet door de landbouw geproduceerd worden. Hulpmiddelen die nodig zijn om de landbouwproductie te realiseren, zoals kunstmest of gewasbeschermingsmiddelen, vallen wel onder eigenlijk gebruik.

Periodieke keuring is de basis

Elke landbouwtractor mag zelf een lading vervoeren en een lading trekken. Daarom moet het voertuig een technische keuring ondergaan. Hoe frequent deze keuring is, is afhankelijk van de toepassing. Wordt de tractor enkel ingezet voor landbouwwerken dan krijgt de tractor het certificaat van vrijstelling van periodieke keuring. De tractor zal enkel na verandering van eigenaar weer naar de keuring moeten gaan. Hier speelt het geen rol of de landbouwwerken voor eigen rekening of in loondienst uitgevoerd worden.

Zelfrijdende machines

Anders zit het met werkzaamheden die niét als landbouwwerken beschouwd worden. Dan moet de tractor jaarlijks naar de keuring omdat men veronderstelt dat de tractor in verhouding minder off-road ingezet wordt. Het meest voorkomende geval is dat bij de activiteit grondwerken. Gelukkig blijft hierbij de aanhangwagen nog altijd een landbouwvoertuig en moet die niet periodiek bij de keuring worden aangemeld.

Terloops al even vermelden dat een zelfrijdende machine geen lading mag vervoeren, en zich nooit hoeft aan te bieden op de technische keuring.

Met welke diesel bedoelen we niet de kwaliteit van de brandstof, maar wel de kleur. De rode kleur is een uiterlijk kenmerk dat deze brandstof is vrijgesteld van accijnzen. Het is heel eenvoudig om te weten of je voertuig met rode diesel mag rijden of niet. Hierbij moet je gewoon weten of je voertuig is vrijgesteld van periodieke keuring of niet.

Een tractor die omwille van zijn gebruik vrijgesteld is van periodieke keuring, wordt beschouwd als een off-road voertuig. Deze regel telt voor landbouwtractoren en zelfrijdende landbouwmachines. Een zelfrijdende machine (MA) hoeft nooit naar de keuring en is dus ook permanent vrijgesteld en mag met rode diesel rijden. De landbouwsector vormt hier geen uitzondering want deze regel geldt eveneens voor andere voertuigen welke vrijgesteld zijn van periodieke keuring. Denk hierbij aan een wiellader of een graafkraan uit de burgerlijke bouwkunde.

Witte diesel

Ieder voertuig dat aan periodieke keuring onderworpen is, moet in de regel met witte diesel te rijden. De enige uitzondering is gemengd gebruik. Echter, deze tractoren betalen de prijs van witte diesel wanneer deze oneigenlijk ingezet worden, maar rijden altijd met rode. Het is immers verboden om een aansluiting voor witte en rode diesel te installeren.

Om de tabel overzichtelijk te houden is er geen uitbreiding gemaakt naar uitzonderlijk vervoer, verzekering, jaarlijkse taksen, tractoren type a of b, tachograaf, remvereisten van tractor en aanhangwagens, enz.

Een zelfrijdende landbouwmachine zoals maaidorsers, hakselaars, bietenrooiers, spuitmachines, aardappelrooiers... moeten zich nooit aanmelden op de technische keuring, zelfs niet bij na de aankoop. Ook deze regel geldt niet alleen voor landbouwmachines, maar voor alle machines die off-road moeten werken. Dat wil zeggen dat deze voertuigen altijd met taksvrije diesel mogen rijden.

Deze voertuigen kunnen geen rode nummerplaat bekomen omdat deze geen lading mogen trekken of meenemen. Een zelfrijdende drijfmesttank die ingeschreven is als landbouwmachine heeft geen technische keuring en zal dus op de weg geen lading mogen vervoeren. Naar rijbewijs volgen ze dezelfde regel als de landbouwtractoren, de machine wordt altijd gebruikt in de landbouw en hiermee volstaat in alle omstandigheden een G rijbewijs.

Rode nummerplaten

De rode G-nummerplaten zijn ingevoerd voor de landbouwtractoren die ingezet worden in de landbouw, tuinbouw of bosbouw. Alleen professionele bedrijven met BTW-nummer kunnen rode nummerplaten aanvragen. Maar deze tractoren kunnen eveneens nog met een witte nummerplaat blijven rijden.

Oorspronkelijk was de bedoeling dat deze rode nummerplaten met rode diesel mochten rijden en de andere met witte, maar langdurige onderhandelingen met de overheid hebben er anders over beslist. Het financieel voordeel van de rode nummerplaat is minimaal. Maar de betekenis van de aparte categorie G-voertuigen is heel groot. Bij de onderhandelingen omtrent km-heffing komt dit onderwerp naar boven.

Rijbewijs

Iedereen die geboren is voor 1 oktober 1982 hoeft geen rijbewijs te hebben voor om het even welke tractor en om het even welke lading er vervoerd wordt. Voor de ‘jongere’ telt een G-rijbewijs voor de eigenlijke inzet van de tractoren, welke kleur de nummerplaat ook heeft.

Wordt de tractor oneigenlijk ingezet zal de bestuurder beschikken over een CE rijbewijs. Zowel een G als een C+E rijbewijs zijn goed voor een totale massa van 44 ton. Alweer kan hier herhaald worden dat de regel voor landbouwers en loonwerkers dezelfde zijn.

De grootste overtreding tijdens het besturen van tractoren, is telefoneren. Blijkbaar is het voor velen een dagelijkse zonde om niet handenvrij te bellen. Van tractoren die doorgaans het drievoudige kosten van een auto mag verwacht worden dat er een bluetooth verbinding aanwezig is. Zo niet zijn er nog altijd goedkope oorsets, met of zonder draadverbinding. Besef dat niet handenvrij bellen, aanleiding kan geven tot een politiecontrole, en deze leidt dan meermaals tot een volledige controle van het voertuig en de lading. Bij vastgestelde overtredingen kunnen de boetes hiervoor dan weer hoog oplopen. Lok een proces verbaal dus niet uit.

M.H.