Kan een geldboete tegen een VVZRL?
Samen met mijn vader baat ik twee landbouwbedrijven uit. Zowel vader als ikzelf hebben een eigen BTW-nr., maar naar de Mestbank en ALV toe worden wij beschouwd als één landbouwer met één landbouwnummer.
De briefwisseling die wij ontvangen spreekt steeds van een VVZRL. Nu kregen wij in het voorjaar een bedrijfscontrole door twee ambtenaren van de Mestbank. Er werden kleine inbreuken vastgesteld waarvoor men ons als VVZRL nu een administratieve geldboete wil opleggen. Ik vraag mij echter af of dit kan. Hoe moeten wij ons verdedigen?
Uit de stukken die u ons toestuurde kunnen wij opmaken dat de ambtenaren van de Mestbank van oordeel zijn dat u een inbreuk heeft gepleegd op het Decreet van 22 december 2006 houdende de bescherming van water tegen de verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen, beter bekend als het Mestdecreet. Dergelijke inbreuk is een milieumisdrijf zoals bedoeld in art. 16.6.1. D.A.B.M.. Voor dergelijke inbreuken geldt dat ze ook bestuurlijk kunnen worden afgehandeld. Dit betekent dat aan de vermoedelijke overtreder een administratieve geldboete kan worden opgelegd door de gewestelijke autoriteit (dit is een deel van het Ministerie voor Omgeving) als de Procureur des Konings beslist om de vermoedelijke overtreder niet strafrechtelijk te vervolgen.
Tijdig?
Een procedure tot oplegging van een administratieve geldboete moet tijdig worden opgestart. Dit is binnen de 180 dagen nadat de Mestbank het P.V. heeft toegestuurd aan de Procureur des Konings. Deze termijn kan éénmalig worden verlengd met 180 dagen. Als de procedure tot oplegging van een administratieve geldboete na deze termijnen wordt opgestart, kan ze niet meer leiden tot een beboeting. Anderzijds kan een procedure tot oplegging van een bestuurlijke geldboete pas worden opgestart nadat de Procureur des Konings schriftelijk heeft laten weten dat hij de vermoedelijke inbreukpleger niet strafrechtelijk zal vervolgen.
Verweerschrift
Bij de ontvangst van een schrijven dat meedeelt dat de procedure tot bestuurlijke handhaving is gestart, begint ook uw termijn te lopen om een verweerschrift in te dienen. U beschikt hiervoor over 30 dagen. In het verweerschrift dat eigenlijk aan geen speciale formele eisen is onderworpen, kunt u alle argumenten aanbrengen die in uw voordeel spreken. Dit kunnen argumenten zijn om de inbreuk te betwisten of verzachtende omstandigheden om een lagere boete te bekomen. U kunt best eerst een kopie van het dossier met de verschillende P.V.s opvragen zodat u weet welke vaststellingen zijn gebeurd. Zo’n kopie wordt in de praktijk kosteloos per e-mail aan de vermoedelijke overtreder toegestuurd. Zo weet u best op welke zaken u allemaal moet of kunt antwoorden in het verweerschrift.
In het verweerschrift kunt u ook vragen om gehoord te worden door de behandelende ambtenaar. Dit biedt u de mogelijkheid om mondelinge toelichting te geven bij de situatie en om uw verweer te actualiseren. Indien u bijvoorbeeld vervolgd wordt omdat uw mestopslag niet voldoet aan de Vlarem-voorwaarden, kunt u tijdens de hoorzitting bewijs voorbrengen dat u dit aspect in orde heeft gebracht. Het regulariseren van de inbreuk wordt doorgaans als een reden tot strafvermindering weerhouden.
Tip : Vraag bij een mededeling van de start van een administratieve beboetingsprocedure steeds een kopie op van het administratief dossier. Zo kunt u veel gerichter uw verweerschrift opmaken en indienen!
VVZRL
U stelt zich terecht de vraag of er wel een geldboete kan opgelegd worden aan een VVZRL. Een VVZRL is een afkorting die door sommige administraties wordt gebruikt voor verenigingen of vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid. De samenwerking met uw vader gebeurt inderdaad niet in een vennootschap met rechtspersoonlijkheid zoals een N.V. of B.V.B.A.. Echter bestaan er tal van vormen van verenigingen of vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid. Zo zijn er bijvoorbeeld burgerlijke vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid, feitelijke verenigingen, tijdelijke handelsvennootschappen enz.
Op grond van art. 5 Strafwetboek kunnen ook rechtspersonen strafrechtelijk veroordeeld worden. Aangezien de bestuurlijke handhaving een vorm van sanctionering is, moet worden aangenomen dat de administratieve geldboetes ook moeten kunnen worden opgelegd aan dergelijke rechtspersonen. Moeilijker wordt het wanneer het gaat om een vereniging of vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid. Zo neemt de rechtsleer aan dat aan een feitelijke vereniging geen straf kan worden opgelegd.
Op basis van de ons meegedeelde gegevens menen wij dat de samenwerking met uw vader als een feitelijke vereniging kan worden gezien. In dat geval zou er aan de VVZRL geen strafsanctie en dus ook geen administratieve geldboete kunnen worden opgelegd.
Definitief ontsnapt?
Het is echter niet omdat uw samenwerkingsvorm niet kan worden beboet dat u definitief aan elke sanctie ontsnapt. Niets verhindert de overheid immers om de administratieve beboetingsprocedure op te starten tegen u en uw vader in eigen persoon. Wel blijven de termijnen gelden waarbinnen de gewestelijke autoriteit haar procedure moet opstarten. Indien intussen de 180 dagen (of langer ingeval van verlenging binnen de oorspronkelijke termijn) zijn verstreken zal er geen administratieve beboeting meer mogelijk zijn.
