Boerenacties beginnen rustig in Vlaamse havens
Dinsdagavond was er nog grote onduidelijkheid of en in welke mate protesterende boeren vandaag opnieuw de havens en andere plaatsen zullen blokkeren. Ondertussen zijn de eerste tractoren onderweg naar de Antwerpse en Gentse haven.
Op de Antwerpse Linkeroever verzamelen donderdagochtend 14 maart de eerste tractoren voor aangekondigd boerenprotest in en rond het havengebied. Dat bevestigt het havenbedrijf, Port of Antwerp-Bruges.
De tractoren komen vanaf 7 uur mondjesmaat toe op parkeerstroken aan de Melseledijk, even buiten het havengebied op grondgebied Beveren. Wat de verdere plannen zijn, is niet duidelijk. Op sociale media duiken ook beelden op van tractoren die verzamelen op parkeerterreinen in Mechelen, met een nog onbekende bestemming.
Ondertussen is een groepje tractoren in het Waaslandhavengebied van de Antwerpse haven wel begonnen met korte blokkades op te zetten. Dat meldt het havenbedrijf. De tractoren rijden rond in de buurt van het complex Waaslandhaven-Noord op de R2, en blokkeren er kort rotondes en kruispunten vooraleer verder te trekken.
Het Antwerpse havenbedrijf bekwam woensdagavond via kort geding een verbod op wegblokkades op de toegangswegen van het havengebied, zowel op Linker- als Rechteroever. Daar horen dwangsommen bij van 1.000 euro per persoon per uur, en een deurwaarder heeft verregaande bevoegdheden gekregen om overtreders te laten identificeren en verwijderen, en blokkades te laten opheffen.
Haven van Gent
In het Gentse havengebied zijn rond 8.30 uur een honderdtal boeren aanwezig, maar ‘die volgen de instructies van de politie op’. Dat zei Oost-Vlaams gouverneur Carina Van Cauter (Open Vld).
Het is donderdag verboden om blokkades op te werpen en de politie zal verbaliseren als de acties vergelijkbaar zijn met vorige boerenprotesten. De tractoren rijden traag doorheen het havengebied. “Indien er overtredingen zijn, wordt er geverbaliseerd. Dan wordt daar gevolg aan gegeven.”
Bij vorige boerenprotesten werden kritieke punten, zoals de turborotonde, de Cosmosrotonde aan staalbedrijf ArcelorMittal of de Zelzatebrug, geblokkeerd. Deze keer hebben de boerenprotesten in de haven van Gent omstreeks 9.30 uur niet tot blokkades geleid. Dat verneemt Belga bij verschillende politiediensten en burgemeesters. In het Belgische deel van North Sea Port rijden een honderdtal tractoren, wat wel voor hinder zorgt. Maar scheepvaart, vrachtverkeer en personenvervoer worden in principe nergens geblokkeerd. De Zelzatebrug, een kritiek punt dat bij een laatste boerenprotest werd ingezet om zeeschepen te blokkeren, is donderdagochtend niet ingenomen.
Aan de turborotonde ter hoogte van het bedrijf Eurosilo waren donderdagochtend 2 rijbanen ingenomen. Maar het verkeer kan passeren. De boeren lijken ook dat andere knooppunt, de Cosmosrotonde aan het bedrijf ArcelorMittal niet te blokkeren. De actievoerders rijden donderdag in lussen tussen die 2 grote rotondes over de R4 (John F. Kennedylaan). Dat kan lokaal wat hinder of oponthoud veroorzaken. Voornamelijk voor werknemers in de haven of vrachtverkeer. Wie niet in de buurt van de Gentse haven moet zijn, vermijdt best de omgeving.
North Sea Port zal juridisch ingrijpen
Er is in de aanloop naar het boerenprotest donderdag door verschillende autoriteiten rond de Gentse haven uitdrukkelijk aangegeven dat blokkades niet worden toegestaan. “Alle middelen: zowel politioneel als gerechtelijk - met een dwangbevel - zullen worden ingezet”, herhaalt Van Cauter. “Maar we gaan er vanuit - zoals de situatie nu is - dat dat niet nodig zal zijn.”
Zo liet zowel de Oost-Vlaamse gouverneur als de directie van North Sea Port woensdag optekenen te zullen ingrijpen wanneer schade of overlast uit de hand loopt. Die laatste meldde woensdagavond laat in een persbericht dat het over ‘alle juridische middelen’ beschikt om op te treden tegen mogelijke blokkades in en rond het havengebied in Gent, ‘met inbegrip van een juridische beschikking om blokkades op te heffen’.
“Rekening houdend met de gevolgen van de acties zullen deze middelen worden ingezet. Dat om de veiligheid in het havengebied en de vrije scheepvaart te kunnen garanderen, de kritische haveninfrastructuur en installaties te beschermen en economische schade te voorkomen”, luidt het.
In samenspraak met de gouverneur van Oost-Vlaanderen en de veiligheidsdiensten zal worden gemonitord waar welke acties plaatsvinden. “Bij hinder op de wegen en rotondes in en rond het havengebied, aan terminals en havenfaciliteiten, en aan bruggen over het Kanaal Gent-Terneuzen zal er worden opgetreden”, klinkt het resoluut.
Indien nodig zal geverbaliseerd worden, herhaalt de politie donderdagochtend. Die boodschap was eerder ook al gegeven, onder meer door gouverneur Van Cauter: “Er zal geïdentificeerd en geverbaliseerd worden als rede niet mogelijk is. Desgevallend zal ook de schade ten persoonlijke titel verhaald worden. Bedrijven hebben het ook moeilijk, mensen moeten op hun werk raken en kinderen op school”, zei ze.
Bij een laatste boerenprotest werd in Oost-Vlaanderen de Zelzatebrug bezet, waardoor de Gentse haven voor zeeschepen niet meer bereikbaar was. En een boerenprotest in het centrum van Gent kon rekenen op misnoegen bij ouders omdat kinderen door de zware voertuigen moesten manouevreren.
De situatie op donderdag lijkt niet tot gelijkaardige hinder te leiden. “Het is voor iedereeen belangrijk dat het niet uit de hand loopt”, zegt de gouverneur. “Want een schip blokkeren in de vaarweg, dat is gevaarlijk. Wegen bezetten of fietsers tussen tractoren? Een ongeluk is snel gebeurd. Dat willen we met zijn allen niet.”
Ook dwangsommen in haven Zeebrugge
De Brugse rechtbank heeft ook een dwangsom opgelegd voor het geplande boerenprotest aan de haven van Zeebrugge. Dat bevestigde Apzi-Voka West-Vlaanderen woensdagavond. De vereniging van Zeebrugse havenbedrijven had daarvoor een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. Dit om blokkades van de haven te vermijden.
Apzi-Voka West-Vlaanderen had bij de Brugse rechtbank een verzoekschrift ingediend omdat er ook in de haven van Zeebrugge boerenprotesten gepland waren. Bij de boerenprotesten in februari werd de haven volledig geblokkeerd en liep de economische schade voor de havenbedrijven hoog op. Dat wil Apzi-Voka nu vermijden.
De Brugse rechtbank keurde het verzoekschrift goed en legt een dwangsom van 1.000 euro op per persoon per uur voor wie de toegang naar de haven van Zeebrugge of naar bedrijven blokkeert.
“We hadden gehoopt dat deze maatregel niet nodig zou zijn. Het is altijd moeilijk in te schatten hoeveel actievoerders er zouden zijn. Het was een voorzorgsmaatregel omdat we situaties zoals vorige maand willen vermijden”, zegt Dieter Coussée van Apzi-Voka.
Apzi-Voka riep landbouwers nogmaals op om niet af te zakken naar Zeebrugge. “Wij roepen hen op om hun gezond verstand te gebruiken. Als er bepaalde zorgen zijn, dan moeten landbouwers vooral rond de tafel zitten met de personen die daar iets aan kunnen veranderen”, zegt Coussée. “De haven heeft niets te maken met de zorgen waar landbouwers mee zitten. Als ze toch komen, vragen wij dat ze zich bijvoorbeeld oplijnen op de pechstrook zodat de toegang tot de haven en de bedrijven vrij blijft. Wij willen een vrijwaring van het openbaar domein.”
Aan de haven van Zeebrugge protesteren donderdagochtend een zeventigtal boeren. Ze blokkeren de toegang naar de haven niet, maar houden filterblokkades. Het verkeer kan erdoor en volgens de lokale politie is de hinder ter plaatse beperkt.
De landbouwers hebben zich opgesteld ter hoogte van de afrit van de A11 en op het einde van de Baron de Maerelaan, net voor de Môle. De actievoerders laten volgens de lokale politie van Brugge alle verkeer door. Daardoor is de hinder ter plaatse beperkt. De politie vraagt bestuurders wel rekening te houden met enige vertraging.
Tegen een reporter van Radio 1 gaven de actievoerders aan de hele dag nog verder actie te voeren en indien nodig morgen terug te komen.
Nog veel onduidelijkheid
Dinsdagavond was er nog veel onduidelijkheid over de precieze plannen van de actievoerders. Zo zei Bart Dickens van boerenbeweging Farmers Defence Force woensdagavond niet te weten wat de protesten precies zullen inhouden, ook al was hij de persoon die vorig weekend bevestigde dat landbouwers opnieuw op straat zouden komen. Zelf zal hij niet deelnemen en zijn Farmers Defence Force organiseert de acties ook niet, zegt hij. De plannen worden gemaakt in WhatsApp-groepen, luidt het.
UGent-professor Benedikt Sas, die spreekt namens ‘verschillende groepen’, hoorde dat acties worden gepland in de havens maar weet ook niet wat ze zullen inhouden. Wel meent hij dat uitspraken van Antwerps schepen en tevens voorzitter van het Havenbedrijf Annick De Ridder (N-VA), die het had over ‘een groepje radicalen’, olie op het vuur gooien. Bovendien ‘beweegt de politiek helemaal niet’, merkt hij op.
De vorige boerenprotesten kregen de steun van de Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), maar dat is deze keer niet het geval. Wel is het volgens ABS logisch dat het ‘getalm’ van de overheid voor nieuwe acties zorgt.
Bij het Federaal Crisiscentrum hebben verschillende politiediensten woensdagnamiddag hun informatie samengelegd, zegt een woordvoerster. “De politie heeft een idee van de omvang, maar het blijft onvoorspelbaar. Met de informatie die we hebben, organiseert de politie zich. Het is afwachten.”
De Vlaamse werkgeversorganisatie Voka vindt nieuwe boerenacties in de havens ‘onaanvaardbaar en onverantwoord’. Ze roept de landbouwers op om wilde acties definitief te staken. Als dat niet gebeurt, vraagt Voka een krachtdadige handhaving van de openbare orde. “Havens zijn economische knooppunten en die moeten vrijgehouden worden. Elke inbreuk moet nu geverbaliseerd en gepenaliseerd worden”, stelt topman Hans Maertens.
