Startpagina Economie

Duurzame groei voor bio in drie adviezen

Vorige week woensdag stond de jaarlijkse landbouwstudiedag van de vakgroep landbouweconomie in het teken van bio. Dat is een primeur, en een teken dat de land- bouweconomie bio ernstig neemt. De focus lag op de moeilijkheden van bio, en hoe de sector daarmee om kan gaan.

Leestijd : 4 min

Deze 56ste editie is de eerste die over biologische landbouw gaat”, stelt Patric Buggenhout, voorzitter van de stuurgroep achter het gebeuren, in zijn verwelkoming. Niets te vroeg, zou je kunnen denken. Biologische landbouw weet zich al een tiental jaren gesteund door de overheid, zowel de Europese als de Vlaamse. Consumenten geven steeds meer uit aan biologische producten. Zoals één van de slogans zegt: Bio. Je kan er niet meer omheen.

Verwachtingen

“De markt van bio producten vertoont pieken en dalen, maar op lange termijn is de trend stijgend”, geeft Buggenhout nog mee. Paul Verbeke van BioForum bevestigt dat in zijn presentatie. De Belgische bestedingen aan biovoeding groeiden in 2016 aan met 12  %, tot een bedrag van 586 miljoen euro. Voor verse producten betekent dat een marktaandeel van 3  %.

“Op lange termijn is de trend  stijgend”, beschrijft Patric Buggenhout de markt voor bio.
“Op lange termijn is de trend stijgend”, beschrijft Patric Buggenhout de markt voor bio. - DC

Volgens hem is de markt van de bio melk op dit moment in evenwicht, maar zijn verwerkers nog hard op zoek naar de biologische versies van baktarwe, varkensvlees, kip, industriefruit en -groenten. Veilingen zijn vragende partij voor verse groenten. Mogelijke afnemers en leveranciers staan vermeld op de website www.biobedrijvengids.be.

Perceptie is niet alles

Joris Aertsens van Rikolto, het vroegere Vredeseilanden, stelt dat een marktaandeel van 3  % erg weinig is, terwijl consumenten net erg positief denken over bio. Het is een merk dat de consument goed smaakt. Waarom koopt die er dan niet meer van? In het kader van zijn doctoraat in de landbouweconomie zocht en vond hij een antwoord.

“De positieve perceptie vertaalt zich niet in meer aankopen doordat bio duurder is en je het niet overal kan krijgen”, verklaart Aertsens. Daar bovenop noemt hij de aankoop van voeding een onbewust proces. “Speciale gebeurtenissen, zoals crisissen, doen mensen bewuster nadenken over wat ze kopen. Ze zijn dan meer geneigd hun aankoopgedrag te veranderen.”

1. Verbeter de beschikbaarheid

Intussen verbeterde de beschikbaarheid van bio zienderogen. Daar zit de aandacht van supermarkten voor iets tussen. Sinds enkele jaren speelt zelfs de hard discount mee. “Tussen 2014 en 2015 beslisten Aldi en Lidl om systematisch in te zetten op bio. Uit contacten met hen weet ik dat ze dat zullen blijven doen. Dat wil zeggen dat ze er tevreden over zijn”, getuigt Verbeke.

“Aldi en Lidl zullen blijven inzetten op bio”, weet Paul Verbeke van  Bio Zoekt Keten.
“Aldi en Lidl zullen blijven inzetten op bio”, weet Paul Verbeke van Bio Zoekt Keten. - DC

2. Verlaag prijzen door opschalen productie

Als oorzaak van het grote prijsverschil met gangbaar wijst Aertsens naar de kleine schaal van bio. “Dat maakt tussenschakels verderop in de keten duurder. Opschaling zorgt voor prijsdaling.” Aertsens is ervan overtuigd dat de supermarkten daarin een stuwende kracht kunnen zijn. Daarbij is het volgens hem belangrijk dat ze voorrang geven aan Belgische toeleveranciers.

3. Stem vraag en aanbod beter af

Ten slotte drukt Aertsens de sector op het hart vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen. Hij haalt daarbij het voorbeeld aan van Groot-Brittanië, waar een tekort aan biomelk en veel omschakelingssteun vanuit het beleid eind vorige eeuw zorgden voor een overschot aan biomelk. Gezien het herstel van de biomelkprijs enkele jaren in beslag kan nemen, is dit beter te vermijden.

“Het komt erop aan de toekomstige vraag goed in te schatten, en goede afspraken te maken met afnemers. Laat niet alle kandidaten tegelijk omschakelen, maar zet ze op een wachtlijst”, suggereert hij.

Omschakelen niet vanzelfsprekend

Doorgaans is er nochtans geen overrompeling van omschakelaars. Er zijn heel wat knelpunten, op economisch, technisch en sociaal vlak. Sander Van Haver van het Innovatiesteunpunt, verbonden aan Boerenbond, noemt er een aantal. “Het beeld van die ‘vuile onkruidboeren’ bestaat nog steeds. Ook het clichébeeld van de bioboer met de hak is nog wijd verspreid, terwijl ook de bio landbouw niet stil is blijven staan, en bijvoorbeeld gretig gebruik maakt van gps”, legt hij uit.

“Het beeld van die ‘vuile  onkruidboeren’ bestaat nog steeds”, betreurt Sander Van Haver van  het Innovatiesteunpunt.
“Het beeld van die ‘vuile onkruidboeren’ bestaat nog steeds”, betreurt Sander Van Haver van het Innovatiesteunpunt. - DC

Zo raakt hij aan een ander knelpunt: nieuwe kennis en technieken opdoen. Ook het teeltplan en de rotatie aanpassen is niet vanzelfsprekend. Voor seizoenspacht bijvoorbeeld hebben bio boeren veel minder opties. Hetzelfde geldt voor mestafzet. Van Haver raadt mogelijke omschakelaars dan ook aan om extern bedrijfsadvies in te winnen. “Je moet ook zelf overtuigd zijn. Anders hou je het niet vol”, voegt hij daaraan toe.

Hulp bij omschakeling

Voor dat bedrijfsadvies voorziet de Vlaamse overheid subsidies. Omschakelingsadvies, het opstellen van een bio bedrijfsplan en startersadvies (tot drie jaar na omschakeling) worden voor 75  % terugbetaald, met een plafond van respectievelijk 510, 960 en 3.200 euro. Om daarna bedrijfsadvies in te winnen betaalt u de helft van het contractbedrag. Daarnaast kunnen landbouwers ook een beroep doen op de hectaresteun voor bio, VLIF-steun voor overname of investering en een subsidie tot 1.000 euro bedoeld om de controlekosten te helpen dragen.

Meer informatie vindt u op de website van het departement landbouw en visserij en op www.biozoektboer.be.

D.C.

Startpagina Akkerbouw Leestijd : 2 min 3 photos Chapitre Milieu-activist verwerpt biolandbouwMilieu-activist verwerpt biolandbouw 1 photo

Lees ook in Economie

Meer artikelen bekijken