EU-lidstaten keuren tariefvrije import uit Oekraïne met een jaar goed
De lidstaten van de Europese Unie willen de opschorting van de importtarieven en -quota voor producten uit Oekraïne met 1 jaar verlengen. Tegen de achtergrond van de boerenprotesten willen ze echter ook een aantal vrijwaringsmaatregelen inbouwen om marktstoornissen te voorkomen. Een coalitie van Europese landbouworganisaties reageert teleurgesteld en vraagt nu aan het Europees Parlement om in te grijpen.
De ambassadeurs van de 27 lidstaten gaven woensdag 21 februari zonder enige aanpassingen hun fiat aan het voorstel dat de Europese Commissie eind januari op tafel had gelegd om de tariefvrije import uit Oekraïne en Moldavië met één jaar te verlengen tot juni 2025.
“Met dit akkoord tonen we onze standvastige steun voor Oekraïne en Moldavië, en beschermen we tegelijkertijd de interne markt tegen een excessieve toename van de import van bepaalde gevoelige landbouwproducten”, reageerde minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib namens het EU-voorzitterschap.
Het voorstel van de Commissie genoot volgens diplomatieke bronnen ‘brede steun’ onder de lidstaten, met uitzondering van de buurlanden van Oekraïne. In Polen bijvoorbeeld blokkeren de landbouwers de grens met Oekraïne uit onvrede met de massale instroom van producten uit het land, die de prijzen op de lokale markten naar beneden duwen.
Om tegemoet te komen aan hun bekommernissen, bouwde de Commissie wel een aantal flankerende maatregelen in. Zo introduceert ze een algemeen vrijwaringsmechanisme voor alle producten, dat toelaat om snel in te grijpen wanneer er zich marktstoornissen voordoen. Er komt ook een rem op de invoer van gevogelte, eieren en suiker: de tariefvrije import wordt geplafonneerd op de gemiddelde import in 2022 en 2023. Stijgt de import boven dat plafond, dan kan de Commissie opnieuw tarieven toepassen. Grote Europese landbouworganisaties vinden die maatregelen echter niet voldoende.
"Economische duurzaamheid in gevaar"
Een coalitie van Europese landbouworganisaties is niet tevreden met die flankerende maatregelen en reageert teleurgesteld dat de ambassadeurs de tekst zomaar goedkeurden. Zij roepen nu de leden van het Europees Parlement op om in te grijpen, want anders ‘komt de economische duurzaamheid van de sectoren pluimveevlees, eieren, suiker, graan en honing in de EU in gevaar’.
Zolang dat tariefvrije import uit Oekraïne mogelijk blijft, vrezen de landbouworganisatues niet alleen gevolgen voor verschillende landbouwsectoren, maar ook voor de Europese interne markt en het draagvlak van steun aan Oekraïne.
“De beslissingen van de Commissie en de Raad en de beperkte tijd die ze hebben gekregen om te overleggen, mogen de leden van het Europees Parlement er niet van weerhouden om in de komende dagen en weken te vragen om aanvullende wijzigingen van het voorstel. Zo tonen ze begrip voor de situatie ter plaatse Door in hun standpunten begrip te tonen voor de situatie ter plaatse en zorgen ze voor de noodzakelijke oplossingen voor de getroffen boeren”, besluiten de landbouworganisaties in een persbericht.
"Kwestie van nationale veiligheid"
Om een einde te maken aan de wekenlange protesten en grensblokkades van Poolse boeren, heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski woensdag 21 februari opgeroepen tot gesprekken tussen Kiev en Warschau. Via dialoog wil de Oekraïner die grens opnieuw vrij krijgen. Alleen Moskou haalt voordeel uit deze spanningen, zo zegt Zelenski woensdag in een video gericht aan de Poolse premier Donald Tusk.
“Ik heb aan onze regering gevraagd om zo snel mogelijk naar de grens tussen onze 2 landen te gaan, tegen 24 februari”, aldus Zelenski. Hij roept Tusk op om hetzelfde te doen.
Dinsdag 20 februari was er nog een incident op een betoging in Gorzyczki, in het zuiden van Polen. Op een spandoek was de volgende pro-Poetin-boodschap te lezen: 'Poetin, herstel de orde in Oekraïne, in Brussel en in onze regering'. Aan de tractor met het spandoek was ook een vlag van de Sovjet-Unie vastgemaakt.
Zelenski hekelt het voorval en zegt dat het om ‘een fout’ gaat. Het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken vermoedt dat er mogelijk inmenging is geweest van Russische actoren. Het ministerie roept de landbouworganisaties op om de ‘enkele initiatiefnemers van dergelijke acties’ te identificeren en uit de beweging te zetten. De Poolse politie kondigde woensdag een strafrechtelijk onderzoek aan naar het voorval.
Zelenski wil nu de nadruk leggen op dialoog met Warschau. De grensblokkades ‘brengen de aanvoer van wapens naar onze soldaten aan het front in gevaar’, zegt hij. Gesprekken om het landbouwgeschil uit een impasse te krijgen, zijn daarom ‘een kwestie van nationale veiligheid’ voor Polen, argumenteert de Oekraïner nog. De Oekraïense landbouwproductie ‘staat Oekraïne toe om tegemoet te komen aan de noden aan het front en om onze onafhankelijkheid, onze vrijheid en dus jullie vrijheid te verdedigen’, zo richt Zelenski zich tot het Poolse volk.
